________________
४६०
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे
विंशति द्वषष्टिभागाः, अर्थात् अभिवर्द्धितसंवत्सरस्य - ५७ । ७ । ११ । ३ एतत्तुल्यं मासादि परिमाणं भवति । तथा आदित्यसंवत्सरस्य परिमाणं खलु मासानां षष्टिः, ऋतुमासस्य परिमाणमेकषष्टिः, चान्द्रमासस्य द्वाषष्टिः, नाक्षत्रमासस्य सप्तषष्टिश्चेति सर्वमुक्तं भावितं च प्राक् । एभिरेव प्रमाणैरत्र युक्ति रुच्यते - 'एस णं अद्धा छप्पण्ण सत्तक्खुत्तकडा दुवालसभयिता सत्तसया चोत्ताला एए णं अभिवडिया संवच्छरा सत्तसया असीता एए णं आइच्या संवच्छ, सत्तसया तेणउता एए णं उडुसवच्छरा, असया छलुत्तरा एए गं चंदा संवच्छरा, एकसत्तरी अट्ठसया एए णं णक्खत्ता संवच्छरा' एपा खलु अद्धा पद पञ्चाशत् शतकृता द्वादशभाजिता सप्तशतानि चतुश्चत्वारिंशदेते खलु अभिवर्द्धिताः सम्वत्सराः, सप्तशतानि अशीतिरेते खलु आदित्याः सम्वत्सराः, सप्तशतानि त्रिनवतिरेते खलु ऋतुसम्वत्सराः, अष्टौ शतानि षडुत्तराणि एते खलु चान्द्राः संवत्सराः, एकसप्ततिरष्टौ शतानि एते खलु नाक्षत्राः संवत्सराः ॥ - एषा - एतावती पूर्वोदिता अद्धा - प्रत्येकस्थान्तररूपा संख्या 'छप्पण्ण सतक्खुत्तकडा' पड् पञ्चाशच्छत कृता-पट्पञ्चाशदधिकशतकृता-पटू पञ्चाशदधिकशतसंख्याभिर्गुणनीया 'दुवालसमयिता' द्वादशभाज्या - द्वादशभिर्विभाज्या तदैवं भवति७४४ 'सत्तसया चोचाला' सप्तशतानि चतुश्चत्वारिंशत् - चतुश्चत्वारिंशदधिकानि सप्तशतानि, मुहूर्त ११ तथा एक मुहूर्त का बासठिया तेईस भाग अर्थात् अभिवर्धित संवत्सर का मासादि परिमाण - ५७।७।११।३। इतना होता है । तथा आदित्य संवत्सर का मास परिमाण साठ मास तथा ऋतुसंवत्सर का मास परिमाण इकसठमास, चांद्र संवत्सर का बासठ मास, एवं नाक्षत्र संवत्सर का सडसठ मास यह सब पहले कहकर भावित किया है । इसी प्रमाण से यहां युक्ति कही जाती है - ( एस णं अद्वा छप्पण्ण सत्तक्खुत्तकडा दुवाल सभयिता सत्तसया असीता एए णं आइच्या संवछरा सत्तसया तेणउता एए णं उड्ड संवच्छरा अटुसया छलुत्तरा एए णं चंदा संवच्छरा, एकसत्तरी अट्ठसया एए णं णक्खत्ता संवच्छरा) यह पूर्वकथित अद्धा (छप्पण्ण सत्तक्खुत्तकडा ) एकसा छप्पन से गुणा करे तथा ( दुबालसभयिता) पश्चात् बारह से भाग करे तब મુહૂ` ૧૧। તથા એક મુહૂર્તના ખાડિયા તેવીસ ભાગરૃૐ અર્થાત્ અભિવૃધિત સંવત્સરનું માસાદ્ધિ પરિમાણુ પાછા૧૧ારું આટલું છે. તથા આદિત્યસંવત્સરનુ માસપિરમાણુ સાઇઠમાસ તથા ઋતુસ ંવત્સરનું માસપરિમાણ એકસઠમાસ, ચાંદ્રસવત્સરનું માસપરિમાણુ ખાસઠમાસ અને નાક્ષત્રસવત્સરનું સડસઠમાસ આ તમામ પહેલાં કહીને ભાવિત કરેલ છે. આજ प्रभाणुथी युक्ति मताववामां आवे छे - (एए णं अद्धा छप्पण्णसत्तक्खुत्तकडा दुवालसमयिता सत्तसया असीता एएणं आइच्चा संवच्छरा सत्तसया
उता एणे उडुसंबन्छरा अट्ठसया एए णं णक्खत्ता संच्छरा ) मा पूर्वउथित भद्धा (छप्पण्णसत्तक्खुत्त कडा) मेसो छप्पनथी गुणीने तथा (दुवालसमयित्त) मारथी लाग
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨