________________
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे
३७०
भवति । तेनायं ध्रुवराशिः एतेन चतुर्विंशत्या गुणकेन गुण्यते - (६३) ४२४= (१५८४|| जातानि चतुरशीत्यधिकानि पञ्चदशशतानि मुहूर्त्तानाम्, मुहूर्तगतानां च द्वाषष्टिभागानां विंशत्यधिकं शतमेकम् । एकस्य च द्वापष्टिभागस्य चतुर्विंशति सप्तपांष्टिभागा - १५८४। ततोऽस्मात् एकोनविंशत्यधिकै रष्टामिर्मुहूर्त शतै: - ८१९ । एकस्य च मुहूर्त्तस्य चतुर्विंशत्या द्वापष्टिभागैः । एकस्य च द्वाषष्टिभागस्य षट्षष्टया सप्तषष्टिभागैःएकः परिपूर्णो नक्षत्रपर्यायः शुद्धयति । यथा ( १५८४ | | ) - ( ८१९ ) - पूर्वोक्तवत् यथास्थानक्रमेण शोधमक्रियया शोधिते सति पथात्तिष्ठति - (७६५) ततः स्थितानि तञ्चषष्ट्यधिकानि सप्तमुहूर्त्तशतानि - ७६५ | मुहर्त्तगतानां च द्वाषष्टिभागानां पञ्चनवतिः । एकस्य च द्वापष्टिभागस्य पञ्चविंशतिः सप्तषष्टिमागाः- ततः (सत्तेव चोयाला) इत्यादि लोक्त वचनात् (७४३) त्रिचत्वारिंशदधिकैः सप्तमिर्मुहर्त्तशतैः ७४३ । एकस्य एक भाग इतना प्रमाण होता है । अतः इस ध्रुवराशि को पूर्वोक्त चोवीस से गुणाकरे (६६६) + २४ =१५८४।३ छें इस प्रकार पंद्रहसो चौरासीमुहूर्त तथा एक मुहूर्तगत बासठिया भाग का एक सो वीस भाग तथा बासठिया एक भाग का ससठिया चोवीस भाग = १५८४ होते हैं इनमें से आठ सो उन्नीस मुहूर्तों से ८१९ । तथा एक मुहूर्त का बासठिया चोवीसभाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया छियासठ भाग से एक परिपूर्ण नक्षत्र पर्याय शुद्ध होता है, जैसे कि (१५८४ ।। - ८१९ । पूर्व कथित प्रकार से यथास्थान क्रमानुसार शोधन क्रिया से शोधित करने पर पश्चात् (७६५ सात सो पैसठमुहूर्त ७६५ तथा मुहूर्तगत वासठिया पंचाणुभाग तथा बासठिया एक भाग का सडसठिया पच्चीसभाग- है तत्पश्चात् (सत्तेव चोयाला) इत्यादि मूलोक्त वचनानुसार ( ७४३) सातसो तियालीस તથા ' ખાસયિા એક ભાગના સડઠિયા એક ભાગ આટલું પ્રમાણ હોય છે. તેથી આ ધ્રુવરાશિના પૂર્વોક્ત ચોવીસથી ગુણાકાર કરવા ૬૬ ૩૨૪=૧૫૮૪૨°૪ આ રીતે પંદરસો ચાયશી મુહૂત તથા એક મુહૂર્તીના ખાસિયા ભ!ગના એકસોવીસ ભાગ તથા માઢિયા એક ભાગના સડસક્રિયા ચાવીસ ભાગ ૧૫૮૪૨૪ થાય છે, આટલામાંથી આઠસા એગણીસ ૮૧૯. મુહૂર્તાથી તથા એક મુહૂર્તના ખાડિયા ચાવીસ ભાગ તથા ખાડિયા એ ભાગના સડસિયા છાસડ ભાગ થી એક પરિપૂર્ણ નક્ષત્રપર્યાય શુદ્ધ થાય છે. જેમકે--(૧૫૮૪૪૧૨:૩૪)-૮૧૯૨૪ પૂર્વ કથિત પ્રકારથી યથાસ્થાન ક્રમાનુસાર શેાધન ક્રિયાથી શાધિત કરવાથી પછીથી (૭૬પાપુ) સાતસે પાંસઠ મુહૂર્ત ૭૬૫૫ તથા એક મુહૂર્તના ખાસિયા પંચાણું ભાગ ૫ તથા ખાડિયા એક ભાગના સડસિયા परथीस लाग दे रहे छे. ते पछी (सत्तेव चोयाला) हरियाहि भूझोउन वयन प्रभा (૭૪૩।।Í) સાતસે તે'તાલીસ મુહૂત ૭૪૩૫ તથા એક મુહૂતના ખાસયિા ચોવીસ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨