Page Text
________________
३६२
सूर्यप्रशप्तिसूत्रे आहिएत्ति वएज्जा ?' तावत् सः खलु किं पर्यवसित आख्यात इति वदेत ? ॥तावदिति प्राग्वत् सः-चतुर्थश्चान्द्रसंवत्सरः किं पर्यवसितः ?-कदा कुत्रस्थाने पर्यवसितो भवति ?-कस्मिन् प्रदेशे परिसमाप्ति मधिगच्छति, इति आख्यातः-प्रतिपादित इति वदेत्कथय भगवन्निति गौतमस्योक्ति श्रुत्वा भगवान् कथयति-'ता जे णं चरिमस्स अमिवडियसंवच्छरस्स आदी से णं चउत्थस्स चंदसंवच्छरस्स पज्जवसाणे, अणंतरपच्छाकडे समए' तावद् यः खलु चरमस्य अभिवद्धितसंवत्सरस्यादि स्तत् खलु चतुर्थस्य चान्द्रसंवत्सरस्यपर्यवसानम् , अनन्तरपश्चात्कृतः समयः॥-तावदिति पूर्ववत् खलु इति वाक्यालङ्कारे प्रारम्भपर्यवसानयो रेकत्र स्थितत्वात् यः खलु चरमस्य-सर्वान्तिमस्य-युगान्तस्थितस्य अभिवद्धितसम्बत्सरस्यादिः स्यात् तदेव खलु चतुर्थस्य चान्द्रसंवत्सरस्य पर्यवसानं-परिसमाप्तिकालः स्यादित्यत्र किं चित्रम् ? केवलमनन्तरपश्चात्कृतः समय:-अव्यवहितेऽन्तरे पूर्वक्षणे धृतः काल इत्येतावानेव भेद इति ।। अथ-तस्मिन् काले चन्द्रनक्षत्रयोगं पृच्छति'तं समयं च णं चंदे केणं णक्खत्तेणं जोएइ तस्मिन् समये च खलु चन्द्रः केन नक्षत्रेण समाप्तिकाल के विषय में प्रश्न करते हैं-(ता सेणं किं पज्जवसिए अहिएत्ति वएज्जा) वह चौथा चांद्र संवत्सर किस स्थान में और कर समास होता है। अर्थात् किस प्रदेश में समाप्त होता है ? हे भगवन् वह आप कहिये । इस प्रकार श्रीगौतमस्वामी के प्रश्न को सुनकर श्रीभगवान् उत्तर में कहते हैं(ता जेणं चरिमस्स अभिवडियसंवच्छरस्स आदी से णं चउत्थस्स चंदसंवच्छरस्स पज्जवमाणे, अणंतरपुरक्खडे समप) प्रारम्भ एवं समाति काल एक ही साथ होने से जो युग के अन्त में रहा हुवा अभिवदर्धित संवत्सर का आदिकाल होता है वही चौथा चान्द्रसंवत्सर का समाप्ति काल होता है इसमें कया आश्चर्य केवल अनन्तर पश्चात्कृत समय अर्थात् अव्यवहित अनन्तर के पूर्व क्षण में रहा हुवा काल इतना ही भेद रहता है । उस काल में चंद्र नक्षत्र के योग विषय में श्रीगौतमस्वामी प्रश्न करते हैं-(तं समयं च णं चंदे केणं णक्खपूछे छे. (ता सेणं किं पज्जवसिए आहिएत्ति वरज्जा) गे याथु यांद्रसवत्स२ ४या સ્થાનમાં અને ક્યારે સમાપ્ત થાય છે? અર્થાત્ કયા પ્રદેશમાં સમાપ્ત થાય છે? હું ભગવન તે આપ કહો આ પ્રમાણે શ્રીગૌતમસ્વામીના પ્રશ્નને સાંભળીને શ્રીભગવાન તેના उत्तरमा छ, (ता जेणं चरिमस्स अभिवइढियाच्छरम्स आदी सेणं च उत्थस्स चंद संवच्छरस्स पज्जवणे अणं तरपुरम्खडे समए) मा भने समाप्ति मे४ साथे થવાથી જે યુગના અંતમાં રહેલ અભિવર્ધિત સંવત્સરનો આદિ કાળ હોય છે, એજ ચોથા ચાંદ્ર સંવત્સરને સમાપ્તિ કાળ હોય છે. એમાં આશ્ચર્ય શું છે? કેવળ અનંતર પશ્ચાત્ કૃતસમય અર્થાત્ અવ્યવહિત અંતરના પૂર્વ ક્ષણમાં રહેલ કાળ એટલેજ છે. मे म यंद्र नक्षत्र यो विषयमा श्री गौतमस्वामी प्रश्न पूछे छे (तं समथं च गं
श्री सुर्यप्रति सूत्र : २
| SR No. | 006352 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 1111 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 77 MB |