________________
आचारमणिमञ्जूषा टीका, अध्ययन ९ गा. ६-७
१८७
यो जीवितार्थो = माणान् दिधीर्षुः विषं गरलं खादति = अश्नाति एषा उपमा= तुलना गुरूणाम् अशातनया भवति । गुरूणामाशातना ज्वलितानलारोहण-सर्प कोपोत्पादन-प्राणधारणनिमित्तविषभक्षणैतस्त्रितयतुल्येति भावः || ६ || अत्र विशेषमाह - ' सिया हु' इत्यादि ।
४ २
3
१०
११.
मूलम् - सिया हु से पावय नो डहिज्जा, आसीविसो वा कुविओ न भक्खे |
60
१२
१४
93
१५
१६ १९
२०
१७
सिया विi हालहलं न मारे, न यावि मुक्खो गुरुहीलणाए ॥७॥
,
छाया - स्यात् खलु स पावको नो दहेत्, आशीविषो वा कुपितो न भक्षेत् । स्यात् विषं हलाहलं न मारयेत् न चापि मोक्षो गुरुहीलनया ॥७॥ टीका - स्यात् कदाचित् स ज्वलितः पावकः = अग्निः खलु = निश्चयेन नो दहेत् = मणिमन्त्रादिमाहात्म्यान भस्मीकुर्यात्, वा अथवा कुपितः = उत्पादितक्रोधः आशीविषः = सर्पो न भक्षेत्= केनापि कारणवशेन न दशेत्, अपिच हलाहलं विषं= तीव्रतरं गरलं हलाहल - नामधेयम् उक्तं च हलाहलस्वरूपं यथाइच्छा रखता हुआ भी विष खा लेवे, तो उसकी जैसी दुर्दशा होती है । अर्थात् गुरु की आशातना इन सब उपमाओं के समान अनर्थ करने वाली है ॥६॥
,
यहां विशेषता दिखाते हैं - ' सिया हु' इत्यादि ।
संभव है कि अनि किसी को न भी जलावे, क्रोधित किया हुवा सर्प किसी कारण से न भी काटे और तीव्रतर विष ( हलाहल) का भक्षण करने पर भी औषध के प्रभाव से बच जावे, परन्तु गुरु की अवहेलना करने से जन्म मरण के दुःख कदापि नहीं मिट सकते, अर्थात् मोक्ष की प्राप्ति कभी संभव नहीं हो सकती ।
તે તેની જે દુશા થાય છે. તેવી જ દુશા ગુરૂની આશાતના કરવાવાળાની થાય છે. અર્થાત ગુરુની આશાતના, ઉપર આપેલી સર્વ ઉપમાઓ પ્રમાણે અનર્થ કરવાવાળી છે. (૬)
विशेषता जतावे छे.- 'सिया हु' इत्याहि
સંભવ છે કે-કદાચિત અગ્નિ કોઇને ખાળે પણ નહિ; ક્રાધાયમાન થયેલે સ કદાચિત કોઈને ડંશ કરે નહી અને મહાન હલાહલ વિષ–ઝેરનું ભક્ષણ કરવા છતાંય કાઈ ઔષધના પ્રભાવે પ્રાણુ ખચી પણ જાય પરન્તુ ગુરુની અવહેલના કરવાથી જન્મમરણના દુઃખા કદાપિ પણુ મટી સકતાં નથી, અર્થાત્ મેક્ષની પ્રાપ્તિ કદાપિ પણ थाय नाही.
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨