SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 212
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिकाटीका सू० ६३ दशमप्राभृतस्य द्वाविंशतितमं प्राभृतप्राभृतम् राणां मध्ये 'दुवालसमं पुष्णिमासिणि' द्वादशी पौर्णमासी - युगस्य प्रथमवर्षान्तोद्भवामापाठीं पौर्णमासीं 'चंदे' चन्द्र: 'कंसि देसंसि जोएइ ?' कस्मिन् देशे युनक्ति ? - कस्मिन् मण्डले द्वादशों पौर्णमासीं परिसमापयतीति गौतमस्य प्रश्नः । ततो भूयः भगवानुत्तरयति'ता' तत्र 'जंसि देसंसि ' यस्मिन् देशे - यस्मिन् मण्डले 'चंदे' चन्द्रः 'तच्चं पुष्णिमा सिणि ' तृतीयां पौर्णमासी युनक्ति-परिसमापयति 'ताते' तस्मात् 'पुण्णिमासिणिहाणातो' पूर्णिमासीस्थानान् - तृतीयपौर्णमासी परिसमाप्तिस्थानात् - मण्डलात् परतो मण्डलं 'चउवी सेणं सरणं छेत्ता' चतुर्विंशतिकेन शतेन खित्वा-चतुर्विंशत्यधिकेन शतेन विभज्य - तावन्मितान् भागान् विधाय तद्गतान् 'दोणि अट्ठासीते भागसए' द्वे अष्टाशीते भागशते - अष्टाशीत्यधिकद्विशततमभागान् 'उवाइणावेत्ता' उपादाय तद्गतान् तावन्मितान् भागान् गृहीत्वा अत्रैव खलु चन्द्रो 'दुवासं पुष्णिमासिणि जोएड' द्वादशीं पौर्णमासीं युनक्ति ? तत्रैव द्वादश पौर्णमासीं परिसमापयति । कथमत्र अष्टाशीत्यधिकद्विशततमभागाः प्रतिपादिता इति चेत्तत्रोच्यते - तृतीयस्याः पौर्णमास्याः परतो द्वादशी खलु पौर्णमासी नवमी भवति, ध्रुवाकस्तु द्वात्रिंशत् प्रतिपादितो वर्त्तते तेन नवभिर्द्वात्रिंशद् गुण्यते - ३२x९ = २८८ गुणनेन सुनकर श्री भगवान् फिरसे उत्तर देते हुवे कहते हैं - (ता जंसि देसंसि ) जिस मंडल प्रदेश में (चंदे ) चंद्र ( तच्च पुष्णिमासिणि) तीसरी पूर्णिमा को समाप्त करता है, ( ताते) उस (पुण्णिमासिणिट्ठाणातो) तीसरी पूर्णिमा के समाप्ति स्थान से (मंडल) अर्थात् मंडल से (मंडलं) पर के मंडल को (चउवीसेण सरण) एकसो चोवीस से (छेत्ता ) छेद करके माने विभाग करके उसमें रहे हुवे ) ( दोणि अट्ठातीसे भागसए) दोसो अठासी भागों को (उवाइणावेत्ता ) उतने परिमित भागों को ग्रहण करके यहां पर चंद्र (दुबालसं पुष्णिमासिणिं जोएइ) बारहवी पूर्णिमा को समाप्त करता है । यहां पर दोसो अट्ठासी भाग किस प्रकार प्रतिपादित किये हैं ? इसके लिये कहते हैं-तीसरी पूर्णिमासी से पर बारहवीं पूर्णिमा नववीं होती है, यहां पर ध्रुव अंक बत्तीस प्रतिपादित किये हैं अतः नव से बत्तीस को गुणा करे ३२x९ = २८८ इसप्रकार गुणाकार श्री भगनान् तेनो उत्तर आपतां उडे छे - ( ता जंसि देसंसि ) ने मंडल प्रदेशमां (चंदे ) चंद्र (asa gfonuifùfo") alo ylgʻuid aura 329, (arà) 24 (gfomalfafargınıāt) त्रीक पूर्णिमाना समाप्तिस्थानथी अर्थात् भउपप्रदेशथी (मंडल) पछीना भांडणाने (चवीसेण सएण) भेउसे। थोवीसथी (छेत्ता छेह उरीने अर्थात् विभाग उरीने तेमां रहेला (दोणि अट्ठाती से भागस) मसो मायासी लोगोने (आइजावेत्ता) भेटली संध्याना लोगोने बाने अडींयां चंद्र (दुवालसं पुण्णिमा सिणि जोएइ) मारमी पूर्णिमाने समाप्त अरे छे. अहींयां ખસે અઠયાસી ભાગે કેવી રીતે પ્રતિપાદિત કરેલ છે ? તે માટે કહે છે-ત્રીજી પૂર્ણિમા પછીની બારમી પુનમ નવમી થાય છે. અહીંયાં ધ્રુવઅંક ખત્રીસ પ્રતિપાદિત કરેલ છે એથી શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૨ २०१
SR No.006352
Book TitleAgam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1982
Total Pages1111
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti
File Size77 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy