________________
१२२
श्रीदशवेकालिकसूत्रे
त प्रकारमाह - 'पुढवि' इत्यादि । मूलम् - पुढवदेगअगणिमारुअ, तर्णरुक्खा सवीयंगा । तसा यॅ पाणा जीवत्तिं, इई वृत्तं महेसिणी ॥२॥ - पृथिव्युदकाग्निमारुताः तृणवृक्षाः सबीजकाः ।
छाया
साथ प्राणिनो जीवा इति, इति उक्त महर्षिणा ॥ २ ॥ टीका - पृथिव्युदकाग्निमारुताः = पृथिवीजलतेजोवायवः, तथा सबीजकाः बीज सहिताः, तृणवृक्षाः = तृणानि वृक्षा: बीजानि चेति त्रिविधा वनस्पतयः, एवं च पृथिवीकायोऽपकायोऽग्निकायो वायुकायो वनस्पतिकायश्चेति पश्चै केन्द्रियप्राणिन इत्यर्थः, च=अपि त्रसाः प्राणिनः द्वीन्द्रियादयः इति = एते सर्वे जीवाः= जीवपदवाच्याः, सन्तीति शेषः, इति महर्षिणा = तीर्थंकरादिना उक्त कथितम् ॥ २ ॥ मूलम् तेसिं अच्छर्णजोएण, निच्चं होयव्र्व्वयं सिया ।
9
२
९
११
१०
मणसा काय वक्रेण एवं हवाई संजए ॥३॥
छाया - तेषाम् अक्षणयोगेन नित्यं भवितव्यं स्यात् ।
1
मनसा कायेन वाक्येन, एवं भवति संयतः ॥ ३॥
लिए ही सुख की प्राप्ति होती हैं, परंतु इस आचाररूपी निधि से ऐसा अनुपम सुख मिलता है कि जिसका कभी नाश नहीं होता ॥१॥ अब आचार प्रणिधि की विधि का प्रतिपादन करते है'पुढची' इत्यादि ।
पृथिवी, जल, अग्नि, वायु, तथा बीज सहित वनस्पति, ये पांच एकेन्द्रिय तथा दीन्द्रिय आदि स प्राणी, सब 'जीव' शब्द के वाच्य है अर्थात् ये सब जीव है । ऐसा तीर्थंकर आदि महर्षियो ने कहा है ||२||
અલ્પકાળને માટે જ સુખની પ્રાપ્ત થાય છે, પરંતુ આ આચાર રૂપી નિધિથી એવું અનુપમ સુખ મળે છે કે જેને ક્યારે પણ નાશ થતા નથી (૧)
पुढविं० ४त्याहि-हुवे आधार प्रशिधिनी विधिनुं प्रतिपादन ४रे छे. पृथ्वी, જળ, અગ્નિ, વાયુ તથા બીજ સહિત વનસ્પતિ એ પાંચ એકેન્દ્રિય તથા ફ્રીન્દ્રિય આદિ ત્રસ પ્રાણી, એ સર્વ જીવ શબ્દના વાચ્ય છે, અર્થાત્ એ બધા જીવ છે, એમ તી કર આદિ મહિષઓએ કહ્યું છે. (૨)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨