________________
२८३
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० ६८ दशमप्राभृतस्य द्वाविंशतितमं प्राभृतप्राभूतम् स्मात् पुनर्वसु नक्षत्रस्य शोधनकममावास्याविषयकं खलु - ( २२ । ३) एतत्तुल्यं भवति । उक्तञ्च करणगाथायाम्=
बावीसं च मुहुत्ता, छयालीस सिट्ठि भागा य । एवं पुणव्वमुस्सय सोहेयव्वं हवइ पुण्णं ॥ १ ॥
द्वाविंशतिश्च मुहूर्त्ताः, षट् चत्वारिंशद् द्वाषष्टिभागाश्च । एतत् पुनर्वसोच शोधितव्यं भवति पूर्णम् ||१|| इतिच्छाया । इति प्रमाणदर्शनात् एतत्तुल्यं पुष्यनक्षत्रस्य शोधनकम्, एकगुणितात् ध्रुवाङ्काद्विशोध्यम् - (६६ | | ) - (२२ । ) = (४३ । । ) शोधनक्रिया प्राग्वदेव अपूर्णा साजात्यगणितनियमेन कर्त्तव्या यथात्र पट्टषष्टे मुहर्तेभ्यो द्वाविंशतिमुहूर्त्ताः शुद्धाः, अवशिष्टाच पचात् स्थिताश्चतुश्चत्वारिंशत् = ४४ । अस्मादेकमुहूर्त्तम पेक्ष्य तस्य सत्काः द्वाषष्टिभागाः कृताः = १ + = = ते च द्वाषष्टिभागराशिमध्ये प्रक्षियन्ते जाताः सप्तषष्टिर्द्वापष्टिभागाः । एतेभ्यः पट् चत्वारिंशद् द्वाषष्टिभागाः शोधवसु नक्षत्र का शोधनक अमावास्या विषयक (२२) बाइस मुहूर्त तथा एक मुहूर्त का वासठिया छियालीस भाग इतना होता हैं। करणगाथा में कहा भी है
बावीसं च मुहुत्ता, छयालीसं विसट्ठिभागाय ।
एयं पुणव्वसुस्स सोहेयवं हवइ पुण्णं ॥ १ ॥
इस प्रमाण से इनके तुल्य पुष्य नक्षत्र शोधनक एक से गुणित चाङ्क से विशोधित करे (६६) - (२२१६) - ४३३) शोधनक्रिया पहले के समान ही अपूर्णांक सजातीय गणित नियम से कर लेवें, जैसे की यहां पर छियासठ मुहूर्त में बाईस मुहूर्त शुद्ध होते हैं । पश्चात् अवशिष्ट ४४ चुवालीस मुहूर्त रहते हैं, उनमें से एक मुहूर्त को लेकर उसका पांच भाग करे १ + =६२x६ = ६७ बासठवीं भाग राशि में पांचको प्रक्षिप्त करे तो बासठिया सडसठ भाग
ગુણેલ ધ્રુવરાશી એજ પ્રમાણે રહે છે. આનાથી પુનવસુ નક્ષત્ર શેાધનક અમાવાસ્યા સંબંધિ (૨૨।Ě) ખવીસ મુહૂત તથા એક મુહૂર્તીના ખાડિયા છેતાલીસ ભાગ પ્રમાણનુ थाय छे, उगु गाथामा उधुं पशु छे, -
बावीसंच मुहुत्ता, छयालीसं विसट्टिभागाय । एयं पुणव्वसुस्स सोहेयव्वं हवइ पुण्णं ||
આ પ્રમાણથી આની બરાબર પુષ્ય નક્ષત્રનુ શેાધનક એકથી ચુણેલŁવાંકથી વિશેાવિત ४२. (१६/६३ । ७)- (२२/१३ ) = ४३ | ३ ) शोधन डिया चूहेदानी प्रेम ४ अपूर्णा સજાતીય ગણિત નિયમાનુસાર કરી લેવી જેમ કે-અહીં છાસઠ મુહૂર્તમાં બાવીસ મૂ શુદ્ધ થાય છે, તે પછી ખાકીના ૪૪ ચુંમાલીસ મુહૂત વધે છે. તેમાંથી એક મુહૂર્તમાંથી પાંચ ભાગ કરવા. ૧+ =૬૨+૫+૬૭ તેને ખાસઠમી ભાગ રાશિમાં મેળવવા તે માસસિયા
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨
