________________
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे
१००७४१५००
५४५००
=१००७४१५०० जाता दशकोटयः सप्तलक्षाः एकचत्वारिंशत् सहस्राणि पञ्चशतानि, अर्द्धमण्डलानि चेह ज्ञातुमिष्टानि, अत एकस्य शतसहस्रस्य अष्टानवतेव शतानामर्डे यानि चतुः पञ्चाशत सहस्राणि नत्रशतानि तै र्भागो ह्रियते-' - १८३५ लब्धानि पञ्चत्रिंशदधिकान्यष्टादशशतान्यर्द्ध मण्डलानामिति । अथ सम्प्रति सकल प्राभृतमुपसंहरति- 'इच्चेसा मुहूतगई रिक्खातिमास राईदिय जुग मंडल पविमत्ता सिग्घगई वत्थु आहिए तिबेमि' इत्येषा मुहूर्त्तगतिः ऋक्षादिमास रात्रिन्दिव युगमण्डलप्रविभक्तशीघ्रगतिवस्तु आख्यातमिति ब्रवीमि । इति - इत्येवं पूर्वोदितेन प्रकारेण एषा - पूर्वोदिता मुहूर्त्तगतिः- प्रतिमुहूर्त्त चन्द्रसूर्य-नक्षत्राणां गतिपरिमाणं, तथा च ऋक्षादिमासान् - नाक्षत्रमासं चान्द्रमासं सूर्यमासं अभिवर्द्धितमासश्चेति स्वरूपान्, रात्रिन्दिवं - अहोरात्रप्रमाणं, युगं चाधिकृत्य मण्डलप्रविभक्तिःमण्डलप्रविभागो-वैविक्येन मण्डलसंख्याप्ररूपणा, तथा शीघ्रगति - शीघ्रगतिरूपं वस्तु
७९२
गुणा करे - ५४९०० + १८३५ = १००७४१५००। तो इस प्रकार दस करोड सात सात लाख इकतालीस हजार पांचसो अर्द्धमंडल होते हैं । अतः एक लाख नव हजार आठ सो का आधा चोपन हजार नवसो से भाग करे तो१८३५ । अठारह सो पैंतीस अर्धमंडल लब्ध होते हैं ।
१००७४१५००
-
५४९००
अब प्राभृत का उपसंहार करते हुवे कहते हैं - ( इच्चे सा मुहुत्तगई रिक्खाति मास राईदिय जुगमंडलं पविभत्ता सिग्घगई वत्थु आहिएत्तिबेमि) यह पंद्रहवें प्राभृत में इस पूर्व कथित प्रकार से पूर्वकथित मुहूर्त गति अर्थात् प्रत्येक मुहूर्त में चंद्र-सूर्य एवं नक्षत्रों का गति परिमाण तथा नाक्षत्रमास, चांद्रमास सूर्यमास एवं अभिवद्धित मासों का अहोरात्र प्रमाण तथा युग को अधिकृत करके मंडल के विभाग अर्थात् विवेक पूर्वक मंडल संख्या की प्ररूपणा तथा
કાર કરવાથી આ રીતે દસકરાડ સાતલાખ એકતાલીસહજાર પાંચસો અ મડળ થાય છે. તેથી તેના એકલાખ નવહજાર આઠસાના અર્ધાં ચાપનહજાર નવસાથી ભાગ કરવા. ૧૦૦૭૧૫૦૦ =૧૮૩૫ આ રીતે ભાગ કરવાથી અઢારસે પાંત્રીસ અમ`ડળ લખ્યું થાય છે.
वे प्रवृत उपसंहार करतां उडे छे.- ( इच्छेसा मुहुत्तगई रिकतिमासर इंदिय जुगमंडल पविभत्ता सिग्धगई वत्थु आहिरति बेमि) आ पंहरमा प्राकृतयां आ पूर्व अथित પ્રકારથી પૂર્વ કથિત મુદ્ભૂત ગતિ અર્થાત્ દરેક મુહૂર્તમાં ચદ્ર, સૂર્યાં અને નક્ષત્રાના ગતિ પરિમાણુ તથા નાક્ષત્રમાસ, ચાંદ્રમાસ સૂર્ય માસ અને અભિવધિત માસાનુ અહારાત્ર પ્રમાણ તથા યુગને અધિકૃત કરીને મંડળના વિભાગ એટલેકે વિવેકપૂવ ક મડળ સંખ્યાની પ્રરૂપણા તથા શીઘ્રગતિરૂપ ગમન પ્રકાર આ પદરમા પ્રાકૃતમાં પ્રતિપાદ્રિત કરેલ છે. આ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨
