________________
उत्तराध्ययनसूत्रे
अन्यदा चम्पापुरीं प्रति राजगृहनगरात् प्रस्थितं प्रभुं श्री महावीरवर्धमानस्वामिनं प्रणम्य सालमहासालौ मोचतुः - स्वामिन्! भवदाज्ञया पृष्ठचम्पानगर्यो। स्वजनान् प्रतिबोधयितुं जिगमिषावः । भगवानाह - गौतमेन सह युवाभ्यां तत्र गन्तव्यम् । ततस्ते तत्र गताः । तत्र चतुर्ज्ञानधरः श्री गौतमस्वामी धर्मदेशनां कर्तुं प्रवृत्तः गागलिभूपतिरपि मातुलसहितं गौतमस्वामिनमागतं श्रुत्वा मातापितृभ्यां सह तान् वन्दितुं समागतः । स भूपतिस्तान् नत्वा यथास्थानमुपविश्य धर्म देशनां शुश्राव । संसारासारतां श्रुत्वा गागलिनृपः संजातवैराग्यः स्वपुरीमागत्य होने की वजह से उन दोनो साल महासाल मुनि ने भगवान को पूरे ग्यारह अंगो का अध्ययन कर लिया। किसी एक समय की बात है कि चंपानगरीकी तरफ राजगृह नगर से श्रीमहावीर वर्धमानस्वामी बिहारकर रहे थे। उस समय उन दोनों साल महासाल मुनिने भगवानको नमस्कार करके कहा - स्वामिन्! आपकी आज्ञासे हम दोनों पृष्ठचंपानगरी में स्वजनोंको प्रतिबोधित करने के लिये जाना चाहते हैं । भगवान् ने कहा- गौतमके साथ तुम दोनों वहां जा सकते हो। ऐसा ही उन्होंने किया। वे दोनों गौतमके साथ पृष्ठचंपानगरी पहुँचे। वहां चार ज्ञान धारी श्रीगौतमस्वामीने धर्मदेशना प्रारंभ की। गागलि राजा ने जब यह सुना कि हमारे दोनों मातुलों (मामा) से युक्त श्री गौतमस्वामी यहां आये हुए हैं, तो वह माता पिता को साथ लेकर उनकों वंदना के लिये वहां पहुँचे । गागलि राजा सब को नमस्कार कर यथास्थान बैठ गये और धर्मदेशना सुनने लगे । धर्मदेशना का पान कर गागलि राजा को संसार की असारता जानकर કરતાં, વિશિષ્ટ જ્ઞાનાવરણીયમના ક્ષાપશમથી યુક્ત બુદ્ધિ હાવાથી. તે બન્નેએ પૂરેપૂરા અગ્યાર અ ંગેાનુ... અધ્યયન કરી લીધું,
66
" तुभे
27
એક વખત રાજગૃહ નગરથી ચંપાનગરી તરફ શ્રીભગવાન મહાવીર વધુ માન સ્વામી વિહાર કરતા હતા. ત્યારે તેમને નમસ્કાર કરીને સાલ અને મહાસાલે તેમને કહ્યું, પ્રભુ ! આપ આજ્ઞા આપે! તે સ્વજનાને ઉપદેશ આપવા માટે પૃચંપા નગરીમાં જવાની અમારી ઈચ્છા છે. ’ ભગવાને કહ્યું, અને ગૌતમની સાથે ત્યાં જઈ શકે છે. ” તેમણે એ પ્રમાણે કર્યું. તે અને ગૌતમની સાથે પૃચ્ચપાનગરીમાં પહેાંચ્યા. ત્યાં ચાર જ્ઞાન ધારી શ્રી ગૌતમસ્વામીએ ધમ દેશના ધર્મોપદેશ આપવા માંડી, જ્યારે ગાગલિએ સાંભળ્યુ કે પેાતાના અને મામા સાથે ગૌતમસ્વામી પેાતાની નગરીમાં પધાર્યા છે ત્યારે તે પેાતાના માતાપિતાની સાથે તેમને વંદના કરવા આવી પહેાંચ્યા, ગાગલિરાજા સૌને વંદના કરીને ચૈાગ્ય સ્થાને બેસીને ધમ દેશના સાંભળવા લાગ્યા. ધ દેશના
४६६
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨