________________
४७६
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे पात्यन्ते-४६५-८४५७ स्थितानि-सप्तपञ्चाशदधिकानि चत्वारिशतानि=४५७ ।। एतानि च पूर्वयुक्त्या द्विगुणितानि क्रियन्ते-४५७+२=९१४ जातानि चतुर्दशोत्तराणि नवशतानि-९१४ पुनरत्रैकषष्टिः प्रक्षिप्यन्ते-९१४+६१=९७५ जातानि पश्चसप्तत्यधिकानि नवशतानि । पुनरेतेषां द्वाविंशत्यधिकेन शतेन भागो ह्रियते-९७५-७ +१२. अत्र लब्धाः सप्त, शेषास्तिष्ठन्ति उपरिष्टादंशा उद्धरन्ति एकविंशत्यधिकं शतम्-१२१ । अस्मिन् शेषराशौ द्वाभ्यां भागे हृते सति-१२१६०६ लब्धाः सार्धाः षष्टिः, लब्धराशि तुल्यानां सप्तानां च ऋतूनां षड्भिर्भागे हृते सति १+ अत्र लब्ध एक स्तेनैकः संवत्सरोऽतिक्रान्तः । उपरिष्टाच्च तिष्ठत्येकस्तेनेकस्य संवत्सरस्योपरि प्रथमः प्रावृह नामा ऋतुरप्यतिक्रान्तः । प्रवर्त्तमानस्य द्वितीयस्य शरदृतोः षष्टि दिनान्यतिक्रान्तानि, एकषष्टितमं दिनं च सम्प्रति प्रवर्त्तमान स्तिष्ठतीति ।-एव मनयैव युक्त्या अन्यत्रापि स्वबुद्धिवैशधेन भावना विधेयेति ॥ अवम मध्यमान से व्यतीत होगये हैं । अतः इसमें आठको कम करे-४६५८८ =४५७ तो चारसो सतावन होते हैं ४५७। इस संख्याको पूर्वकी युक्ति के अनुसार दगुनाकरे ४५७+२=९१४ तो नवसो चौदह होते हैं। इनमें इकसठका प्रक्षेपकरे ९१४+६१-९७५ नवसो पंचहत्तर होते हैं। इसको एकसो बावीस से भागकरे १२७२३ यहां सात लब्ध होते हैं एवं ऊपरके अंश एकसो इक्कीस लावे १२१। इस शेष राशिका दोसे भागकरे ३६०३ तो साडे साठ लब्ध होते हैं। लन्धराशि जो सात है उस सात ऋतुओं को छह से भाग करे तो १: एक लब्ध होता है । वह एक संवत्सर व्यतीत हो गया है । उपर जो एक रहता है उससे एक संवत्सके ऊपर प्रथम प्रावृट् नाम वाली ऋतु वीत गइ एवं प्रवर्तमान दूसरी शरदृतुका साठ दिवसवीतकर इकसठवां दिवस इस समय प्रवृत होता है । इसो युक्ति से अन्यत्र भी अपने मनसे भावना भावित करलेवें। એક અવમ એ હિસાબે મધ્યમાનથી આઠ અવમ વીતી ચુકેલ હોય છે. તેથી ઉપરની સંખ્યામાં આઠ ઓછા કરવા ૪૬૫+૪=૪૫૭ જેથી ચારસે સતાવન રહે છે. ૪૫૭ આ સંખ્યાને પહેલાની યુક્તિ અનુસાર બમણી કરવી. ૪૫૭+૨=૯૧૪ તે નવચૌદ થાય છે. તેમાં ૬૧ એકસઠ ઉમેરવા ૯૧૪+૬૧=૯૭૫ જેથી નવસો પંચોતેર થાય છે. આ સંખ્યાનો मेसो मावीसथी मा॥४२ ४२३॥ ६५५७१३३ थी सात माव छ. तथा ७५२ना मेसे। એકવીસ ૧૨૧ અંશ લાવે આ શેષ રાશિનો બેથી ભાગ કર ર =૬૦ તે સાડીસાડ લબ્ધ થાય છે. લબ્ધરાશી જે સાત છે. તે સાતરૂતુને છથી ભાગ કરવો =૧+જેથી એક આવે છે. આથી એક સંવત્સર વીતી ગયું છે. તેમજ ઉપર જે એક રહે છે તેથી એક સંવત્સર ઉપર પહેલી પ્રાવૃત્ નામની રૂતુ વીતિ ગઈ અને ચાલુ બીજી શરદ્રતુના સાઠ દિવસ વીતીને એકસઠમે દિવસ આ વખતે ચાલુ હોય છે. આજ યુક્તિથી બીજે પણ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
