________________
श्री दशवेकालिकसूत्र
तत्रत्वसंख्याप्रयुक्तभेदत्रयविशिष्टेन, करणयोगेन = करणं =करणकारणानुमोदनलक्षणस्त्रिविधो व्यापारस्तस्य योगः = मनोवाक्कायेन प्रत्येकं सम्बन्धः, तेन तथोक्तेन नैव भिन्द्यात् = नैव विदारयेत् न खण्डयेदित्यर्थ:, तथा न संलिखेत्, रेखाघर्षणादिकं न कुर्यादित्यर्थः ॥ ४ ॥ मूलम् - सुद्धपुढवीं ने निसीएं, ससरंक्खमि अ औसणे । पमेजिन्तु निसीइजा जाइती जस्स उग्गेहं ॥ ५ ॥ छाया - शुद्धपृथिव्यां न निषीदेत्, सरजस्के च आसने । प्रमृज्य तु निषीदेत्, याचित्वा यस्य अवग्रहम् ॥ ५ ॥ टीका- 'सुद्धढवि' इत्यादि
१२४
संयतः शुद्धपृथिव्यां=शस्त्रापरिणतायां सचित्तायां भूमौ इत्यर्थः । ( अत्रसप्तमीस्थाने द्वितीया ) सरजस्के = सचित्त रेणु संसर्गिणि आसने = पीठफलकादौ च न निषीदेत् = नोपविशेत् । अन्यत्र अचित्तभूमौ तु यस्याचित्तभूम्यादि तस्य अवग्रहम् = अनुज्ञां याचित्वा ममृज्य = रजोहरणेन संशोध्य निषीदेत् = उपविशेत् । मार्गादौ तु शक्रेन्द्राज्ञया साधुरुपवेशनादिकं कुर्यात् इति साधुसामाचारी । कायसे न भेदे, न दूसरे से भिदावे, और न भेदते हुए को भला जाने । तथा न उनपर रेखा करे, न उन्हें घिसे, न दूसरे से ये क्रियाएँ करावे न करते को भला जाने ॥ ४ ॥
"
'सुद्धपुढवीं' इत्यादि । संयमी, शस्त्र से अपरिणत - सचित्त भूमिपर तथा सचित्त रजके संसर्ग से युक्त आसन पर न बैठे और जो भूमि अचित्त हो, उस पर भी उस के स्वामी से आज्ञा लेकर, रजोहरणसे प्रमार्जन करके बैठे। मार्ग में जब कि स्वामी उपस्थित नहीं रहता, तब शक्रेन्द्र की आज्ञा लेकर साधु बैठना आदि क्रियाएँ करे। ऐसी साधुसमाचारी है ।
નહિ અને ભેદનારને ભલેા જાણે નહિ; તથા તેના ઉપર રેખા કરે નહિ, તેને ઘસે નહિ, બીજા પાસે એ ક્રિયાઓ કરાવે નહિ, અને કરનારને ભલે! જાણે નહિ. (૪)
મુદ્ધપુરા ઇત્યાદિ સંયમી શસ્ત્રથી અપરિણત-સચિત્ત ભૂમિપર તથા સચિત્ત રજના સંસર્ગથી યુકત આસનપર બેસે નહિ, અને જે ભૂમિ અચિત્ત હાય તેનાપર પણ એના સ્વામીની આજ્ઞા લઈને રજોહરણથી પ્રમાર્જન કરીને બેસે, માર્ગમાં જ્યારે સ્થાનના સ્વામી હાજર ન હાય, ત્યારે શક્રેન્દ્રની આજ્ઞા લઈને સાધુ બેસવા આદિ ક્રિયાએ કરે. એવી સાધુ સમાચારી છે.
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨