________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टोका सू० ७६ द्वादश प्राभृतम्
६१३
त्रयस्त्रिंशत् सप्तषष्टिभागा चूर्णिकाभागाः शेषा - (१९३०) एतावन्त चूर्णिकाभागाः शेषा यदा तिष्ठन्ति तत्रैव वर्त्तमानः सूर्यः पञ्चमीं वर्षाकालोद्भवां श्रावणमास भाविनी मावृत्ति प्रवर्त्तयतीति । अत्र गणिनप्रक्रियाणि प्रथमं प्रदर्शितैव, किमत्र पिष्टपेषणेनेति ॥०७६ ||
"
तदेवं वार्षिकावृत्तिषु चन्द्रसूर्ययो नक्षत्रयोगविषयं प्रतिपाद्य सम्प्रति - हैमन्तिकावृत्तिषु तयोरेव नक्षत्रयोगं प्रतिपादयितु मिच्छु स्तत् प्रश्नोत्तरसूत्रमाह - ता एएसि णं पंच' इत्यादि । मूलम् - ता एएसि णं पंचहं संवच्छरणं पढमं हेमंति आउट्ठि चंदे केणं णक्खणं जोएइ ?, ता हत्थेणं, हत्थस्स णं पंच मुहुत्ता पण्णासं च बावट्टिभागा मुहुत्तस्स, बावट्टिभागं च सत्तट्ठिहा छेत्ता सट्ठी चुण्णिया भागा सेसा । तं समयं च सूरे केणं नक्खत्तेणं जोएइ उत्तराहि आसाढाहिं, उत्तराणं आसादाणं चरिमसमए ता एएसि णं पंचहं संवच्छरणं दोच्चं हेमंति आउट्टि चंदे केणं णक्खत्तेणं जोएइ ?, ता सत्तभिसाहि, सत्तभिसयाणं दुन्नि मुहुत्ता अट्ठावीसं च बावट्टिभागा मुहुत्तस्स, बावट्टभागं च सत्तट्टहा छेत्ता उत्तालीसं चुण्णियाभागा सेसा, तं समयं चणं सूरे केणं णक्खत्तेणं जोएइ ?, ता उत्तगहिं आसाढाहिं, उत्तराणं आसाढाणं चरिमसमए । ता एएसि णं पंचण्हं संवच्छरणं तच्चं हेमंति आउट्ठि चंदे केणं णक्खत्तेणं जोएइ ?, ता प्रसेणं, पूसस्स एगूणवीसं मुहुत्ता तेत्तालीस व बावट्टिभागा मुहुत्तस्स बावट्टिभागं च सत्तट्टहा छेत्ता तेत्तीसं चुण्णियाभागा सेसा । तं समयं च णं सूरे केणं णक्खतेणं जोएइ ?, ता उत्तराहिं आसाढाहिं, उत्तराणं आसाढाणं चरिमसमए । ता एएसि णं पंचहं संवच्छरणं चउत्थि हेमंति आउट्ठि चंदे बासठिया तयालीस भाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया तेतीस चूर्णिका भाग (१९ । । २ ) इतना चूर्णिका भाग जब शेष रहे वहां पर सूर्य वर्तमान होकर पांचवीं श्रावणमास भाविनी वर्षाकाल की आवृत्ति को प्रवर्तित करता है । यहां पर गणितप्रक्रिया भी प्रथम प्रदर्शित की है उसी प्रकार है । अतः यहां पर पुनः पिष्टपेषण करके नहीं कहते ।। सू० ७६ ॥ ણિકા ભાગ (૧૯ાા,૬૩) આટલું પ્રમાણ જ્યાં શેષ રહે ત્યાં રહીને સૂર્ય પાંચમી શ્રાવણ માસભાવિની વર્ષાકાળ સંબંધી આવૃત્તિને પ્રવૃત્િત કરે છે, અહીંયાં ગણિતપ્રક્રિયા પણ પહેલાં ખતાવેલ છે. તે પ્રમાણે છે. તેથી અહીં તેને ફરીથી કહેતા નથી. પા॰ ૭૬।।
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨