________________
द्वितीयाध्ययनम् ।
विनयश्रुताख्यं प्रथममध्ययनं वर्णितम्, इदानीं द्वितीयमध्ययनं प्रारभ्यते । अस्य चायमभिसम्बन्धः - इहानन्तराध्ययने विनयः सविस्तरं वर्णितः, स चानुकूलमतिकूलपरी पहजयनशीलैरेव कर्त्तुं शक्यते इति द्वितीयं परीपद्दाख्यमध्ययनं प्रारभ्यतेयद्वा - विनयाराधकाः प्रायः परीषहभाजो भवन्त्येवेति द्वितीयं परीषहाख्यमध्ययनं प्रारभ्यते, तस्येदमाद्यं सूत्रम् -
मूलम् सुयं मे आउ ! तेणं भगवया एवमक्खायं - इह खलु बावीसं परीसहा समणेणं भगवया महावीरणं कासवेणं पवेइया, जे भिक्खू सोच्चा नच्चा जिच्चा अभिभूय भिक्खायरियाए परिव्वयंतो पुट्ठो नो विनिहन्नेज्जा ॥१॥
छाया - श्रुतं मे आयुष्मन् ! तेन भगवता एवमाख्यातम् - इह खलु द्वाविंशतिः परीषाहाः श्रमणेन भगवता महावीरेण काश्यपेन प्रवेदिताः, यान् भिक्षुः श्रुत्वा ज्ञात्वा जित्वा अभिभूय भिक्षाचर्यायां परिव्रजन स्पृष्टो नो विनिहन्येत ॥ १ ॥ द्वितीय अध्ययन |
विनयश्रुत नाम के प्रथम अध्ययन का वर्णन हुवा, अब सूत्रकार द्वितीय अध्ययन का वर्णन करते हैं । प्रथम अध्ययन के साथ इसका संबंध इस प्रकार है-प्रथम अध्ययन में विस्तारपूर्वक विनयधर्म का वर्णन करने में आया है । उस विनयधर्म की आराधना परीषहों को जीतने वाला ही कर सकता है, और विनयशील को प्रायः परीषह उत्पन्न होते ही हैं इसलिए अब परीषहाध्ययन कहते हैं जिसका यह प्रथमसूत्र है - " सुर्यमे " इत्यादि ।
બીજું અધ્યયન
વિનય શ્રુત નામના પ્રથમ અધ્યયનનું વર્ણન પુરૂ' થયું. હવે સૂત્રકાર ખીજા અધ્યયનનું વર્ણન કરે છે. પ્રથમ અધ્યયનની સાથે એને સંબંધ આ પ્રકારના છે. પ્રથમ અધ્યયનમાં વિસ્તાર પૂર્વક વિનય ધર્મનું વર્ણન કરવામાં આવેલ છે. તે વિનય ધર્મની આરાધના પરિષહને જીતવાવાળા જ કરી શકે છે અને વિનયશીલને પરિષહ ઘણે ભાગે ઉત્પન્ન થાય જ છે, આ માટે હવે રિષહુાધ્યયન ’” કહેવામાં આવે છે જેનું આ પ્રથમ સૂત્ર છે સુર્યમ્ ઈત્યાદિ.
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર ઃ ૧