________________
सर्यशतिप्रकाशिका टीका सु० ९७ अष्टादशप्राभृतम् । नेन सर्वसंकलनेन भवन्ति स्वाभाविकानि षोडशदेवी सहस्राणि चन्द्ररूपस्य देवस्य, यथाहि -चतस्रोऽमहिष्यः सन्ति एकैका च आत्मना सह चतुश्चतुर्देवी सहस्रपरिवारा च, तेन सर्वसंकलनया भवन्ति षोडशदेवी सहस्राणि चन्द्रदेवस्य, 'सेत्तं तुडिए' इति तदेतावत् चन्द्रदेवस्य त्रुटिकं-अन्तःपुरं परिपूर्ण भवति अर्थात् षोडशसहस्राग्रमहिषीविलसितं चन्द्रदेवस्यान्तःपुरमिति सर्वसंख्यासंकलनेन निश्चितमिति । त्रुटिकशब्दः सिद्धान्तप्रसिद्धोऽन्तःपुरवाचकः, उक्तं च जीवाभिगमचूणौं-'त्रुटिकमन्तः पुरमिति ।' अथान्य प्रश्न विवृणोति'ता पभू णं चंदे जोतिसिंदे जोतिसराया चंदवडिसए विमाणे सभाए सुधम्माए तुडिएणं सद्धिं दिव्वाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरित्तए' तावत् प्रभुः खलु चन्द्रो ज्योतिषीन्द्रो ज्योतिषराजश्चन्द्रावतंसे विमाने सुधर्मायां सभायां त्रुटिकेन सार्द्ध दिव्यान् भोगभोगान् भुञ्जमानो विहतम् । ज्योतिषीन्द्रः-ज्योतिपामीशः ज्योतिषराजः-ज्योतिषामधिपतिश्चन्द्रः खलु चन्द्रावतंसे विमाने-स्वस्थानस्योर्यप्रदेशविमाने या सुधर्मा नाम्नी सभा वर्तते तस्यां मुधर्मायां सभायां त्रुटिकेन-अन्तः पुरेण साई दिव्यान-दिविभवान् दिव्यान्-अलौकिकानकी सोलह हजार देवियां होती हैं। जैसे की-चार अग्रमहिषियां होती है, उन प्रत्येक का चार चार हजार देवियों का परिवार होता है, अतः इन सब को मिलाने से चंद्र देव की सोलह हजार देवियों का परिवार हो जाता है । (से त्तं तुडिए) यह चंद्र देव का अतः पुर है । अर्थात् सोलह हजार अग्रमहिषियों से सुशोभित चंद्र देव का अंतः पुर होता है इस प्रकार सर संख्या को मिलाने से निश्चित होता है। त्रुटित शब्द सिद्धांत प्रसिद्ध अंतः पुर वाचक है। जीवाभिगम की चूर्णिया में कहा भी है-(त्रुटिकमन्तःपुरमिति) अब श्री गौतमस्वामी अन्य प्रश्न पूछते हैं-(ता पभू णं चंदे जोतिसिंदे जोतिसराया चंदवडिंसए विमाणे सभाए सुधम्माए तुडिएणं सद्धिं दिव्वाई भोगभोगाई भुजमाणे विहरित्तए) ज्योतिषीन्द्र ज्योतिषराज चंद्र चंद्रावतंस विमान में अर्थात् अपने स्थान से भी ऊपर के प्रदेश के विमान में जो सुधर्मा नाम की ચંદ્રદેવની સેળહજાર દેવિ થાય છે. જેમકે-ચાર અગ્રમહિષિયો હોય છે. તે દરેકને ચારચાર હજાર દેવિયને પરિવાર હોય છે તેથી એ બધાને મેળવવાથી ચંદ્રદેવની સોળ
२ हेवायोनी परिवार 25 तय . (सेत्तं तुडिए) २प्रमाणेनु यद्रदेवनु मात:पुर छ. અર્થાત સળહજાર અગ્રમહિષિથી ભાયમાન ચંદ્રદેવનું અંતઃપુર હોય છે. આ પ્રમાણે બધિ સંખ્યા મેળવવાથી નિશ્ચિત થાય છે. ગુટિત શબ્દ સિદ્ધાંત પ્રસિદ્ધ અંતપુર વાચક छे. मिरामनी यूमि ५७ ४युं छे.-त्रुटिकमन्तपुरमिति)
श्रीगीतभाभी अन्य प्रश्न पूछे छे-(ता पभूण चदै जोतिसिंदे जोतिसराया चंदवडिसए विमाणे सभाए सुहम्माए तुडिएण सद्धिं भोगभोगाई भुंजमाणे विहरित्तए) ज्योतिવીન્દ્ર તિષરાજ ચંદ્ર ચંદ્રાવતંસ વિમાનમાં અર્થાત્ પિતાના સ્થાનથી પણ ઉપરના
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞમિ સૂત્ર: 2