________________
श्रीदशवैकालिकसूत्र (२) अप्कायसंयमा सचित्तजलस्य संघटनाधकरणम्, (३) तेजस्कायसंयमः पचनपाचनादिनिमित्तकाऽनलारम्भनिवर्तनम्। (४) वायुकायसंयमः वस्त्रपात्रव्यजनवक्त्रादिसमुत्पन्नवायुजनितवायुकायोपमर्दननिवृत्तिः, तत्र वस्त्रपात्राणामयतनया निक्षेपणादानप्रक्षेपनिपातनादिकारणवशात्, तथा तेषां (वस्त्रपात्राणां) व्यजनपर्ण शाखादीनां च विधूननेन वायुकायविराधनं भवति । अनावृतमुखेन संभाषणे च तन्निर्गतोष्णवायुना तद्विराधनं जायते । (५) वनस्पतिकायसंयमः, तरुलतिकादिहरितकायमात्रस्य संघटनादिवर्जनम् । एवं (६) द्वीन्द्रियादि- (९) पञ्चेन्द्रियपर्यन्तानां सर्वथाऽनुपमर्दनं तत्तत्संयमः (१०) अजी
(२) अप्कायसंयम सचित्त जलका संघटा (स्पर्श) आदि न करना ।
(३) तेजस्कायसंयम-पचन पाचन आदि किसी प्रयोजनके लिए अग्निके संघटा आदिका वर्जन करना ।
(४) वायुकायसंयमवस्त्र, पात्र, पंखा, फूंक आदिसे उत्पन्न हुए वायुद्वारा वायुकायकी विराधनाका वर्जन करना ।
वस्त्र, पात्रोंको अयतनासे रखनेसे, अयतनासे लेनेसे, फेंकनेसे, गिरानेसे, तथा वस्त्र, पात्र, पंखा, आदिको हिलाकर वायुकायकी उदीरणा करनेसे तथा बोलते समय उष्णवायु निकलनेके द्वारा मुखसे वायुकायकी विराधना होती है ।
वनस्पतिकायसंयम-वृक्ष, लता आदि हरित कायके संघटा आदिसे निवृत्त होना ।
(६-७-८-९) द्वीन्द्रियादिसंयम द्वीन्द्रिय त्रीन्द्रिय, चतुरिन्द्रिय, और पञ्चेन्द्रिय, जीवोंका सर्वथा उपमर्दन न करना तत्तत्संयम, अर्थात् द्वीन्द्रियसंयम, त्रीन्द्रियसंयम, चतुरिन्द्रियसंयम, पञ्चेन्द्रियसंयम कहलाता है।
(२) अ५।यस यम-सयित्त खानु सघटन मान ४२७
(૩) તેજ કાયસંયમ-રાંધવું, રંધાવવું વગેરે કોઈ પ્રયજનને માટે અગ્નિના સંઘટન આદિને વર્જવું.
(४) वायुअयसयम-१स, पात्र, ५ो, त्याहथी अपन था वायुदा। વાયુકાયની વિરાધના વજેવી.
વસ, પાત્રે ઈત્યાદિને અયતનાપૂર્વક રાખવાથી, અયતનાપૂર્વક લેવાથી, ફેંકવાથી પાડવાથી, તથા વસ્ત્ર-પાત્ર-પંખે વગેરેને હલાવીને વાયુકાયની ઉદીરણા કરવાથી તથા બોલતી વખતે મુખના ઉના વાયુથી વાયુકાયની વિરાધના થાય છે.
(૫) વનસ્પતિકાયસંયમ–વૃક્ષ, લતા આદિ હરિતકાયના સંઘટન આદિથી નિવૃત્ત
(6-७-८-८) द्वीन्द्रियासियम-दीन्द्रिय, श्रीन्द्रिय, यतुरिन्द्रिय, मने पथन्द्रिय છવાનું સર્વથા ઉપમર્દન ન કરવું, તે તે પ્રકારને સંયમ, અર્થાત દ્વીન્દ્રિયસંયમ, ત્રીન્દ્રિય સંયમ, ચતુરિન્દ્રિયસંયમ અને સેન્દ્રિયસંયમ કહેવાય છે.
यः
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૧