________________
४३४
उत्तराध्ययनसूत्रे एवं च अगारधर्माश्रयणम् अकृत्वा भवतोऽभिनिष्क्रमणं मत्सूचितहेतुकारणाभ्यामनुचितं भवतीति प्रतिबोधित इति भावः । नमिः नमिनामकः राजर्षिस्ततो देवेन्द्रम् इदं वक्ष्यमाणं तदुत्तरवचनम् , अब्रवीत् उक्तवान् ॥ ४३ ॥
मूलम्मासे मासे उ जो बालो, कुसग्गेणं तु भुंजए। ने सो सुयक्खायधम्मस्स, कैलं अग्घेइ सोलैंसिं ॥४४॥ छाया-मासे मासे तु यो बालः, कुशाग्रेण तु भुङ्क्ते ।
न स स्वाख्यातधर्मस्य, कलाम् अर्हति षोडशीम् ॥ ४४ ॥ टीका-'मासे मासे' इत्यादि।
याभ्यः कश्चित् , बाला=अज्ञानी मासे मासे एव, नत्वर्धमासादौ, अत्र तु शब्द एवकारार्थकः, कुशाग्रेणैव-कुशास्तृणविशेषास्तदग्रेणैव-तत्मान्तभागे नैव गृहीतम् । इति शेषः । दर्भायोपरिवर्तिनमन्नादिकं भुङ्क्ते, यावदन्नादिकं कुशाग्रेऽवतिष्ठते, तावत्पमाणमेवाभ्यवहरति, न ततोऽधिकमिति भावः। सः = एवंविधकष्टाही कारण है। इस प्रकार अगारधर्म का आश्रय नहीं कर के आपका घर से निकलकर दीक्षित होना मेरे द्वारा कथित हेतु और कारण इन दोनों से अनुचित है। इस प्रकार इन्द्र के द्वारा प्रतिबोधित नमिराजऋषिने इन्द्र से इस प्रकार कहा ॥४३॥
'मासे मासे उ जो बालो' इत्यादि। ____ अन्वयार्थ-(जो बालो-यः बालः) जो कोई बाल-अज्ञानी (मासे मासे-मासे मासे) एक २ मास में ( कुसग्गेणं तु मुंजए-कुशाग्रेण तु भुक्ते) कुश के अग्रभाग में जितना अन्नादि समा सकता हो इतना ही
કારણ છે. હેતુ અને સાધ્યની અન્યથાનુપપત્તિ જ કારણ છે. આ પ્રકારે અગાર ધર્મને આશ્રય ન કરતાં આપનું ઘેરથી નીકળીને દીક્ષિત થવું મારા તરફથી કહેવામાં આવેલ હતુ અને કારણ આ બનેથી અનુચિત છે. આ પ્રકારે ઈન્દ્રથી પ્રતિબંધિત નમિરાજર્ષિએ ઈન્દ્રને આ પ્રકારે કહ્યું છે ૪૩ છે
“ मासे मासे उ जो बालो" त्याह.
मन्वयार्थ:-जो बालो-यः बालः 5 मार-मानी 4 मासे मासे ये थे भासमा कुसग्गेण तु मुंजए-कुशाग्रण तु भुक्ते सुशना समागमा જેટલું અન્ન સમાઈ શકે, રહી શકે એટલુંજ અન્ન ખાતા હોય–અથવા કુશના
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
