________________
चन्द्रज्ञप्तिप्रकाशिकाटीका प्रा.१२ सू. १
नक्षत्रादिसंवत्सरसंख्यादिकम् ४९१ नमुहर्तसहस्राणि अष्ट च द्वात्रिंशानि मुहूत्तशतानि, षट्पञ्चाशच्च सप्तषष्टिभागा मुहूर्तस्प मुहूर्ताओण आख्यात इति वदेत् १ । तावत् एतेषां खलु पञ्चानां संवत्सराणां द्विती. यस्य चन्द्रसंवत्सरस्य चान्द्रो मासः त्रिंशत् त्रिंशन्मुहूर्तकेन अहोरात्रेण गण्यमानः कियत्कः रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यातः ? इति वदेत्, तावत् एकोनत्रिंशद् रात्रिन्दिवानि द्वात्रिंशच्च द्वाषष्टिभागा रात्रिन्दिवस्य रात्रिन्दिवाण आख्यातः इति वदेत् तावत् स खलु कियत्कः मुहग्रिण आख्यातः ? इति वदेत् अष्टौ पञ्चाशीतानि मुहूर्त शतानि, त्रिंशच्च द्वाष्टिभागा मुहत्तस्य मुहूर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् तावत् एषा खलु अद्धा द्वादश कृत्वः कृता चान्द्रः संवत्सरः, तावत् स खलु कियत्कः रात्रिन्दिवाण आख्यातः इति वदेत् , तावत् त्राणि चतुष्पञ्चाशानि रात्रिन्दिवशतानि, द्वादश च द्वाषष्टिभागा रात्रिन्दिवस्य रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत्, तावत् स खलु कियत्कः मुहर्ताग्रेण आख्यातः १ इति वदेत् तावत् दशमुहूर्त्तसहस्राणि, षट् च पञ्चविंशानि मुहर्तशतानि, पञ्चाशच्च द्वाषष्टिभागा मुहूर्तस्य मुहूत्तांग्रेण आख्यात इति वदेत् ।। तावत् एतेषां खलु पञ्चानां संवत्सराणां तृतीयस्य आर्त्तवसंवत्सरस्य आर्तवो मासः त्रिंशत् विशन्मुहर्त्तकेन अहोरात्रेण गण्यमानः कियत्कः रात्रिन्दिवाण आख्यातः ? इति वदेत् , तावत् त्रिशद् रात्रिन्दिवानां रात्रिन्दिवाण आख्यात इति वदेत् , तावत् स रूलु कियत्कः मुहर्ताग्रेण आख्यात ? इति वदेत , तावत् नव मुहूर्तशतानि मुहर्ताग्रेण आख्यातः इति वदेत् , तावत् एषा खलु अद्धा द्वदशकृत्वः कृत्वः कृता आर्त्तवः स्वत्सरः, तावत् स खलु कियत्कः रात्रिद्विाग्रेण आख्यातः ? इति वदेत् , तावत् त्रीणि षष्टयधिकानि रात्रिन्दिवशतानि रात्रिन्दिवाण आख्यात इति वदेत् , तावत् स खलु कियत्कः मुहत ग्रेण आख्यातः ? इति वदेत् तावत् दशमुहूर्तसहस्राणि, अष्ट च श्तानि मुहूर्ताओण आख्यातः इति वदेत् । ३। तावत् एतेषां खलु पञ्चानां संवत्सराणां चतुर्थस्य आदित्य संवत्सरस्य आदित्यो मालः त्रिंशत् त्रिंशन्मुहूर्त्तकेन अहोरात्रेण गण्यमानः कियाकः रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यातः? इति वदेत्, तावत् त्रिशद्ररात्रिन्दिवानि अपार्द्धभागश्च रात्रिन्दिवस्य रात्रिन्दिवाण आख्यातः इति वदेत् , तावत् स खलु कियत्कः मुहूर्तांग्रेण आख्यातः ? इति वदेत्, तावत् नव पञ्चदशानि मुहूर्त्तशतानि मुहूर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् , तावत् एषा खलु अद्धा द्वादशकृत्वः कृता आदित्यः संवत्सरः तावत् स खलु कियत्कः रात्रिन्दिवाण आख्यातः ? इति वदेत् , तावत् त्रीणि षट्पष्टानि रात्रिन्दिवइतानि रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत तावत् स खलु कियत्कः मुहूर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् ।४। तावत् एतेषां खलु पञ्चानां संवत्सराणां पञ्चमस्य अभिवद्धित सवत्सरस्य अभिवद्धितो मासः त्रिंशत् त्रिशन्महतकेन अहोरात्रेण गण्यमानः कियत्कः रात्रिद्विाग्रेण आख्यातः ? इति वदेत् , तावत् एकत्रिंशद् रात्रिन्दिवानि, एकोनत्रिशच्च महुर्ताः, सप्तदश द्वाषष्टिभागा मुहूर्तस्य रात्रिन्दिवाण आख्यातः इति वदेत् , तावत् स सलु कियत्कः मुहूर्ताओण आख्यातः ? इति वदेत् , तावत् नव एकोन षष्टानि मुहूर्तशतानि सप्तदशद्वापष्टिभागा मुहर्तस्य मुहूर्ताग्रेण आख्यात इति वदेत् , तावत् एषा खलु अद्धा तुदशकृत्वः कृता अभिवद्धित संवत्सरः । तावत् स खलु कियत्का रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यातः? इति वदेत् , तावत् त्रीणि व्यशीतानि रात्रिन्दिवशतानि, एकविंशतिश्च मुहूर्ताः, अष्टादश द्वाषष्टिभागा, मुहूर्तस्य रात्रिन्दिवाओण आख्यात इति वदेत् , तावत् स खलु कियत्कः