Page Text
________________
४३९
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ७३ द्वादशप्राभृतम् मुहुत्तसए सत्तावणं बावविभागे मुहुत्तस्स वावद्विभागं च सत्तट्टिहा छेत्ता पणपण्णं चुण्णिया भागा मुहुत्तग्गेणं आहिएत्ति वएज्जा' तावत् त्रिपञ्चाशन्मुहूर्तसहस्राणि सप्तचोन पञ्चाशन्मुहत्तशतानि सप्तपञ्चाशद द्वापष्टिभागा मुहत्तस्य द्वाषष्टिभागं च सप्तषष्टिधा छित्वा पञ्चपञ्चाशच्चूर्णिकामागा मुहर्ताग्रण आख्यातमिति वदेत् ॥-तावदिति पूर्ववत् तत् सम्पूर्णयुगपरिमाणं खलु मुहर्तपरिमाणेन मापित सति मुहूर्तानां त्रिपञ्चाशत् सहस्राणि सप्तचोनपञ्चाशन्मुहूतशतानि-उन पञ्चाशदधिकानि सप्तशतानि च मुहूर्तानामर्थात्-५३७४९ तत्रैतन्मुहूर्त परिमाणाम् , एकस्य च मुहत्तस्य सप्तपञ्चाशद् द्वापष्टिभागा:- । एकस्य द्वापष्टिभागस्य पञ्चपञ्चाशत् सप्तपष्टिभागाः- समग्रेण स्थापना मुहूर्तादीनां यथाक्रमेण न्यासः ५३७४९ ।
। एतत्तुल्येन मुह ग्रेण-सावयव मुहूर्तपरिमाणेन आख्यातम्-प्रतिपादितं-स्वशिष्येभ्य उपदेष्टव्यमिति ध्येयम् ॥ कथमेतावन्तोमुहर्ता इति चेदुच्यते-अत्रैव सूत्रे प्रथम युगपरिमाणमुक्तं खलु एकनवत्यधिकानि सप्तदशशतानि रात्रिन्दिवानाम्-१७९१ एकोनविंशतिश्च मुहूर्ताः-१९ । एकस्य च मुहर्तस्य सप्तपञ्चाशद् द्वाषष्टिभागाः- एकस्य च उसके उत्तर में श्रीभगवान कहते हैं (ता तेवण्णमुहुत्तसहस्साइं सत्तय उणापण्णे मुहुत्तसए सत्तावण्णं बासहिभागे मुहुत्तस्स बावट्ठिभागं च सत्तट्टिहा छेत्ता पणपण्णं चुण्णियाभागा मुहुत्तग्गे णं आहिएत्ति वएजा) हे गौतम ! संपूर्ण युग का परिमाण मुहूर्तपरिमाण से नापे तो तिरपन हजार सातसो उनचास मुहर्त ५३७४९ तथा एक मुहर्त का बासठिया सतावन भाग एवं बासठिया एक भाग का सडसठिया पचपन भाग होते हैं। मुहूर्तादि का समग्ररूप से स्थापना क्रमानुसार अंकन्यास इसप्रकार से हैं-५३७४९। इतने परिमाण वाले सावयव मुहूर्तपरिमाण से युग का मुहूर्तपरिमाण प्रतिपादित किया है, ऐसा स्व शिष्यों को उपदेश करें। इतना मुहर्त परिमाण किस प्रकार से होता है ? इसके लिये कहते हैं-इसी सूत्र में पहले एक युग का परिमाण सत्रहसो इक्काणवें १७९१ अहोरात्र तथा उन्नीस मुहूर्त १९ । एवं एक
AL प्रमाणे श्रीगौतमस्वाभाना प्रश्नने सामगीन तना उत्तरमा छ-(ता तेवण्णमुहुत्तसए सत्तावष्णं बावद्विभागे मुहुत्तस्स बावद्विभागं च सत्तद्विहा छेत्ता पणपण्णं चुण्णिया भागा मुहुत्तगणं आहिएत्ति वएज्जा) गौतम ! सपू युशनु परिमाण मुड़त परि માણથી માપવામાં આવે તે પહજાર સાતસો ઓગણપચાસ મુહૂર્ત પ૩૭૪૯ તથા એક મુહૂર્તના બાસઠિયા સતાવન ભાગ રૂફ તથા બાસઠિયા એક ભાગના સડસઠિયા પંચાવન ભાગ આટલા પરિમાણવાળા સાવયવ મુહૂર્ત પરિમાણથી યુગનું મુહૂર્ત પરિમાણ પ્રતિપાદિત કરેલ છે તેમ સ્વશિષ્યને ઉપદેશ કરે, આટલું મુહૂર્ત પરિમાણ કેવી રીતે થાય છે? તે જાણવા કહે છે–પહેલા આ સૂત્રના કથનમાં એક યુગનું પરિમાણ સત્તર એકાણું ૧૭૯૧ રાત્ર તથા ઓગણીસ મુહૂર્ત ૧લા અને એક મુહૂર્તના બાસડિયા
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
| SR No. | 006352 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 1111 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 77 MB |