________________
प्रकाशिका टीका-सप्तमवक्षस्कारः सू० २ सूर्यमण्डलनिरूपणम् जोपणाई-अबाहाए अंतरे पत्रत्ते' द्वे योजने योजनद्वयमित्यर्थः अबाधया अन्तरं प्रज्ञप्तं कथितम् भवति च विशेषार्थेप्यन्तरशब्दः यथा अनयोर्महदन्तरम् ततश्चात्रापि तथा कस्या चित् शंका मा भवतु तदर्यमबाधयेतिविशेषणम् तथा च पूर्वस्मात् सूर्यमण्डलात् अपरं सूर्यमंडलं कियरे वर्तते इति प्रश्नाशयः योजनद्वयं दूरे इति उत्तरमिति तृतीयं मण्डलान्तरद्वारमिति । ___ अथ चतुर्थं विवायामविष्कंभादि द्वारमाह-'सूरमंडलेण' मित्यादि 'सूरमंडले णं भंते' सूर्यमंडलं खल भदन्त 'केवइयं आयामविक्खंभेण कियत् कियत्प्रमाणकायामविष्कंभाभ्याम दैयविस्ताराभ्यामित्यर्थः, 'केवइयं परिक्खेवेणे' कियता परिक्षेपेण 'केवइयं बाहल्लेणं पण्णत्ते' कियता बाहल्येनोच्चत्वेन प्रज्ञप्तं कथित मिति प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमे त्यादि 'गोयमा' अबाहाए अंतरे पत्ते' हे गौतम ! एक सूर्यमण्डल से दूसरे सूर्यमण्डल का अन्तर अव्यवधान की अपेक्षा से दो योजन का कहा गया है। विशेषार्थ में भी अन्तर शब्द का प्रयोग होता है-जैसे 'उभयोर्महदन्तरम्' इन दोनों में बहत विशेषता है इस तरह की किसी को यहाँ आशङ्का न हो जाय इसके लिये यहां 'अबाधा' यह पद रखा गया है। अतः इस प्रश्न का आशय यही है कि एक सूर्यमंडल से दूसरा मंडल कितनी दूर पर है ? तो इसका उत्तर यही दिया गया है कि पूर्वमण्डल से अपर सूर्यमण्डल दो योजन दूर है तृतीयमण्डलान्तरद्वार समाप्त।
चतुर्थ बिंबायाम विष्कम्भादि द्वार का कथन-इसमें गौतमस्वामी ने प्रभु से ऐसा प्रश्न किया है-'सूरमंडलेणं भंते ! केवइयं आयामविक्खभेणं' हे भदन्त ! सूर्यमण्डल आयाम विष्कम्भ की अपेक्षा कितना है-अर्थात् सूर्यमण्डल का आयाम
और विष्कम्भ कितना है ? और 'केवइयं परिक्खेवेणं' इसका परिक्षेप कितना है? तथा 'वाहल्लेणं केवइयं पन्नत्ते' इसका बाहल्य ऊंचाइ-इसका कितना है ? इसके पन्नत्ते' है गौतम ! ४ सूर्यभ3थी भी सूर्य भानु तर अव्यवधाननी अपेक्षा બે એજન જેટલું કહેવામાં આવેલું છે. વિશેષાર્થમાં પણ અંતર શબ્દને પ્રવેગ થાય છે. रेम -'उभयोर्महदन्तरम्' से मन्नेमा विशेषता छे. माजतनी मो धन मा। थाय न त भाटे मी 'अबाधा' 20 ५४ भूपामा मावस छ. मेथी । પ્રશ્નને અર્થ આ છે કે એક સૂર્યમંડળથી બીજું સૂર્યમંડળ કેટલે દૂર છે? તે આનો જવાબ આ પ્રમાણે આપવામાં આવેલ છે કે પૂર્વ સૂર્યમંડળથી અપર સૂર્યમંડળ બે જન દૂર છે. તૃતીય મંડલાન્તર દ્વાર સમાપ્ત.
ચતુર્થબંબાયામ વિષ્કભાદિ દ્વારા કથન.
मामा गौतमस्वामी प्रभुने माता प्रश्न ४२० छ -सूरमंडलेणं भंते ! केवइयं आयामविक्खभेणं है महन्त ! सूर्य म मायाम भने विमनी अपेक्षाये ? मे सू भन मायाम भने १४ ॥ छ ? भने 'केवइया परिक्खेवेणं' तेना परिक्षपदी छ १ तेमन 'बाहल्लेणं केवइयं पन्नत्ते' पाय-याभा मा छे १ सेना
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર