SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 151
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ मुनिहर्षिणी टीका अ. ४ गणिसम्पद्वर्णनम् किश्च- " एताश्चाविच्युतिवासनास्मृतयो धारणालक्षणसामान्यान्वर्थयोगाद्धारणाशब्दवाच्याः" इति । एवं च धारणेव मतिसम्पत् । __ अथ का साऽवग्रहमतिसम्पत् ? तत्राह-अवग्रहमतिसम्पत् षइविधा, तत् पइविधत्वं यथा १ क्षिप्रमवगृह्णाति-तदावरणीयक्षयोपशमाधिक्यात् शीघ्रं चन्दनादिस्पर्श स्वेनाऽऽत्मनावगृह्णाति-जानाति । २ बढवगृह्णाति-बहु-अधिकं वस्तु भिन्न भिन्नजातीयमेकैकं तत्तद्रूपेणावगृह्णाती-अवबुध्यते यथा-स्पर्शावगृहः कश्चिजनश्चन्दनादिस्पर्शस्य बहुत्वे चन्दनस्पर्शोऽयं चीनांशुकस्पर्शोऽयं नवनीतस्पर्शोऽयमिति तत्तद्रूपेण योग, तथा कालान्तर में उसका पुन: स्मरण, ये सब धारणा नामसे कहे जाते हैं ।। १॥ कहा भी है-" अविच्युति, वासना और स्मृति, ये सब धारणालक्षणके सामान्य योग वाले होने से धारणा कहे जाते हैं।"धारणा ही मतिसम्पदा है। अवग्रहमतिसम्पदा छः प्रकार की है। (१) क्षिप्रणवगृह्णाति (२) बढवगृह्णाति (३) बहुविधमवगृह्णाति (४) ध्रुवमवगृह्णाति (५) अनिश्रितमवगृहूणाति (६) असन्दिग्धमवगृह्णाति ॥ १ क्षिप्रमवगृहणाति-तदावरणीय-क्षयोपशमकी अधिकतासे चन्दन आदि के स्पर्श को शीघ्र अपने आपही ग्रहण करता है-जानता है । २ बह्ववगृहणाति - अधिक वस्तुका भिन्न २ जाति वाली होने पर भी प्रत्येक को अपने अपने स्वरूप से जानलेता है, जैसे स्पर्शावग्रह, कोई मनुष्य चन्दन आदि अनेक वस्तुओं का स्पर्श होने पर "यह चन्दन का स्पर्श है यह रेशमी कपडे का स्पर्श है यह मक्ख કહ્યું છે કે - “અવિરયુતિ વાસના અને સમૃતિ, એ બધાં ધારણાલક્ષણના સામાન્ય વેગવાળાં હેવાથી ધારણા કહેવાય છે.” ધારણા જ મતિસમ્પદ છે 24वमतिसपा ७ प्र४।२नी छ. (१)क्षिपमवगृह्णाति (२) बहवगृह्णाति (३) बहुविधमवगृह्णाति (४) ध्रुवमवगृह्णाति (५) अनिश्रितमवगृह्णाति (६) असन्दिग्धमवगृह्णाति, (१) क्षिप्रमवगृह्णाति तहा१२॥य-क्षयोपशमनी पिताथी यन्न माहिना સ્પર્શને શીધ્ર પિતે પોતાની મેળે જ ગ્રહણ કરે છે. જાણે છે. (२) बह्ववगृह्णाति अधि४ वस्तुमा नुह ही तिवाणी डावा छतां ५५ પ્રત્યેકને તેના સ્વરૂપથી જાણી લે છે. જેમકે–સ્પર્શાવગ્રહ કેઈ મનુષ્ય ચન્દન આદિ શ્રી દશાશ્રુત સ્કન્ધ સૂત્ર
SR No.006365
Book TitleAgam 27 Chhed 04 Dashashrutskandh Sutra Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1960
Total Pages511
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashashrutaskandh
File Size25 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy