________________
११४
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे अर्थादादित्यसम्वत्सरे मासानां षष्टिः ऋतुसम्वत्सरे एकषष्टिः। चान्द्रे द्वाषष्टिः । नक्षत्रे ५७ सप्तपश्चाशद् मासाः सप्ताहोरात्राणि च । अभिवृद्धौ पश्चषष्टिमासाः एकादशमुहूर्ताः एकस्य च मुहूर्तस्य त्रयोविंशति षिष्टिभागा इति ॥ सू० ५७ ॥ ___ अथ प्रमाण सम्वत्सरस्य विस्तृतां विवृतिममिधाय सम्प्रति लक्षणसम्वत्सरमभिधित्सुराह-'ता लक्खण' इत्यादिना
मूलम्-ता लक्खणसंवच्छरे पंचविहे पण्णते तं जहा णक्खत्ते चंदे उडु अभिवुड़िए आइच्चे, ता णक्खत्तेणं संवच्छरेणं पंचविहे पण्णत्ते तं जहा-समगं णक्खत्ता जोयं जोएंति ! समगं उडू परिणमति । गच्चुपहं णाइसीए बहु उदए होइ णक्खत्ते ॥१|| ससि समग पुण्णिमासिं जोइंता विसमचारिं णक्खत्ता । कडुओ बहु उदवओ य तमाहु संवच्छरं चंदं ॥२॥ विसमं पवालिणो परिणमंति अणु उ सुदिति पुष्फफलं । वासं ण सम्मवासइ तमाहु संवच्छरं कम्मं ॥३॥ पुढविदगाणं च रसं पुप्फफलाणं चंदेइ आइच्चे । अप्पेण वि वासेणं समं णिप्फज्जए सस्सं ॥४॥ आइञ्चतेयतविया खणलवदिवसा उऊ परिणमंति | पूरइ णिणय (ण) थलये तमाहु अभिवड्डितं जाण ||५|| __ता सणिच्छरसंवच्छरेणं अट्ठावीसतिविहे पण्णत्ते, तं जहाअभियी सणे जाव उत्तरासाढा, जं वा सणिच्छरे महग्गहे तीसाए हैं-(आइच्चेण उ सही मासा उउणो होंती एगट्ठी) इत्यादि अर्थात् आदित्य संवत्सर में साठ मास होते हैं। ऋतुसंवत्सर में इकसठ मास होते हैं। चांद्रसंवत्सर में साठ मास तथा नक्षत्रसंवत्सर में सतावन मास एवं सात अहोरात्र होते हैं। अभिवर्द्धितसंवत्सर में पैंसठ मास तथा ग्यारह मुहूर्त एवं एक मुहूते का बासठिया तेईस भाग होते हैं । सू०५७॥ (आइच्चेण उ सीमासा उउणो होंती) त्या अर्थात् साहित्य सत्स२भा सा भास थाय छ !
તુ સંવત્સરમાં એકસઠ માસ થાય છે. ચાંદ્ર સંવત્સરમાં સાઈઠમાસ તથા નક્ષત્ર સંવત્સરમાં સતાવન માસ તથા સાત અહોરાત્ર થાય છે. અભિવર્ધિત સંવત્સરમાં પાંસઠમાસ તથા અગ્યાર મુહૂર્ત અને એક મુહૂર્તના બાસડિયા તેવીસ ભાગ થાય છે. સૂ. ૫૭ |
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: 2
