________________
उत्तराध्ययनसूत्रे उक्तमेवार्थ प्रकारान्तरेणाहमूलम-समेणं संजयं दंतं, हणेजा कोई कथइ ।
नैत्थि जीवस्स नासोति', एवं पेहेज संजए ॥२७॥ छाया-श्रमणं संयतं दान्तं, हन्यात् कोऽपि कुत्रापि ।
नास्ति जीवस्य नाश इति, एवं प्रेक्षेत संयतः ॥ २७ ॥ टीका-'समणं' इत्यादि
कोऽपि कश्चिन्मनुष्यः, कुत्रापि-प्रामादौ, संयतं षट्काययतनावन्तं, दान्तम् चंदन वृक्ष को काट भी डाले पर चंदनवृक्ष का जो उसके मुख को भी सुवासित करने का काम है वह उसे नहीं छोड़ता। नहीं तो वह चंदन ही नहीं। महात्मा भी अपने शत्रु के प्रति इसी कर्तव्य का निर्वाह करते हैं नहीं तो वे महात्मा ही नहीं हैं। धन्य है महात्मा! तेरे इस शुभाध्यवसाय को । न्योछावर है त्रैलोक्य का राज्य इस पवित्र भावना पर । क्या ही सुन्दर विचार धारा है । इसी विचारधारा के बल पर महावीर प्रभु के शासन में सर्वोत्कृष्टता रही हुई है। प्रत्येक मोक्षाभिलाषी को यह अभिनंदनीय वंदनीय विचारधारा अपनाने योग्य है ॥२६॥ वधपरीषहको किस भावना से सहन करे सो कहते हैं-'समण'-इत्यादि ____ अन्वयार्थ-(कोई-कोऽपि) कोई अज्ञानी (कस्थइ-कुत्रापि) कहीं पर भी (संजयं-संयतम् ) षटकाय के जीवों की जतना करनेवाले (दंत-दान्तम् ) છોડે. કુહાડ ચન્દન વૃક્ષને કાપી નાખે છતાં ચન્દન વૃક્ષમાં જે સુવાસિતતાને ઉત્તમ ગુણ છે તે પિતાને કાપનાર કુહાડાને પણ આપે છે. જે એમ ન કર તે તે ચંદન શેનું ? મહાત્મા પણ પિતાના શત્રુ તરફ આવું જ વર્તન રાખે છે. નહીં તો એ મહાત્મા શાના ? ધન્ય છે મહાત્મા ! તમારા આ શુભ વ્યવસાયને! આ પવિત્ર ભાવના પર ત્રણ લોકનું રાજ્ય પણ છાવર છે, કેવી સુન્દર વિચારધારા છે! આ વિચાર ધારાના બળ ઉપર શ્રી મહાવીર પ્રભુના શાસનમાં સર્વોત્કૃષ્ટત રહેલ છે. પ્રત્યેક ક્ષાભિલાષીએ આ અભિનંદનીય વંદનીય વિચારધારાને અપનાવવી જોઈએ ૨૬
वा साथी १५५शेषडने सडन ४२पाने ४ छ-समणं त्याल. स-यार्थ-कोई-कोऽपि मज्ञानी कत्थइ-कुत्रापि याये ५५ संजयंसंयतम् ५८४ाय वानुतन ४२नारा दंत-दान्तम् पाय धन्द्रिय भने मनन नि
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૧
