________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. १८ संजयनृपाय मुनेः क्षमादानम्
___ ११७ सर्वत्र पश्यन् सर्वेषां प्राणिनामभयदाता भव । यथा तव मरणभयं तथैवान्ये. पामपि । किं च हे राजन् । अनित्ये जलबुद्बुद्वञ्चपले अस्मिन् जीवलोकेसंसारे हिंसायांमाणिवधे किं प्रसन्जसि-कथं प्रसक्तो भवसि । जीवलोकस्या नित्यत्वे त्वमप्यनित्यः । तत्कथं कतिपयदिनस्थायि जीवनस्य कृते त्वं पापमर्जयसीति भावः ॥११॥
किंच-- मूलम्--जया सव्वं परिच्चन, गंतवमवसरसँ ते ।
अनिच्चे जीवलोगम्मि, कि रजम्मि पसजसि ॥१२॥ छाया--यदा सर्व परित्यज्य, गन्तव्यमवशस्य ते ।
अनित्ये जीवलोके. किं राज्ये प्रसजसि ॥१२॥ पार्थिव !) हे राजन् ! (अभओ-अभयम् ) तुम भयमत करो। तथा तुम प्रजापालक हो इस कारणसे समस्त जीवों को अपने जैसा मानकर तथा प्रजा स्वरूप समझकर (अभयदाया भवाहि य-अभयदाता भव च) उनके लिये अभय दाता बनो । जैसे मरण का भय तुमको है वैसे ही सबको है। फिर हे राजन् ! ( अणिच्चे जीवलोगम्मिअनित्ये जीवलोके) यह जीवलोक अनित्य है-जलबुदबुदके समान चपल है तथा फिर तुम (किं-किम् ) क्यों (हिंसाए पसज्जसि-हिंसायां प्रसन्जसि) इस हिंसा कर्म में लवलीन हो रहे हो। तात्पर्य इसका केवल यही है कि जब जीवलोक अनित्य है तो तुम भी अनित्य होयहां शाश्वत इस पर्याय में रहनेवाले नहीं हो तो फिर क्यों कुछेक दिनों तक रहनेवाले इस जीवन के लिये तुम पाप का उपार्जन कररहे हो॥११॥ है सन् ! अभओ-अभयम् तु निमय! तमा३ ४तव्य प्राण तनु છે. આ કારણે સઘળા જીવેને પોતાના જેવા માનીને તથા પ્રજા સ્વરૂપ સમજીને अभयदाया भवाहि य-अभयदाता भव च सेना समय आता मना. म भने। सय तमने छ वा भय मधाने छे. पछी हुन ! अणिच्चे जीवलोगम्मिअनित्ये जीवलोके मा १४ मनित्य छे पाणीना ५२ पोटानी रेभय५ छ, छता ५९ तमे कि हिंसाए पसज्जसि-किम् हिंसायां प्रसज्जसि था भाटे मा हिसा કાર્યમાં લવલીન બની રહ્યા છે ? તાત્પર્ય આનું ફક્ત એ જ છે કે, જ્યારે જીવલોક અનિત્ય છે, તમે પણ અનિત્ય છે, શાશ્વત આ પર્યાયમાં રહેવાવાળા નથી તે પછી શા માટે અલ્પ દિવસો સુધી રહેવાવાળા આ જીવનના માટે પાપનું ઉપાર્જન કરી રહ્યા ? ૧૧૫
उत्त२॥ध्ययन सूत्र : 3
