________________
दशाश्रुतस्कन्धसूत्रे
रयिता- निश्चयकारिभाषाभाषी असमाधिदोषभागू भवति-जायते, द्रव्य-क्षेत्रकाल- भावाद् यत्र संदेहो भवति तस्मिन् विषये ' इदमित्थमेवे -तिकथनेन मृषावादप्रसङ्गः, तेन सकलदोषप्राप्तिः, तया चाऽऽत्मसंयमविराधना, तया च संसारपरिभ्रमणम् , अतः संदिग्धविषये पुनः पुननिश्चयकारिभाषणं मुनीनामहिताय भवति ॥ ११ ॥
मूलम्-नवण्हं अहिगरणाणं अणुप्पण्णाणं उप्पाइत्ता भवइ ॥ १२॥
छाया- नवानामधिकरणानामनुत्पन्नानामुत्पादयिता भवति ॥ १२ ॥
टीका- 'नवण्ह' मिति । नवानां नूतनानाम् अधिकरणानाम् , अधिक्रियते नरकनिगोदाधनन्तजन्ममरणदुःखगत पात्यते यैरित्यकिरणानि कलहाः, भागी होता है । द्रव्य, क्षेत्र, काल, और भाव से जहा संदेह होता है वहाँ “यह ऐसा ही है" ऐसा बालने से मृषावाद हो जाता है। उससे समस्त दोषों की प्राप्ति होती है। ततः आत्मसंयमविराधना होती है। आत्मविराधना और संयमविराधना से संसार में परिभ्रमण करना पडता है । इसलिये शंकायुक्त पदार्थों के विषय में वारंवार निश्चयवाला वचन बोलना मुनि के लिये अहित करने वाला है ॥११॥
'नवण्हं' इत्यादि। अनुत्पन्न नवीन कलहों को उत्पन्न करने वाला असमाधिस्थान दोषका भागी होता है। इस सूत्र में अधिकरण शब्दका अर्थ कलहहोता है। 'अधिक्रियते' जिसके द्वारा आत्मा नरक निगोद आदि
'अभिक्खणं त्या वारवार निश्चय लाषा मोसवावा असमाधि होपना लागी થાય છે. દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ તથા ભાવથી જ્યાં સંદેહ થાય છે, ત્યાં “આ આમજ છે એવું બેલવાથી મૃષાવાદ થઈ જાય છે, તેનાથી સમસ્ત દેની પ્રાપ્તિ થાય છે અને પછી આત્મસંયમની વિરાધના થાય છે, આત્મવિરાધના તથા સંયમવિરાધનાથી સંસારમાં પરિભ્રમણ કરવું પડે છે. આ માટે શંકાયુકત પદાર્થોના વિષયમાં વારંવાર નિશ્ચયવાલાં વચન બેલવાં એ મુનિને માટે અહિત કરવાવાળું છે. (૧૧) 'नवण्हं ' या न आयत्या नवीन 9 २१।१७। यसभापि होपना oil थाय छे. मात्रमा मधि४२९५ Avat अर्थ '४८' 'मा' थाय छे. 'अधिक्रियते'
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર