________________
प्रकाशिका टीका - चतुर्थवक्षस्कार: सू० २६ विभागमुखेन कच्छविजयनिरूपणम्
३२१
थः, तद्युक्तः प्रत्यवतारः - प्रकटीभावः, ' पण्णत्ते' प्रज्ञप्तः ? इति प्रश्ने भगवानाह - 'गोयमा !" गौतम ! अस्य दक्षिणार्द्धकच्छविजयस्य 'बहुसमरमणिज्जे' बहुसमरमणीयः अत्यन्त समोsa एव रमणीयः मनोहरः 'भूमिभागे' भूमिभागः' 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तः, तस्य वर्णनं सूचयितुमाह'तं जहा ' तद्यथा 'जाव कित्तिमेहिं चेव अकित्तिमेहिं चेव' यावत् कृत्रिमैश्चैव अकृत्रिमैश्चैव अत्र यावत्पदेन 'आलिंगपुक्खेरइ वा' इत्यारभ्य कृत्रिमैथैवाकुत्रिमैश्चैव मणिभिस्तृणैवोपशोभित इति पर्यन्तो वर्णको ग्राह्यः, सच पष्ठसूत्रादवगन्तव्यः, ग्रन्थविस्तरभयादत्र नोपन्यस्यते । अधुनात्र वास्तव्यानां मनुष्याणामाकार भावप्रत्यवतारं प्रश्नोत्तराभ्यामाह - ' दाहिणकच्छे' इत्यादिदक्षिणार्द्धकच्छे प्रागुक्त स्वरूपे 'णं' खलु 'भंते !' भदन्त ! 'विजए' विजये 'मनुयाणं' मनुजानां मनुष्याणां ' के रिसए' कीदृशकः कीदृशः 'आयारभाव पडोयारे' आकार भावप्रत्यवतारःतत्राकारः स्वरूपम् भावाः तदन्तर्गताः संहननादयः पदार्थाः तदुभयसहितः प्रत्यवतारः प्रादुभाव 'पण्णत्ते' कहा है ? इस प्रश्न के उत्तर में श्रीमहावीर प्रभुश्री कहते हैं'गोयमा' ! हे गौतम! इस दक्षिणार्द्ध कच्छ विजय का 'बहुसमरमणिज्जो' अत्यन्त समहोने से रमणीय 'भूमिभागे' भूमिभाग 'पण्णत्ते' कहा है । उसका वर्णन सूचनार्थ कहते हैं 'त' जहा' जो इस प्रकार है 'जाव कित्तिमेहिं चेव अकित्तिमेहिं चेव' यावत् कृत्रिम अथवा अकृत्रिम यहां यावत्पदसे 'आलिंग पुक्खरे इवा' अलिंगपुष्कर के कथन से प्रारंभ कर के कृत्रिम अथवा अकृत्रिम मणि एवं तृणों से उपशोभित इस कथन पर्यन्त का वर्णन करलेना चाहिए वह वर्णन छठे सूत्र से समझलेवें ग्रंथ के विस्तार भय से यहां पुनः प्रदर्शित नहीं किया है ।
अब दक्षिणार्द्ध कच्छ में निवास करनेवाले मनुष्यों के आकारभाव प्रत्यवतार प्रश्नोत्तर द्वारा कहते हैं- 'दाहिणद्धकच्छे' इत्यादि पूर्वोक्त दक्षिणार्द्धकच्छ में 'णं भंते!' हे भगवन् 'विजए' विजय में 'मणुयाणं मनुष्यों के 'केरिसए' किस महावीर अलुश्री उडे छे 'गोयमा ! ' हे गौतम! दक्षिणा २७ वियना 'बहुसम - रमणिज्जे' अत्य ंत सभडेोवाथी रमणीय येवो 'भूमिभागे' भूमिभाग 'पण्णत्ते' हे छे. तेनु' वन सूचना ३पे जतावे छे. 'तं जहा' मा प्रमाणे छे. 'जाव कित्तमेहि चेव अकित्तिमेहि ं चेव' यावत् उत्रिम अथवा अत्रिम अडींयां यावत् पढथी 'आलिंगपुखरेફવા આલિંગ પુષ્કરના કથનથી આર’ભ કરીને કત્રિમ અથવા અકત્રિમ મણિચા અને તૃણેાથી શાભાયમાન આ કથન પન્તનું સઘળું વર્ણન કરી લેવુ' તે વન છઠ્ઠા સૂત્રમાંથી સમજી લેવું, પુસ્તકના વિસ્તારભયથી અહીયાં તે પુનઃ બતાવેલ નથી.
હવે દક્ષિણા કચ્છમાં વસનારા મનુષ્યના આકાર ભાવ અને द्वारा अगर पुरे छे.- 'दाहिणद्धकच्छे' इत्यादि पूर्वेति दक्षिणार्ध ३२ लगवन् 'विजए' विन्यसां 'मण्याणं' भनुष्योना 'केरिसए' देवा अारना
ज० ४१
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
પ્રત્યવતાર પ્રશ્નોત્તર 'णं भंते!' 'आयार भाव पडो