________________
चूर्णिभाष्यावचूरिः उ. ६ सू. १४-१७
मातृग्रामप्रकरणम् १६५
अत्र शिष्यः पृच्छति - हे गुरो ! भगवता मैथुनसेवनेच्छया साधूनां पत्रलेखनं निषिद्धं तेनाSन्यकार्यार्थ पत्रलेखनं साधूनां कल्पते इति सिद्धम् । आचार्यः प्राह - हे शिष्य ! साधूनां कुत्रापि पत्रादिलेखनं न कल्पते शास्त्रे तस्य निषेधात् । पुनः शिष्यः पृच्छति - हे गुरो ! शास्त्रे तु मैथुनार्थमेव लेखनं प्रतिषिद्धं दृश्यते तदा कथमेवं भवान् कुत्रापि पत्रलेखनं निषेधयति ? । आचार्य प्राहहे शिष्य ! शास्त्रे मैथुनार्थं यो निषेधः कृतः तस्योपलक्षणत्वात् सामान्यस्यापि निषेधः सूचितः, साधूनां नवकोटेः प्रत्याख्यानात् पश्रादिलिखने नवकोटिविराधनस्यावश्यम्भावात् ॥ सू० १३ ॥
सूत्रम् — जे भिक्खू माउग्गामस्स मेहुणवडियाए पोसंतं वा पिट्ठेवा सोयंतं वा भल्लायएण उप्पाएइ उप्पाएंतं वा साइज्जइ ॥ सू० १४ ॥
छाया- यो भिक्षुर्मातृग्रामस्य मैथुनप्रतिज्ञया पोषान्तं वा पृष्ठान्तं वा स्त्रोतोऽन्तं वा भल्लातकेन उत्पादयति उत्पादयन्तं वा स्वदते ||सू० १४ ||
चूर्णी - 'जे भिक्खू माउग्गामस्स' इत्यादि । 'जे भिक्खू' यः कश्चिद् भिक्षुः 'माउग्गामस्स' मातृग्रामस्य 'मेहुणवडियाए' मैथुनप्रतिज्ञया 'पोसतं वा' पोषान्तं वा सेवनाद्यः पुष्यते पुष्टो भवति स पोषः, पोषयति मैथुनार्थिनं यः स पोषः मृगीपदं योनिरित्यर्थः, तस्य अन्तम् प्रान्तभागम् 'पिद्वंतं वा' पृष्ठान्तं वा पृष्ठस्य अपानद्वारस्य गुदाया इत्यर्थः अन्तम् भागं 'सोयंतं वा ' स्रोतोऽन्तं वा तत्र स्रोतः - छिद्रविशेषः स्त्रिया नाभिकर्णादिकं मैथुनेच्छया 'भल्लायरण' भल्लातकेनभल्लातकेति औषधिविशेषः तेन औषधिविशेषेण - औषधिविशेषलेपेन सौन्दर्य सौगन्ध्यादिकं 'उप्पाएइ' उत्पादयति-करोति 'उप्पाएंतं वा साइज्जइ' उत्पादयन्तं वा स्वदतेऽनुमोदते स प्रायश्चित्तभागी भवति ॥ सू० १४ ॥
सूत्रम् — जे भिक्खू माउग्गामस्स मेहुणवडियाए पोसंतं वा पितं वा सोयंतं वा भल्लायएण उप्पारत्ता सीओदगवियडेण वा उसिणोदगवि. यडेण वा उच्छोल्लेज्ज वा पधोएज्ज वा उच्छोलेंतं वा पधोएंत वा साइ ज्जइ ॥ सू० १५ ॥
छाया - यो भिक्षुर्मातृग्रामस्य मैथुनप्रतिज्ञया पोषान्तं वा पृष्ठान्तं वा स्रोतोऽन्तं वा भल्लातकेन उत्पाय शीतोदकविकटेन वा उष्णोदकविकटेन वा उच्छोलयेद्वा प्रधावेद्वा उच्छोलयन्तं वा प्रधावन्तं वा स्वदते ॥ सू० १५||
चूर्णी - 'जे भिक्खू माउग्गमस्स' इत्यादि । 'जे भिक्खू' यः कश्चिद भिक्षुः 'माउग्गामस्स' मातृग्रामस्य 'मेहुणवडियाए' मैथुनप्रतिज्ञया--मैथुनवाञ्छया 'पोसंतं वा' पोषान्तं वा ‘पिहृतं वा' पृष्ठान्तं वा ‘सोयंतं बा' स्रोतोऽन्तं वा पूर्वनिर्दिष्टस्वरूपम् 'भल्लायएण उप्पाएता'
શ્રી નિશીથ સૂત્ર