________________
अध्ययन ४सू०१७ (२) तेजस्काययतना
२१९ साक्षी से निन्दा करता हूँ, गरिहामि गुरु साक्षीसे गर्दा करता हूँ, अप्पाण-दण्ड सेवन करनेवाले आत्माको वोसिरामि-त्यागता हूँ ॥३॥१७॥
टीका-अग्नि-वतिम , अङ्गारं-नि मज्वालं ज्वलदिन्धनम् , मुम्मुरं-अविरलस्फुलिङ्गसंमिश्रभस्मरूपं तुषानलं वा, 'मुर्मुरस्तु तुषानलः' इति वैजयन्तिकोशात् , अजालिण्डिकाग्नि वा, अर्चिः मूलाग्निविच्छिन्नां ज्वालाम् , ज्वालां-दह्यमानतृणादिसम्बद्धाऽऽ. मूलोज़वप्रसारितेजोराशिम् , अलातं = ज्वलदग्रभागं काष्ठम् , शुद्धाग्निम् = अयः पिण्डानुसंबद्ध विद्युदादिरूपं वा, उल्को = मूलवह्नविच्छिद्य र समन्तात्प्रसर्पदग्निकणात्मिकाम् , (चिनगारी, तडंगिया, इति भाषा) स्वयं न उत्सिञ्चेत् न तत्रेन्धनादिकं प्रक्षिपेत् , न घट्टयेत्-न सञ्चालयेत् , न भिन्द्यात्-दण्डेष्टकखण्डादिना न स्फोटयेत्, न उज्ज्वालयेत्= तालवृन्तादिना सकृदल्प वा न ध्मापयेत्-न वधयेदित्यर्थः, न प्रज्वालयेत सततं बहशो वा न प्रज्वलितं कुर्यात्, न निर्वापयेत्=न विध्यापयेत् न निर्वाणं नयेदित्यर्थः, अन्येन न उत्सेचयेदित्यादि सर्व सुगमम् ।३॥१७॥
वायुकाययतनामाह-'से भिक्खू वा०' इत्यादि ।
मूलम्-से भिक्खू वा भिक्खुणी वा संजय-विश्य पडिहय पच्चक्खाय पावकम्मे दिया वा राओ वा परिसागओ वा एगओ वा परिसागओ वा सुत्तेवा जागरमाणेवा, से सिएण वा विहुणेण वा अग्निकायकी यतना कहते हैं-'से भिक्खू वा० इत्यादि ।
(३) तेजस्काययतना । अग्नि, अंगारा, भूभल (गर्म राख) बकरीकी लेंडीकी आग, मूलसे टूटी हुई ज्वाला, मूलसे अविच्छिन्न ज्वाला, लुआठा (जलती हुई लकडी), गर्म लोहेके गोलेकी या चिजलीको अग्नि, अथवा चिनगारी आदिमें स्वयं इन्धन न डाले, न संचालन करे (न संघटा करे), न दंड ईंट आदि से उसे भेदे, न पंखा आदिसे एकबार प्रज्वलित करे, न वार-बार प्रज्वलित करे, न बुझावे । न ये सब क्रियाएँ दूसरेसे करावे, न करते हुएकी अनुमोदना करे. इत्यादि सब पूर्ववत् ॥३॥१७॥ यिनी यतन। ४ छ-'से भिक्खू वा०' त्यादि.
(3) ता२४७ययतना. અગ્નિ, અંગારા, ગરમ રાખ, બકરીની લીંડીની આગ. મૂળથી તૂટેલી જવાળા, મૂળથી અવિચ્છિન્ન જ્વાલા, બળતા લાકડા, ગરમ લોખંડના ગોળાને અથવા વિજળીને અગ્નિ, अथवा बीमारी माहिम पाते यन (तए) नही नांगे, नही सयासन रे (नही સંઘટન કરે), નહીં દંડ કે ઈટ આદિથી તેને ભેદે, નહી પંખા વગેરેથી તેને એકવાર પ્રજવલિત કરે નહીં વારંવાર પ્રજવલિત કરે, નહીં બુઝાવે, નહીં એ બધી ક્રિયાઓ બીજા પાસે કરાવે નહીં, કરનારની નહીં અનુમોદના કરે ઈત્યાદિ પૂર્વવત્ (૩) (૧૭)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર: ૧
