Page Text
________________
२०४
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे चरमां-सर्वान्तिमां-युगान्तबोधिकां 'बावडिं' द्वाषष्टि-द्वाषष्टितमां पौर्णमासी चन्द्रः कस्मिन देशे-कस्मिन् प्रदेशे कस्मिन् मण्डले 'जोएइ' युनक्ति-परिसमापयति । अर्थात् द्वाषष्टितमां पौर्णमासी तस्मिन् मण्डलप्रदेशे परिसमापयति यस्मिन् मण्डलप्रदेशे पाश्चात्ये युगे-युगपश्चिमार्द्ध चरमां सर्वान्तिमां युगसमाप्तिकालिकां द्वाषष्टितमां पौर्णमासी परिसमापितवान् । कथमेतदत्रावसीयत इति शंकां परिहरन्नुच्यते गणितक्रमेण यथा पाश्चात्ययुगचरमद्वाषष्टितमपौर्णमासी परिसमाप्तिस्थानात परतो मण्डलस्य चतुर्विंशत्यधिकप्रविभक्तस्य सत्कानां द्वात्रिंशतो भागानामतिक्रमे सति तस्यास्तस्याः पौर्णमास्याः २ परिसमाप्तिः स्यादिति हेतोः। एकस्मिन् पश्चवर्षात्मके युगे सर्वसंख्यया द्वापष्टिरेव पौर्णमास्यो भवन्ति, तेनैव कारणेन द्वात्रिंशत् द्वाषष्टया गुण्यते-३२४६२=१९८४ जातानि चतुराशीत्यधिकानि एकोनविंशतिशतानि १९८४ अथैषां चतुर्विशत्यधिकेन शतेन भागो हियते तदैवं भवति- १६ लब्धाः पोडशतुल्याः सकलमण्डलपरावत्ता इति । समस्तस्यापि राशे निर्लेपी भवनात्-शेषरहितादागतं मण्डलं षोडशसंख्यक, यस्मिन् खलु मण्डल. बासठवीं पूर्णिमा को चंद्र किस देश में अर्थात् किस मंडलप्रदेश में रहकर (जोएइ) समाप्त करता है। अर्थात् बासठवीं पूर्णिमा को उस मंडलप्रदेश में रहकर समाप्त करता हैं कि जिस मंडलप्रदेश में युगके पश्चिमा भाग में सर्वान्तिम युगसमासि काल वाली बासठवीं पूर्णिमा को समाप्त कीथी । यह किस प्रकार से होता है ? इस शंका को दूर करने के लिये गणितक्रम से कहते हैंजैसे की पीछले युग की अन्तिम बासठवी पूर्णिमा के समाप्तिस्थान से पर एकसो चोवीस मंडल संबंधी बत्तीस भागों को अतिक्रम करने पर उस उस पूर्णिमा की समाप्ति हो इस हेतु से पांच वर्ष प्रमाणवाले एक युगमें सर्वसंख्या से बासठही पूर्णिमाएं होती है, इसी कारण से बत्तीस को बासठ से गुणा करे ३२४६२-१९८४ तो उन्नीससो चौरासी होते हैं, इस १९८४ को एकसो चोवीस से भाग करे ? १६ तो इसप्रकार सोलह होता है। समस्त राशि पास भी पूलिभान यंद्र या देशमा मेट भ७७१ प्रदेशमा २डीन (जोएइ) સમાપ્ત કરે છે? એટલે કે બાસઠમી પૂર્ણિમાને તે મંડળ પ્રદેશમાં સમાપ્ત કરે છે કે જે પ્રદેશમાં ચુગના પશ્ચિમ ભાગમાં સર્વાન્તિમ કાળાધિકા બાસઠમી પૂર્ણિમાને સમાપ્ત કરી હતી આ કઈ રીતે થાય છે? તે શંકાને દૂર કરવા માટે અહીં ગણિત પ્રક્રિયા બતાવે છે-જેમકે પાછલા યુગની છેલી બાસઠમી પૂર્ણિમાના સમાપ્તિ સ્થાનની પછી એકસો
વીસ મંડળ સંબંધી બત્રીસ ભાગોને ઓળંગીને તે તે પૂર્ણિમાઓ સમાપ્ત થાય એ હેતથી પાંચ વર્ષ પ્રમાણુવાળા એક યુગમાં સર્વ સંખ્યાથી બાસઠ પૂર્ણિમાઓ થાય છે. એ કારણથી બત્રીસને બાસઠથી ગુણે ૩૨+૨=૧૯૮૪ આ રીતે ઓગણીસસો ચોરાશી થાય છે. આ ૧૯૮૪ને એક વીસથી ભાગવા ૬૬=૧૬ જેથી આ રીતે સેળ આવે
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
| SR No. | 006352 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 1111 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 77 MB |