________________
२६६
श्री दशाश्रुतस्कन्धसूत्रे
छाया-मासिकी खलु भिक्षुपतिमा प्रतिपन्नस्य अनगारस्य कश्चित् उपाश्रयमग्निकायेन धमेत् नो तस्य कल्पते तम् ( अग्निं ) प्रतीत्य निष्क्रमितुं वा प्रवेष्टुं वा । तत्र खलु कश्चित् बाहौ गृहीत्वाऽऽकर्षेत् नो तस्य कल्पते तमवलम्बितुं वा, प्रलम्बितुं वा कल्पते तस्य यथेयमीरितुम् ॥ सू० १३ ॥
टीका-' मासियं'--इत्यादि । मासिकी भिक्षुप्रतिमां प्रतिपन्नस्य मुनेः कश्चिजनो यदि उपाश्रयमग्निकायेन धमेत् केनापि कारणेन प्रज्वालयेत् तदा तस्य=भिक्षोः प्रतिमाप्रतिपन्नस्य तम् अग्निं प्रतीत्य अग्निभयमाश्रित्य उपाश्रयाद् निष्क्रमितुं निःसर्तुं नैव कल्पते, एवं बहिश्चेत्तदोपाश्रयान्तः प्रवेष्टुं नैव कल्पते । तत्र = उपाश्रये खलु कश्चिद् बाहौ = बाहुविषये गृहीत्वा आकर्षेत्=बहिरानयेत् चेत्तदा तस्य=भिक्षोः तं बहिराकर्षकं जनम् अवलम्बितुम्-आश्रयितुं प्रलम्बितुं नारिकेलतालफलादिवद उपश्लेष्टुं नैव कल्पते, किन्तु तस्य प्रतिमाधारिणो भिक्षोः यथेयम् ईर्यासमित्यनुसारं चतुर्हस्तात्मकयुग्यमात्रभूतलनिरीक्षणेन ईरितु = निस्सत् कल्पते ॥ सू० १३ ।।
जब उपाश्रय को कोई अग्निकाय से प्रज्वलित करदे तो क्या करना चाहिये ? सो कहते हैं-'मासियं णं' इत्यादि ।
मासिकीभिक्षुपतिमाप्रतिपन्न मुनि के उपाश्रय को कोई अग्नि से जलादे तो उस समय प्रतिमाप्रतिपन्नभिक्षु अन्दर हो तो अग्नि के भय से बाहर न निकले । यदि बाहर हो तो भीतर न आवे । उस समय यदि कोई उसकी भुजा पकड कर उसे खींचे तो खींचने वाले को नारियल और तालफल की तरह अवलम्ब और प्रलम्ब नहीं करे, अर्थात् उसकी भुजा आदि को पकड कर न लटके, किन्तु ईसमिति के अनुसार चार हाथ के युग्यमात्र भूतल को देखता हुआ निकले ॥ सू० १३ ॥
જ્યારે ઉપાશ્રયમાં અગ્નિકાય પ્રજવલિત થાય ત્યારે શું કરવું જોઈએ? તે -मासियं णं इत्याहि.
માસિકી ભિક્ષપ્રતિમાપ્રતિપન્ન મુનિના ઉપાશ્રયને અગ્નિથી કોઈ બાળી દે તે તે સમય પ્રતિમાપ્રતિપન્ન ભિક્ષુ અંદર હોય તે અગ્નિના ભયથી બહાર ન નિકળે. જે બહાર હોય તે અંદર ન આવે. તે સમયે જે કઈ તેને હાથ પકડીને તેને ખેંચે તે ખેંચવાવાળાને નારિયેલ અને તાલફલની પેઠે અવલખન તથા પ્રલમ્બન ન કરે. અર્થાત્ તેની ભુજા આદિને પકડીને લટકે નહિ, કિન્તુ ઈર્યા–સમિતિને અનુસરીને યુગ્યમાત્ર–ચાર હાથ સુધી ભૂતલને જોતાં નીકળે. (સૂ ૧૩)
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર
