Page Text
________________
सूर्यशतिप्रकाशिका टीका सू० १८ अष्टादश' प्राभृतम्
कालपरिमाणज्ञानविषयकं प्रश्नोत्तरसूत्रमाह- 'ता जोइसियाणं देवाण' मित्यादि ।
'ता जोइसियाणं देवाणं केवइयं कालं ठिई पण्णत्ता' तावत् ज्योतिष्काणां देवानां कियन्तं कालं स्थितिः प्रज्ञप्ता ?, ॥ तावदिति पूर्ववत् ज्योतिष्काणां - ज्योतिः पुञ्जानां देवानां - विकुर्वणया शक्त्या सुधर्माख्यसभायां समागतानां देवानां कियन्तं कालं यावत् तत्र स्थिति - भवतीति गौतमस्य प्रश्नस्ततो भगवानाह - 'ता जहणणेणं अट्ठभागपलियोवमं उक्कोसेणं पलियो वासस्यसहस्सम भहियं' तावत् जघन्येन अष्टभागपल्योपमं उत्कर्षेण पल्योपमं वर्षशतसहस्रमभ्यधिकं ॥ तावदिति पूर्ववत् ज्योतिष्काः देवाः देव्यश्च तत्सामानिकात्मरक्षकादयश्च ये केचन ज्योतिष्काः चन्द्रविमाने चन्द्रस्य संबन्धिना सूर्यविमाने सूर्यस्य सम्बन्धिनी, एवं ग्रह-नक्षत्र - ताराविमानेष्वपि तत् तत् सम्बन्धिनां ज्योतिष्कानां स्थितिः सामान्येन खलु जघन्या स्थितिः अल्पतरा स्थितिः किल अष्टभागपल्योपमा - एकस्य पल्यात्मकस्य कालस्य अष्टमांश परिमिता स्थिति भवति, तथा 'उकोसेणं' उत्कर्षेण - अधिकतरेण - अधिकास्थितिश्च पल्योपमा - पल्योपमकालतुल्या, तत्र च वर्षशतसहस्त्राधिका - लक्षवर्षाधिका पल्योपमा स्थिति भवतीति सामान्यमुत्तरं श्रुत्वा पुनर्विशेषज्ञानार्थ सर्वेषां पृथक्-पृथक् श्रोतुकामो परिमाण ज्ञान विषयक प्रश्नोत्तरसूत्र कहते हैं - (ता जोइसियाणं देवाणं केवइयं कालं ठिई पण्णत्ता) ज्योतिष्क देवों की कितने काल की स्थिति कही गई है ? इस प्रकार श्री गौतमस्वामी का प्रश्न सुनकर उत्तर में श्री भगवान् कहते है- (ता जहणेणं अट्ठभागपलिओवमं उक्कोसेणं पलिओवमं वाससयसहस्समम्भहियं ) ज्योतिष्क देव चंद्र विमान में चंद्र संबन्धि एवं सूर्यविमान में सूर्य विषयक प्रकार से ग्रह-नक्षत्र तारा विमान में भी उनके उनके संबन्धवाले ज्योतिष्क देवों की स्थिति सामान्य तथा जघन्य स्थिति माने अल्प स्थिति एक पल्योपम काल का अष्टमांश परिमित स्थिति होती है, तथा (उक्कोसेणं) उत्कर्ष से अर्थात् अधिकता से एक लाख वर्ष अधिक पल्योपम काल की स्थिति कही गई है । इस प्रकार सामान्य प्रकार से उत्तर को जानकर पुनः विशेष जानने के हेतु से एवं हेवद्वेवियानी स्थिति असनु परिमाणु ज्ञान विषय अनसूत्र वामां आवे छे.- ( ता जोइ सियाणं देवाणं केवइयं कालं ठिई पण्णत्ता) ज्योतिष्ठ हेवोनी डेंटला अजनी स्थिति अड्डी छे ? या प्रमाणे श्रीगौतमस्वाभीना पूछवाथी उत्तरमां श्रीभगवान् उडे छे. - ( ताजणेण अट्ठ भागपलिओar उक्कोसेणं पलिओत्रम वाससय सहस्समम्भहियं ) ज्योतिष्णुदेव चंद्रविमानमां ચંદ્ર સબંધી અને સૂર્ય વિમાનમાં સૂર્ય સંબંધી અને એ રીતે ગ્રહ-નક્ષત્ર અને તારા વિમાનામાં પણ તેના તેના સબંધવાળા જયે તિષ્ઠ દેવેાની સ્થિતિ સામાન્ય રીતે જઘન્ય સ્થિતિ भेटखेडे मपस्थिति थेोपभाजना आमा लाग भेटसी स्थिति होय छे. तथा (उक्को सेणं) ઉત્કર્ષ થી અર્થાત્ અધિકતાથી એક લાખ વર્ષોં વધારે એક પત્યેાપમ કાળની સ્થિતિ કહી છે. આ પ્રમાણે સામાન્ય પ્રકારના ઉત્તરને જાણીને ફરીથી વિશેષ જાણવાના હેતુથી
इस
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨
८७५
| SR No. | 006352 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 1111 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 77 MB |