________________
४७०
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे जाव आसयंति' कृष्णः कृष्णावभासो यावदासते-कृष्णः कृष्णावभास इत्यारभ्य आसत इति पर्यन्तो बोध्यः, अयं सर्वः पाठः पञ्चमषष्ठसूत्रतो बोध्यः, अभ्यार्थोऽपि तत एव ज्ञेयः । 'एवं' एवम्-उक्ताभिलापानुसारेण 'कूडवज्जा' कूटवर्जा-कूटवर्जिता 'सा चेव' सैव प्रागुक्तैव 'णंदणवणवत्तव्वया' नन्दनवनवक्तव्यता 'भाणियव्या' भाणितव्या-वक्तव्या, सा च नन्दनवनवक्तव्यता किम्पयन्ता? इत्याह-'तं चेव' इत्यादि त देव मेरुपर्वतात् पञ्चाशद्योजनरूपं क्षेत्रम् 'ओगाहिऊण' अवगाह्य-प्रविश्य 'जाव पासायवडेंसगा सकीसाणंति' यावत् प्रासादावतंसकाः शक्रेशानयोरिति-शक्रेन्द्रस्येशानेन्द्रस्य च प्रासादावतंसकवर्णनपर्यन्तेत्यर्थः इयं वक्तव्यता नन्दनवनवर्णनप्रकरणेऽनन्तरसूत्रे गता एतत्सौमनसवनवतिन्यो वाप्यः, ईशानादिकोणक्रमेणेमाः-सुमनाः १ सौमनसा २ सौमनांसा 'सौमनस्या' ३ मनोरमा ४ इत्यैशान्याम्, उत्तरकुरुः १ देवकुरुः २ वारिषेणा ३ सरस्वती ४ इत्याग्नेय्याम्, विशाला १ माघभद्रा २ अभयसेना ३ रोहिणो ४ इति नैऋत्याम्, भद्रोत्तरा १ भद्रा २ सुभद्रा ३ भद्रा 'द्र' वती ४ वायव्याम् ॥ ३८॥ यह सौमनस वन एक पद्मवर वेदिका और एक वनषंड से चारों ओर से घिरा हुआ है यहां पर इन दोनों का वर्णक पद समूह 'किण्हो किण्होभासे जाव आसयंति' इस पाठ तक कहलेना चाहिये यह पद समूह पंचम एवं छठे सूत्र में प्रकट किया गया है। इस कूटों की वक्तव्यता को छोडकर बाकी की और सब वक्तव्यता जैसी नन्दन वन के प्रकरण में कही गई है वैसी ही यहां पर कहलेनी चाहिये यह नन्दन वन वक्तव्यता 'मेरु से ५० योजन के आगे के क्षेत्र को छोडकर आगत इस स्थान में शकेन्द्र और ऐशानेन्द्र के प्रासादावतंसक है। यहां तक के पाठ तक ही यहां कहलेना चाहिये।
इस सौमनसवन में ये ईशानादि कोण क्रम से १ सुमना, २ सौमनसा, ३ सोमनांसा, एवं ४ मनोरमा ये ईशान दिशा में चार वावडिया हैं, उत्तर कुरु १, देवकुरु २, वारिषेणा ३, और सरस्वती ४, ये चार वापिकाएं आग्नेय भात छ. महासे मन्नन१४ ५४ समूह 'किण्होकिण्हो भासे जव आसयंति' । પઠ સુધી કહી લેવું જોઈએ. આ પદ સમૂહ પંચમ અને ષષ્ઠ સૂત્રમાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવેલ છે. એ ફૂટની વક્તવ્યતાને બાદ કરીને શેષ બધી વક્તવ્યતા જે પ્રમાણે નંદનવનના પ્રકરણનાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવેલી છે તે પ્રમાણે જ અહીં પણ કહી લેવી જોઈએ. આ 'नन्दनवनवक्तव्यता' भेरुथी ५० ४२८६माना क्षेत्रने छोडीन मास स्थानमा શકેન્દ્ર અને એશાનેન્દ્રને પ્રાસાદાવતુંસક છે. અહીં સુધીના પાઠ સુધી કહી લેવી જોઈએ.
એ સૌમનસ વનમાં ઈશાનાદિ કાણુક્રમથી ૧ સુમના, ૨ સૌમનસા, ૩ સૌમાંસા તેમજ ૪ મારમા એ ઈશાન દિશામાં ૪ વપિકાઓ છે. ઉત્તરકુરુ-૧, દેવકુરુ-૨, વારિણા ૩, અને સરસ્વતી ૪ એ ૪ વાપિકાએ આગ્નેય દિશામાં આવેલી છે. વિશાલા , માઘ
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
