SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 408
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ७२ द्वादश प्राभृतम् । अद्धा दुवालसक्खुत्त कडा पक्खत्ते संवच्छरे तावत् तावत् एतेषां खलु अद्धा द्वादशकृत्वः नाक्षत्रः संवत्सरः ।। तावदिति प्रागवत् , एतेषां-पूर्वोदितानां नाक्षत्रमासगतमुहर्तानां खलु इति वाक्यालङ्कारे, एपा-अनन्तर मुक्ता नाक्षत्रमासरूपा अद्धा-नाक्षत्रमासगतमुहूर्तपरिमाणरूपमन्तरम् , द्वादशकृत्व:-द्वादशधा सवर्णिता, अर्थात् द्वादशभिर्वारगुणिता इत्यर्थः, नाक्षत्रमासो द्वादशभिगुणितो नाक्षत्रसम्वत्सरो भवतीत्यर्थः ॥ अथ सम्प्रति सकलनाक्षत्रसंवत्सरगतरात्रिन्दिवपरिमाणमुहूर्तपरिमाणविषयप्रश्ननिर्वचनसूत्राण्याह-'ता से णं केवइए राई. दियग्गेणं आहिएत्ति वएज्जा ?' तावत् सः खलु कियता रात्रिन्दिवाग्रेण आख्यात इति वदेत् ॥-तावदिति प्राग्वत् , स:-प्रथमोदितो नाक्षत्रसम्वत्सरः खलु इति निश्चयेन कियता रात्रिन्दिवाण-रात्रिन्दिवपरिमाणेन आख्यातः-प्रतिपादित इति वदेत-कथय भगवन्निति गौतमस्य प्रश्नं श्रुत्वा तदुत्तरं प्रयच्छन् भगवानाह-'ता तिणि सत्तावीसे राइंदियसए एक्कावन्नं च सत्तद्विभागे राइंदियस्स राइंदियग्गेणं आहिएत्ति वएज्जा' तावत त्रीणि सप्तविंशतिः रात्रिन्दिवशतानि एकपञ्चाशच सप्तषष्टिभागा रात्रिन्दिवस्य रात्रिन्दिवाण आख्यात इति वदेत् ॥-तावदिति पूर्ववत् नाक्षत्रसम्वत्सरपरिमाणं खलु तावत् त्रीणि शतानि सप्तविंशति-सप्तविंशत्यधिकानि त्रीणि शतानि रात्रिन्दिवानाम् , एकस्य च रात्रिन्दिवस्य एकपञ्चाशद् द्वापष्टिभागाः-३२७ एतावता रात्रिन्दिवाण नाक्षत्रसंवत्सर आख्यातः-प्रतिणखत्ते संवच्छरे) ये पूर्व कथित नाक्षत्र मास गत मुहर्त परिमाणरूप अन्तर को बारह से गुणा करने से नाक्षत्र संवत्सर का परिमाण होता है। अब सकल नाक्षत्र संवत्सर गत रात्रि दिवस के मुहर्त परिमाण विषय में प्रश्न करते हैं-(ता से णं केवइए राइंदिगग्गेणं आहिएति वएज्जा) यह पूर्व कथित नाक्षत्र संवत्सर कितने रात्रि दिवस के परिमाण से कहा है ? वह हे भगवन् आप कहिए, इस प्रकार से औगौतमस्वामी के प्रश्न को सुनकर उत्तर में श्री भगवान् कहते हैं-(ता तिणि सत्तावीसे राइंदियसए एकावन्नं च सत्तढिभागे राइंदियस्स राइंदियग्गेणं आहिएत्ति वएज्जा) नाक्षत्र संवत्सर का परिमाण तीनसो सतावीस रात्रि दिवस तथा एक अहोरात्र का संवच्छरे) २॥ पद स नक्षत्र भास संधी मुडूत परिभा५५ ३५ मतरी मारथा ગુણાકાર કરવાથી નક્ષત્રસંવત્સરનું પરિમાણ થઈ જાય છે. હવે સકલ નક્ષત્ર સંવત્સર સંબંધી ત્રિદિવસના મુહૂર્ત પરિમાણ વિષયમાં પ્રશ્ન ४२वामां आवे छ (ता सेणं केवइए राइंदियग्गेगं आहिएत्ति वएज्जा) 24॥ ५३ai डेटा नक्षत्र સંવત્સર કેટલા રાત્રિદિવસના પરિમાણવાળું કહેલ છે? તે હે ભગવન્ ! આપ કહે આ शते श्रीगौतभाभीना प्रश्नाने सामजीन उत्तरमा श्रीमान् ४ -(ता तिणि सत्तावीसे गइंदियसए एक्कापन्नं च सत्तद्विभागे राइंदियास राइ दियणं आहिपत्ति वएजी) नक्षत्र સંવત્સરનું પરિમાણ ત્રણ સત્યાવીસ અહેરાત્ર તથા એક અહેરાત્રના બાસઠિયા એકાવન શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
SR No.006352
Book TitleAgam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1982
Total Pages1111
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti
File Size77 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy