________________
४२८
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्तिसूत्रे १ नलिना २ उत्पला ३ उत्पलोज्ज्वला ४ तदेव प्रमाणं मध्ये प्रासादावतंसक शक्रस्य सपरि वारः तेनैव प्रमाणेन दक्षिणपश्चिमेनापि पुष्करिण्यः-भृङ्गा १ भृङ्गनिभा २ चैव अञ्जना ३ अञ्जनप्रभा ४ । प्रासादावतंसकः प्रक्रस्य सिंहासनं सपरिवारम् उत्तरपश्चिमेन पुष्करिण्यः श्रीकान्ता १ श्रीचन्द्रा २ श्रीमहिता ३ चैव श्रीनिलया ४ प्रासादावतंसकः ईशानस्य सिंहा. सनं सपरिवारमिति । मन्दरे खलु भदन्त ! पर्वते भद्रशालवने कति दिग्हस्तिकूटानि प्रज्ञप्लानि?, गौतम ! अष्ट दिग्वस्ति कूटानि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-पोत्तरो १ नीलवान् २ सुह स्ती ३ अञ्ज नागिरिः ४ । कुमुदश्च ५ पलाशश्च ६ अवतंसो ७ रोचनागिरिः ८॥११॥ क्व खलु भदन्त ! मन्दरे पर्वते भद्रशालवने पद्मोतरो नाम दिग्घस्ति कूटः प्रज्ञप्तः ?, गौतम ! मन्दरस्य पर्वतस्य उत्तरपौरस्त्येन पौरस्त्यायाः शीताया उत्तरेण अत्र खलु पद्मोत्तरो नाम दिग्रहस्तिकूटः प्रज्ञप्तः, पञ्चयोजनशतानि ऊर्ध्वमुच्चत्वेन पञ्चगव्यूतशतानि उद्वेधेन, एवं विष्कम्भपरिक्षेपो भणितव्यः, क्षुद्रहिमवत्सदृशः, प्रासादानां च तदेव पद्मोत्तरी देवो राजधानी उत्तरपौरस्त्येन १, एवं नीलवद्दिग्ह स्तिकूटो मन्दरस्य दक्षिणपौरस्त्येन पौरस्त्याया: शीताया दक्षिणेन एतस्यापि नीलवान् देवो राजधानी दक्षिणपौरस्त्येन २, एवं सुहस्तिदिग्घस्तिकूटो मन्दरस्य दक्षिणपौरस्त्येन दाक्षिणात्यायाः शीतोदायाः पौरस्त्येन एतस्यापि सुहस्ती देवो राजधानी दक्षिणपौरस्त्येन ३, एवमेव अञ्जनगिरिदिग्हस्तिकूटो मन्दरस्य दक्षिणपश्चिमेन दाक्षिणात्यायाः शीतोदायाः पश्चिमेन, एतस्यापि अञ्जनगिरिदेवो राजधानी दक्षिणपश्चिमेन पाश्चात्यायाः शीतोदायाः दक्षिणेन एतस्यापि कुमुदो देवो राजधानी दक्षिणपश्चिमेन ५, एवं पलाशो विदिग्हस्तिकूटो मन्दरस्य उत्तरपश्चिमेन पाश्चात्यायाः शीतोदाया उत्तरेण एतस्यापि पलाशो देवो राजधानी उत्तरपश्चिमेन६, एवमवतंसो विदिग्हस्तिकूटो मन्द रस्योत्तरपश्चिमेन औतरिकायाः शीताया महानद्याः पश्चिमेन एतस्यापि अवतंसो देवो राज धानी उत्तरपश्चिमेन, एवं रोचनागिरिदिग्हस्तिकूटो मन्दरस्य उत्तरपौरस्त्येन औतरिकायाः शीतायाः पौरस्त्येन एतस्यापि रोचनागिरिदेवो राजधानी उत्तरपौरस्त्येन ॥ सू० ३६ ॥ टीका-'कहि णं मंते ! जम्बूद्दीवे' इत्यादि-प्रश्नसूत्रं छायागम्यम् उत्तरसूत्रे 'गोयमा !'
मेरु यक्तव्यता 'कहि णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे'-इत्यादि टीकार्थ-(कहिणं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे वासे मंदरेणामं पन्चए पण्णत्ते) इस सूत्र द्वारा गौतमस्वामी ने प्रभु से ऐसा पूछा है की हे भदन्त ! इस जम्बूद्वीप नाम के द्वीप में महाविदेह क्षेत्र में मन्दर नाम का पर्वत किस स्थान पर कहा गया है?
મેરુ વક્તવ્યતા 'कहि णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे' इत्यादि
Astथ-'कहि णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे महाविदेहे वासे मंदरे णामं पव्वए पण्णत्ते' । સૂત્ર વડે ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુને એ પ્રશ્ન કર્યો છે કે હે ભદન્ત ! આ જંબૂઢીપ નામક દ્વીપમાં
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર