________________
श्री दशवैकालिकसूत्रे व्रतषट्कानन्तरं कायषट्के वक्तव्ये तावत् पृथिवीकायरूपं सप्तमस्थानमाहमूलम्--पुढवीकार्य ने हिंसंति मणसा वया कायसा ।
तिविहेणं करणजोगेणं संजया सुसमाहिया ॥२७॥ छ।या-पृथिवीकार्य न हिंसंति मनसा वचसा कायेन ।
त्रिविधेन करणयोगेन संयताः सुसमाहिताः ॥ २७ ॥ टीका-'पुढवीकायं' इत्यादि
मुसमाहिताः सम्यक् समाधिमन्तः संयमरक्षणतत्परा इत्यर्थः । संयताः= साधवः मनसा वचसा कायेन त्रिविधेन-मनोवाक्कायैतद्गतत्रित्वसंख्याकृतभेदत्रयविशिष्टेन, करणयोगेन करणं-चरणकरणाऽनुमोदनलक्षण स्त्रिविधो व्यापारस्तस्य योग: मनोवाक्कायेन प्रत्येकं सम्बन्धः तेन तथोक्तेन पृथिवीकार्य न हिंसन्ति=नो विराधयन्ति ॥२७॥ पृथिविकायहिंसादोषानाहमूलम्-पुढवीकायं विहिसंतो हिंसई उ तयस्सिए ।
तसे य विविहे पाणे चक्खुसे य अचक्खुसे ॥२८॥ छाया-पृथिवीकाचं विहिंसन् हिनस्ति तु तदाश्रितान् ।
सांश्च विविधान् प्राणान् चक्षुषा च अचक्षुषा ॥२८॥ टीका-'पुढवीकायं' इत्यादि'पृथिवीकार्य' विहिंसन्नखतृणखनित्रादिना विराध्यन् तदाश्रितान्
छहों व्रता का कथन करने के अनन्तर छहकायों के व्याख्यान में पहले पृथिवीकाय रूप सातवां स्थान कहते हैं-'पुढवीकायं' इत्यादि ।
संयम को रक्षा करने में सावधान साधु मन वचन कायसे तथा कृत कारित अनुमोदना से पृथिवीकाय की विराधना नहीं करते ॥२७॥
पृथिवीकाय की हिंसा के दोष बताते हैं-पुढवीकार्य इत्यादि । नख, तृण, तथा खनित्र आदि के द्वारा पृथिवीकाय की विरा
છએ વ્રતોનું કથન કર્યા પછી છ કાચના વ્યાખ્યાનમાં પહેલાં પૃથ્વીકાયરૂપ सातौँ स्थान ४९ छे - पुढवीकायं. त्याहि..
સંયમની રક્ષા કરવામાં સાવધાન સાધુ મન વચન કાયાથી તથા કૃતકારિત અનમેદનાથી પૃથ્વીકાયની વિરાધના કરતા નથી (૨૭)
पृथ्वीजयनी साना हषि! सतावे छ - पुढवीकायं. त्याहि.
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨
