SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 761
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ७५० सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे भागेभ्योः नक्षत्राक्रमितभागाः कियन्तोऽधिकाः भवन्तीति भावः ॥ ततो भगवानाह-'ता सत्तर्टि भागे विसेसेइ' तावत् सप्तपष्टिभागान् विशेषयति ।। सप्तषष्टिभागानधिकान् गच्छति ॥ यथात्रापि पूर्वप्रतिपादितरीत्यैव नक्षत्रं किलैकेन मुहर्तेन पञ्चत्रिंदधिकान् अष्टादश शतभागान् (१८३५) गच्छति । चन्द्र थाष्टपष्टयधिकान् सप्तदशशतभागान् (१७६८) गच्छत्यनयोरेकमुहूर्तगतगतिपरिमाणयोरन्तरमेव विशेषाक्रमितगतिभागक्षेत्रपरिमाणं स्यादिति तथा क्रियते १८३५-१७६८=६७ अत उपपद्यते यत् चन्द्राक्रमितेभ्यो भागेभ्यः खलु नक्षत्राक्रमितभागा किल सप्तषष्टि परिमितानधिकान् भागान् नक्षत्रमधिकं क्षेत्रमभिव्याप्य गच्छतीति भावः ॥ अथ सूर्यनक्षत्रयो विशेषमाह-'ता जया णं सूरं गतिसमावण्णं णक्खत्ते गतिसमावण्णे भवइ से णं गतिमायाए केवतिय विसेसेइ' तावत् यदा खलु सूर्य गतिसमापन्नं नक्षत्रं गनिसमापन्नं क्रमित भाग कितना अधिक होता है ? सो कहिये । इस प्रकार श्रीगौतमस्वामी के प्रश्न को सुनकर उत्तर में श्री भगवान् कहते हैं-(ता सत्तदिभागे विसेसेइ) सडसठ भाग अधिक गमन करता है। यहां पर भी पूर्व प्रतिपादित रीति के अनुसार नक्षत्र एक मुहूर्त में अठारह सो पैंतीस १८३५। भाग में गमन करता है चंद्र सत्रह सो अडसठ १७६८। भाग में गमन करता है। इन दोनों का एक मुहर्तगत गति परिमाण का अंतर ही विशेष आक्रमित गति भाग क्षेत्र परिमाण होता है सो दिखलाते हैं-१८३५-१७६८-६७ इससे यह फलित होता है की चंद्राक्रमित भाग से नक्षत्राक्रमित भाग सडसठ परिमित अधिक होता है। अर्थात् चंद्र से नक्षत्र सडसठ परिमित भाग जितना अधिकक्षेत्र को व्याप्त करके गमन करता है। अब सूर्य एवं नक्षत्र की विशेषता को कहते हैं-(ता जया णं सूरं गतिसमावणं णक्खत्ते गतिसमावण्णे भवई, सेणं गतिमायाए केवतियं विसेसेइ) जिस કેટલો વધારે હોય છે? તે કહો આ પ્રમાણે શ્રીગૌતમસ્વામીના પ્રશ્નને સાંભળીને ઉત્તરમાં श्रीभगवान् ४ छ.-ता सत्तद्विभागे विसेसेइ) स38 an qधारे गमन ४२ छे. सही या પણ પૂર્વ પ્રતિપાદિત રીત અનુસાર નક્ષત્ર એક મુહૂર્તમાં અઢારસે પાંત્રીસ ૧૮૩૫) ભાગમાં ગમન કરે છે. ચંદ્ર સત્તરસે અડસઠ ૧૭૬૮ ભાગમાં ગમન કરે છે. આ બન્નેના એક મુહૂર્તગત ગતિપરિમાણુનું અંતરજ વિશેષ આક્રમિત ગતિભાગ ક્ષેત્ર પરિમાણ થાય છે. તે બતાવે છે. ૧૮૩૫–૧૭૬૮=૬૭ આથી એ ફલિત થાય છે કે–ચંદ્રાકામિત ભાગથી નક્ષત્રાક્રમિત ભાગ સડસઠ જેટલું હોય છે. અર્થાત્ ચંદ્રથી નક્ષત્ર સડસઠ ભાગ જેટલા અધિક ક્ષેત્રને વ્યાપ્ત કરીને ગમન કરે છે. वे सूर्य सने नक्षत्रनी विशेषता मतावामां आवे छ.-(ता जया णं सूरं गतिसमा वणं णक्खत्ते गतिसमावण्णे भवई, सेणं गतिमायाए केवतियं विसेसेइ) न्यारे सूर्य ने श्री सुर्यप्रति सूत्र : २
SR No.006352
Book TitleAgam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1982
Total Pages1111
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti
File Size77 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy