________________
मुनिहर्षिणी टीका अ. १० संक्षेपतोसर्वनिदानार्थ वर्णनम्
४४७ ७-सप्तमं मनुजा देवस्य करोति । स परकीयया देव्या स्वविकुक्तिदेव्या च सह न भोगान् भुन केत किन्तु स्वकीयया देव्या सह कामभोगान् भुञ्जानो विहरति । ततश्च्युतो मानवो भूत्वा केलिपज्ञप्तं धर्म श्रद्दधाति किन्तु शीलवतादिकं नाङ्गीकुरुते, स दर्शनश्रावको भवति ॥ ७ ॥
८-अष्टमं श्रावकसम्बन्धिकं करोति, स देवो भवति । ततश्च्युत उग्रकुलादिषु श्रमणोपासकत्वेन समुत्पद्यते । तत्र केवलिमज्ञप्तधर्म श्रद्दधाति, शीलव्रतादिकं प्रतिपद्यते, प्रासुकैषणीयाशनपानादिना श्रमणनिर्ग्रन्थान् प्रतिलम्भयन् विहरति किन्तु श्रमणो भवितुं नार्हति ॥ ८ ॥
९-नवमं मनुष्यः साधुत्वनिदानं करोति । स देवो भूत्वा ततश्च्युतः सन् अन्तमान्तादिकुले समुत्पन्नो भवति येन तस्य प्रव्रज्याग्रहणेऽन्तरायो न समुपतिष्ठते । स प्रव्रजितो किन्तु तस्मिन्नेव भवे न सिध्यति ॥ ९ ॥
७-सातवा निदान-मनुष्य, देवसम्बन्धी निदान करता है वह परकीय देवी के साथ और स्वविकुर्वित देवी के साथ काम-भोगों को नहीं भोगता है किन्तु स्वकीय देवी के साथ कामभोगों को भोगता है। अनन्तर वहा से चवकर मनुष्य होकर केवलिभाषित धर्म में श्रद्धा रखता है किन्तु शीलवत आदि को अङ्गीकार नहीं करता है । वह दर्शनश्रावक होता है ॥ ७ ॥
८-आठग निदान-मनुष्य, श्रावकसम्बन्धी निदान करता है, वह देव होता है । वहाँ से चवकर उग्रकुल आदिमें श्रमणोपासक होता है । वहाँ केवलिभाषित धर्म में श्रद्धा करता है। शीलवत आदिको स्वीकार करता है । प्रासुक एषणीय अशन पान आदि से श्रमण निग्रन्थों की प्रतिलाभित करताहुआ विचरता है परन्तु प्रवजित नहीं होता है ॥८॥
૭-સાતમું નિદાન-મનુષ્ય દેવસંબધી નિદાન કરે છે. તે પાઈ દેવીની સાથે તથા સ્વવિદ્ભાવંત દેવીની સાથે કામભેગે જોગવતો નથી. કિંતુ પોતાની જ દેવીની સાથે કામગ ભેગવે છે. પછી ત્યાંથી આવીને મનુષ્ય થઈને કેવલિભાષિત ધર્મમાં શ્રદ્ધા શખે છે કિન્તુ શીલ વ્રત આદિને અંગીકાર કરતા નથી તે દર્શનશ્રાવક થાય છે. (૭)
૮-આઠમું નિદાન-મનુષ્ય શ્રાવસંબંધી નિદાન કરે છે. તે દેવ થાય છે ત્યાંથી ચવીને ઉગ્રકુલ આદિમાં શ્રમણે પાસક થાય છે. ત્યાં કેવલિભાષિત ધર્મમાં શ્રદ્ધા રાખે છે શીલવત આદિને સ્વીકાર કરે છે. પ્રાસુક એષણય અશન પાન આદિથી શ્રમણ નિગ્રન્થને પ્રતિલાભિત કરતો થકે તે વિચરે છે પરંતુ પ્રવ્રજિત થતું નથી (૮)
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર