________________
आचारमणमञ्जूषा टीका, अध्ययन १० गा. ९-१०
२६१
एकसामाचारीपालकान् स्वगच्छाधिवासिन इत्यर्थः साधून् छन्दित्वा = निमन्त्र्य मंडले समाहूय, भुक्ते = अभ्यवहरति, भुक्त्वा च स्वाध्याय रतः = वाचनादिपंचविधस्वाध्यायपरो भवति स भिक्षुरित्यर्थः ॥ ९॥
मूलम् - नं यै वुरंगहियं कैहं कहिजा, न यँ कुप्पे निहुईदिएं पसंते। संजमधुर्वजोगजुत्ते, उवसंते उवहेडेंए जे' से भिक्खू " ॥ १०॥ छाया - न च व्युग्दाहिकों कथां कथयति, न च कुप्यति निभृतेन्द्रियः प्रशान्तः । संयमधुवयोगयुक्त, : अउपशान्त अविटकः यः स भिक्षुः ॥ १०॥ टीका- 'य' इत्यादि ।
यः साधुः व्युद्राहिकों = विग्रहसंबन्धिनों कलहोत्पादिनों कथां न कथयति कस्मैचिन ब्रूते, चपुनः, न कुप्यति=न क्रुध्यति कस्मैचिदिति शेषः अपितु निभृतेन्द्रियः = सुवशीकृतेन्द्रियः, प्रशान्तः = प्रकृष्टोपशमयुक्तः रागद्वेषशून्य इत्यथः, तथा संयमधुवयोगयुक्तः = संयमे सप्तदशविधे ध्रुवयोगः = निश्चयजा मनोवाक्कायप्रवृत्तिः, तया युक्तः संयमरक्षण सावधान इत्यथः । उपशान्तः = निराकुलः अव्यग्र इत्यर्थः ‘इयद्भिर्दिवसैस्तपः संयमाचरणेऽपि न काचित् सिद्धिरुपलब्धेति कृत्वा
"
'तहेव' इत्यादि । जो विविध अशन पान आदि को प्राप्त करके एक सामाचारी के पालक अपने गच्छ के साधुओं को आमन्त्रित करके बुलाकर आहार करते हैं और आहार के स्वाध्याय में लीन हो जाते हैं वे भिक्षु है ||९||
'नय' इत्यादि । जो किसीसे कलकहारिणी कथा नहीं करते, कभी किसी पर क्रोध नहीं करते, किंतु इन्द्रियों को वशमें करके शान्त रहते हैं, तथा संयम की रक्षा करने में मन, वचन, काय से सदा सावधान रहते हैं कभी व्याकुल नहीं होते अर्थात् 'इतने दिन तप करते और संयम पालते हुए होगये परन्तु कुछ भी लब्धि
तदेव० छत्याहि मे। विविध अशन पान आदि प्राप्त उरीने ४ साभाચારીના પાલક પેાતાનાજ ગચ્છના સાધુઓને આમંત્રિત કરીને મેલાવીને આહાર કરે છે, અને આહાર કરીને સ્વાધ્યાયમાં લીન બની જાય છે, તેએ ભિક્ષુ છે. (૯) નચ॰ ઇત્યાદિ. જેઓ કાઇની સાથે કલહકારિક કથા કરતા નથી, કદાપિ કેાઈ પર ક્રાધ કરતા નથી, પરંતુ ઇંદ્રિયાને વશ રાખીને શાન્ત રહે છે, તથા સંયમની રક્ષા કરવામાં મન, વચન, કાયાથી સદા સાવધાન રહે છે. કદી વ્યાકુળ થતા નથી, અર્થાત્ આટલા દિવસ તપશ્ચરણ કરતા અને સંયમ પાળતા થયા છતાં કાંઈ પણ
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨
