Page Text
________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टोका सू० १४ प्रथमप्राभृते तृतीयं प्राभृतप्राभृतम्
८३ क्रमे व्यवस्थिता स्तानेव पुनः व्याचष्टे 'दाहिणपञ्चथिमिल्लसि चउभागमंडलंसि एगृणणउति सूरियगयाइं जाई सूरिए परस्स चेव चिणं पडिचरइ' दक्षिणपश्चिमे चतुर्भागमण्डले एकनवति सूर्यगतानि यानि सूर्यः परस्यैव चीण परिचरति । दक्षिणपश्चिमे-दक्षिणपश्चिमयो दिगविभागयोर्मध्ये-नैर्ऋत्यकोणे चतुर्भागमण्डले-मण्डलचतुर्भागे एकनवति सूर्यगतानि एकनवति ९१ संख्यकानि यानि सूर्यमण्डलानि तानि सूर्य:-भारतसूर्यः परस्य-ऐवतस्य सूर्यस्य चीर्ण-परिच्छिन्नं क्षेत्रं परिचरति मण्डलान्यपि परिभ्रमति । एतदेव विशदयति-तत्थ अयं एरवए सूरिए जंबुद्दीवस्स दीवस्स पाईणपडिणायताए उदीणदाहिणायताए जीवाए मंडलं चउवीसएणं सतेणं छेत्ता उत्तरपुरथिमिल्लसि चउभागमंडलंसि बाणउति सूरियगयाइं जाव सूरिए अप्पणो चेव चिणं पडिचरइ दाहिणपुरथिमिल्लसि चउभागमंडलसि एकाणउति सूरियगयाइं जाव सूरिए अपणो वेव चिणं पडिचरइ' तत्रायमैरवतः सूर्यः जम्बूद्वीपद्वीपस्य प्राचीनापाचीनतया उदग्दक्षिणायतया जीवया मण्डलं चतुर्विंशतिकेन शतेन छित्वा उत्तरपौरस्त्ये उनको पुनः कहते हैं-(दाहिणपच्चथिमिल्लंसि चउभागमण्डलंसि) इत्यादि दक्षिणपश्चिम के दिगभाग के मध्य में नैऋत्यकोण के चतुर्थभाग में इक्कानवे ९१ संख्यावाले जो सूर्य मंडल हैं उन मंडलों को भरतक्षेत्र का सूर्य ऐरवत क्षेत्र के सूर्य से चीर्ण-भुक्त किये हुवे क्षेत्र को परिचरित करते हैं यानि मंडलों में परिभ्रमण करते हैं।
पूर्वोक्त कथन को स्पष्टता से कहते हैं-(तत्थ एरवए सरिए जंबूद्दीवस्स दीवस्स) इत्यादि उस जंबुद्धीप में यह दृश्यमान ऐरवतक्षेत्र को प्रकाशित करनेवाला सूर्य मध्य जम्बूद्वीप के पूर्वपश्चिम में लम्बायमान उत्तरदक्षिण की ओर विस्तारवाली जोवा नाम प्रत्यंचा से सूर्यभ्रमण के लिये निश्चित किया हवा वृत्त (गोल) मंडल को एकसोचोवीस संख्यक भाग से विभक्त कर के उत्तर पूर्व के दिग्भिाग के मध्य में माने ईशानकोण के मंडल के चतुर्थभाग में ભાગના ક્રમથી અથવા એ છાવત્તા ભાગના કમથી વ્યવસ્થિત હોય છે. એ જ વાતની पुनः ४थन ४२ छ, ( दाहिणपच्चस्थिमिमंसि चउभागमंडलंसि) त्याहि हक्षिण पश्चिम દિગ્બાગની મધ્યમાં અર્થાત્ નૈઋત્ય ખૂણામાં મંડળના ચતુર્ભાગમાં ૯૧ ની સંખ્યાવાળા જે જે સૂર્યમંડળે છે. એ મંડળોને ભરતક્ષેત્રને સૂર્ય અરવત ક્ષેત્રના સૂ ચીણુંનામ ભેગવેલ ક્ષેત્રને પરિચરિત અર્થાતુ ઉપભેગ કરે છે. અર્થાતું પરિભ્રમણ કરે છે.
पूरित अथनने स्पष्टताथा समन्ना भाटे ४थन ४२ छ. (नत्थ एरवए सूरिए जंबुद्दीवस्म दीवम्स) या द्वीपमा मा प्रत्यक्ष पाती औरत क्षेत्रने प्रशित ४२वापाणे! સૂર્ય મધ્ય જંબુદ્વીપના પૂર્વ પશ્ચિમમાં લાંબી અને ઉત્તરદક્ષિણ તરફ વિસ્તારવાળી પ્રત્યંચા નામ જીવાથી સૂર્યના બ્રિમણ માટે નક્કી કરેલ વૃત્ત નામ ગોળ મંડળને એકવીસ સંખ્યાવાળા ભાગથી અલગ કરીને ઉત્તરપૂર્વ દિગ્વિભાગની મધ્યમાં અર્થાત્ ઈશાનખૂણાના મંડળના
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧
| SR No. | 006351 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1076 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 74 MB |