________________
मुनिहर्षिणी टीका अ. ५ चित्तसमाधिस्थानवर्णनम्
छाया - शुष्कमूले यथा वृक्षः सिच्यमानो न रोहति । एवं कर्माणि न रोहन्ति, मोहनीये क्षयं गते ॥ १४ ॥ टीका- 'मुकमूले' - इत्यादि । यथा शुष्कमूलः =अनार्द्रमूलः वृक्षः=तरुः सिच्यमानः = जलैराद्रक्रियमाणः सन्नपि न रोहति =न पल्लवाङ्कुरादिभिर्वर्धते, एवं मोहनीये क्षयं गते सति कर्माणि उक्तानि त्रीणि न रोहन्ति = नोत्पद्यन्ते ॥ १४॥ अथ च - 'जहा' इत्यादि ।
१५९
मूलम् - जहा दड्ढाणं बीयाणं, न जायंति पुण अंकुरा । कम्मबीएस दड्ढेसु, न जायंति भवंकुरा ॥ १५ ॥ छाया - दग्धानां बीजानां न जायन्ते पुनरङ्कुराः ।
कर्मबीजेषु दग्धेषु न जायन्ते भवाङ्कुराः ।। १५ ।
टीका- 'जहा' इत्यादि । यथा दग्धानां = भस्मीभूतानां बीजानां भूमौ प्ररोपणेऽपि ततोऽङ्कुराः पुनः = भूयो न जायन्ते = नोत्पद्यन्ते, एवं कर्मबीजेषु = कर्मरूपवीजेषु दग्धेषु ध्यानाग्निना भस्मीभूतेषु भवाङ्कुराः पुनर्जन्मरूपाः न जायन्ते =नोद्भवन्ति ।। १५ ।।
अथ दशमं केवलमरणरूपसमाधिं वर्णयति - 'चिचा' इत्यादि । मूलम - चिच्चा ओरालियं बोदि, नामं गोयं च केवली ।
आउयं वेयणिज्जं च, छित्ता भवइ नीरए ॥ १६ ॥
और दृष्टान्त देते हैं- ' सुक्कमूले ' इत्यादि ।
जैसे मूल सूख जाने पर वृक्ष को खूब पानी पिलाया जाय तो भी उस में पल्लव और अङ्कुर आदि नहीं होते हैं वैसे ही मोहनीम के क्षय होने पर शेष कर्मों की उतत्ति नहीं होती है || सू० १४ ।। और भी दृष्टान्त कहते है - 'जहा दड्ढाणं' इत्यादि ।
जिस प्रकार दग्ध चीजों को भूमि में बोया जाय तो भी उनसे अङ्कुर नहीं होता है । इसी तरह कर्मरूप बीज के ध्यानरूप अग्नि
वजी दृष्टांत मापे छे- 'मुक्कमूले' इत्यादि.
જેમ મૂળ સુકાઈ જવાથી વૃક્ષને ભલે ખૂબ પાણી પાઈએ તે પણ તેમાં પલ્લવ કુર આદિ આવતાં નથી, તેવીજ રીતે મોહનીયકમ ના ક્ષય થવાથી શેષ કમેર્માંની ઉત્પત્તિ નથી થતી (૧૪)
दूरी दृष्टांत हे छे - 'जहा दड्ढाणं' त्याहि.
જેમ મળેલા બીજો ભૂમીમાં વાવવામાં આવે તે પણ તેનાથી અંકુર ઉત્પન્ન
શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર