________________
प्रियदर्शिनी टी० अ. ९ नमिचरिते नमिइन्द्रयोः संवादः नुष्ठाय्यपि, स्वाख्यातधर्मस्य सुष्टु-सर्वसावधविरतिरूपत्वात् शोभनः, आख्यातः तीर्थकरादिभिरुक्तः स्वाख्यातः, स चासौ धर्मश्च स्वाख्यातधर्मः प्रव्रज्याधर्मः तस्य षोडशी-कलां नार्हति, पश्चाग्नितापेन-जलावस्थादिना वा मासमासोपवासस्य कुशाग्रावस्थितप्रमाणानपानभोजनस्य च सावधतया नास्ति जिनोपदिष्टप्रव्रज्यातुल्यता, जिनोपदिष्टप्रव्रज्यायाः सर्वथा निरवद्यत्वादिति भावः । तस्मादत्र घोर परिषहोपसर्गसहनसाध्यत्वात् सर्वसावद्यविरतिरूपत्वाच्चाऽतिदुष्करतया घोरस्यापि स्वाख्यातधर्मस्यैव धर्मार्थिनाऽऽश्रयणीयत्वात् , तदन्यस्य तु अनाश्रयणीयत्वात् ॥४४॥ खाता हो-अथवा कुश के अग्रभाग से ग्रहण कर अन्नादिक खाता होउससे अधिक नहीं, इस प्रकार कष्टों का अनुविधान करने वाला भी (सो-सः) वह (सुयक्खाय धम्मस्स-स्वाख्यात धर्मस्य) तीर्थकर आदि द्वारा प्रतिपादित किये गये इस सर्व सावद्यविरतिरूप प्रव्रज्याधर्म की ( सोलसिं कलं न अग्घइ-षोडशी कलां न अर्हति ) सोलहवीं कला को
भी नहीं पहुंच सकता है। सारांश-पंचाग्नि तपने से, अथवा जलादिक में अवस्थान करने से अथवा एक एक मास में कुशाग्रस्थित अन्नादिक के आहार करने से जीव को धर्म की प्राप्ति नहीं होती है क्यों कि ये सब सावद्य एवं अविधि हैं। इनमें और जिनोपदिष्ट प्रव्रज्या में रात-दिन का अन्तर है। क्यों कि ये सब कृत्य सावध हैं और जिनोपदिष्ट प्रव्रज्या निरवद्य है । इसलिये यह प्रव्रज्या घोर परीषह एवं उपसर्गों को सहन करने द्वारा साध्य होने से एवं सर्व सावध विरतिरूप होने से घोर है किंतु वे तापसादि आश्रम घोर नहीं है। अतः इस घोर-कठिनतरઅગ્રભાગથી લઈને અન્નાદિક ખાતા હોય એનાથી વધુ નહીં આ પ્રકારના કષ્ટોનું मनुविधान ४२११॥ ५५५ सो-सः ते सुयक्खाय धम्मस्स-स्वाख्यात धर्मस्य તીર્થકર આદિ દ્વારા પ્રતિપાદિત કરવામાં આવેલા આ સર્વસાવદ્યવિરતિરૂપ अन्य धर्मनी सोलसिंकलन अग्घइ-षोडशी कालां न अर्हति सभी जाने પણ પહોંચી શકતા નથી. સારાંશ-પંચાગ્નિ તપવાથી, અથવા જળાદિકમાં અવસ્થાન કરવાથી અથવા એક એક માસમાં કુશાગ્રસ્થિત અનાદિકને આહાર કરવાથી જીવને ધમની પ્રાપ્તિ થતી નથી. કેમકે, એ સઘળા સાવદ્ય અને અવિધિ છે. એનામાં અને અને પદિષ્ટ પ્રવજ્યામાં દિવસ અને રાત જેટલું અંતર છે. કેમકે, એ સઘળાં કૃત્ય સાવદ્ય છે અને જેને પદિષ્ટ પ્રવજ્યા નિરવઘ છે. આ કારણે આ પ્રવ્રયા ઘોર પરિષહ અને ઉપસર્ગોને સહન કરવાથી સાધ્ય બનતી હેવાથી અને સર્વ સાવદ્ય વિરતિરૂપ હેવાથી ઘર છે. પરંતુ એ તાપસાદિ
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
