________________
४००
उत्तराध्ययनसूत्रे मूलम् एयम निसामित्ता, हेउकारणचोइओ। तओ नमि रायरिसिं, देविंदो इणमब्बवी ॥ २३ ॥ छाया-एतमर्थ निशम्य, हेतुकारणनोदितः ।
ततो नमि राजर्षि, देवेन्द्र इदमब्रवीत् ॥ २३ ॥ टीका-'एयमटुं' इत्यादि
एतम् अनन्तरोक्तम् , अर्थम् उपचारादर्थाभिधायिनं शब्दं निशम्य श्रुत्वा, हेतुकारणनोदितः स्वाभिहितयोर्हेतुकारणयोर्नोदितः प्रेरितः, नमिराजर्षिणा सिद्ध साधनता प्रतिपादनेन प्राप्तोत्तर इत्यर्थः । एवं संतोषसहित शान्ति को प्राकार-गढके स्थानापन्न रखा है। मनोगुप्ति वचनगुप्ति एवं कायगुप्ति इन तीन गुप्तियों को उमूलक, अट्टालक एवं तोपों के स्थानापन्न रक्खा है । इनसे उस कोटकी सदा सुरक्षा होती रहेगी। इस तरह से अपने नगर को सुरक्षित करके ही मैंने दीक्षा ग्रहण की है। इसलिये जो तुमने ऐसा कहा है कि "प्राकारं कारयित्वा" इत्यादि, सो वह सिद्ध साधन ही है । और आपको जो प्राकार-गढ आदि अभिमत हैं उनके करने में तो शारीरिक एवं मानसिक जो सकल दुःख हैं, उनके अभाव स्वरूप जो मुक्ति है वह अलभ्य है । और इन पूर्वोक्त प्राकार आदि के करने से वह सुलभ्य है ॥ २२ ॥
'एयम निसामित्ता' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(एयम निसामित्ता-एतमर्थ निशम्य) इस अनन्तरोक्त कथन को सुनकर ( हेउकारणचोइओ देविंदो - हेतुकारणनोदितः देवेन्द्रः) ક્ષાન્તીને પ્રકારની સ્થાનાપન્ન રાખેલ છે. મને ગુપ્તિ, વચનગુપ્તિ અને કાયપ્તિ આ ત્રણ ગુપ્તિઓને ઉસૂલક અટ્ટાલક અને તેપના રૂપથી સ્થાપેલ છે. આથી એ કેટની સદા સુરક્ષા થતી રહેશે. આ રીતે મારા નગરને સુરક્ષિત કરીને र में दीक्षा साधा छ माथी तमास से छ, “प्राकारं कारयित्वा" ઈત્યાદિ! તે એ સિદ્ધ સાધન નથી. અને આપને જે પ્રકાર આદિ અમિત છે. એના કરવાથી તે શારીરિક અને માનસિક જે સકળ દુઃખ છે એના અભાવ સ્વરૂપ જે મુક્તિ છે તે અલભ્ય છે. અને પૂર્વોક્ત પ્રાકાર આદિના કરવાથી તે સુલબ્ધ છે. જે ૨૨ છે
" एयमटुं निसामित्ता" त्या.
भ-क्या-एयमटुं निसामित्ता - एतमर्थ निशम्य l अनन्तरीत जयनने सलमीन हेउकारणचोइओ-हेतुकारणनोदितः पाताना तथा पाये
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
