________________
५०२
उत्तराध्ययनसूत्रे यद्यपि गौतमे केशपाण्डुरत्वादिकं न संभवति, तथापि तनिश्रया शेषशिष्यप्रतिबोधनार्थमुक्तमिति तददुष्टम् ॥ २७॥
यथा अप्रमादो विधेयस्तथाचाह
.
वोच्छिंद सिणेहमप्पणो, कुमुयं सोरइयं व पाणियं । से सवसिणेहवजिए, समयं गोयम ! मी पमायएँ ॥२८॥ छाया-व्युच्छिन्धिस्नेहमात्मनः कुमुदं शारदं वा पानीयम् ।
अथ सर्वस्नेहवर्जितः, समयं गौतम ! मा प्रमादयेः॥२८॥ टीका--' वोच्छिद ' इत्यादि ।
हे गौतम ! आत्मनः स्वस्य, स्नेहं = प्रीति मद्विषयिकामितिभावः । व्युच्छिन्धि-मुश्च, किमिव ?-शारदं शरत्कालसम्बन्धि पानीयं जलं, कुमुदमिव चन्द्रकिरणविकास्युत्पलमिव । यथा कुमुदं पूर्व जलमग्नमपि पश्चाज्जलं परित्यज्य घरमें आग लगने पर फिर कूआ खोदने के लिये उधम करना किस काम का ? अतः मोक्षाभिलाषियों के लिये एक समय भी प्रमाद करना उचित नहीं है । यद्यपि गौतमस्वामी में केशो की पांडुरता आदि संभवित नहीं है, तो भी उनको लक्ष कर के जो यह कहा गया है वह अन्य शिष्यों को समझाने के लिये कहा है ऐसा समझना चाहिये ॥२७॥ 'वोच्छिद सिणेहमप्पणो' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(गोयम-गौतम) हे गौतम ! (अप्पणे सिणेहम् वोच्छिंदआत्मनः स्नेहं व्युच्छिन्धि ) मेरे ऊपर जो तुम्हारा स्नेह है उसका तुम परित्याग करो (इव-इव) जैसे (कुमुयं-कुमुदम् ) कुमुद (सारइयं पाणियंशारदं पानीयम् ) शरत्काल संबंधी जलका परित्याग कर देता है। जैसेમાટે પૂરેપૂરે પ્રયત્ન કરે જોઈએ. કારણ કે ઘરને આગ લાગે ત્યારે કૃ
દવાનો ઉદ્યમ કરવાથી શું લાભ ? માટે મુમુક્ષુ જનેએ એક સમયમાત્ર પણ પ્રમાદ કર. જોઈએ નહીં. જો કે તે સમયે ગૌતમસ્વામીને કેશની
તતા આદિની સંભવીતતા નહતી, છતાં પણ તેમને સંબોધીને જે શબ્દો કહ્યા છે તે અન્ય શિષ્યોને સમજાવવા માટે જ કહેલ છે તેમ માનવું છે ર૭૫
"बोच्छिद सिणेहमप्पणो" त्याहि.
अन्वयार्थ-गोयम-गौतम 3 गौतम! अप्पणे सिणेहम् वोदि-आत्मनः स्नेह व्युच्छिन्धि भा२। ५२ तमा। स्ने छ तेन तु त्यास ४२ इव रेम कुमुयं-कुमुदम् भु सारइय पाणिय-शारदं पानीयम् श२६४ जना ने पर
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
