Page Text
________________
सूर्यप्रज्ञप्तिसूत्रे
सर्वाभ्यन्तरमण्डलचिन्तायां द्वशीत्यधिकं शतं गुणकाङ्काः भवेयुरिति । इत्थं च गुणयित्वा यद् गुणनफलं लभ्यते तत् क्षेपकराशेरपनीय शेषेण ध्रुवराशिना सहितं पूर्वपूर्वमण्डलगतं दृष्टिपथप्राप्तापरिमाणं तत्र तत्र मण्डलेषु दृष्टिपथप्राप्ततापरिमाणं भवेत् । तद्यथा - तृतीये मण्डले पट्त्रिंशदेकेन गुणकेन गुण्यते, एकेन च गुणितं तदेव ३६ x १ = ३६ षटूत्रिंशदेव भवतीत्यतः क्षेपकराशे ८५, रस्मादपनीयते तदा जातं शेष ८५, मिदं पञ्चाशीति Deart नवष्टिभागा योजनस्य एकस्य पष्टिभागस्य सत्का एकषष्टिभागा चतुर्विंशतिः । एतेन सहितं पूर्वमण्डलग दृष्टिपथप्राप्तता परिमाणं तदा जातम् अस्मिन् मण्डले दृष्टिपथप्राप्ततापरिमाणम् ३१९१६ में एकत्रिंशत्सहस्राणि षोडशोत्तराणि नवशतानि योजनाना मेकोनचत्वारिंशत्पष्टिभागा योजनस्य एकस्य षष्टिभागस्य सत्काः षष्टिरेकषष्टिभागाः, इत्येवं क्रमेण सर्वत्र गणितं विधेयम् । ततोऽधिकृते मण्डले तृतीये मण्डले यथोक्तं दृष्टिपथप्राप्तताविचार में १८२ एक सो बिरासी गुणकाङ्क लभ्य होते हैं । इस प्रकार से गुणा करके जो गुणनफल लभ्य हो उसको क्षेपक राशि से कम करके शेष ध्रुव राशि के साथ पूर्व पूर्व मंडलगत दृष्टिपथप्राप्तता का परिमाण उस उस मंडलों दृष्टिपथप्रासता का परिमाण होता है, जो इस प्रकार है तीसरे मंडल में छत्तीस को एक गुणांक से गुणा किया जाता है एक से गुणा किया 'हुवा उसी प्रकार - ३६+१=३६ छत्तीस ही होता है अतः क्षेपक राशि जो ८५ है उसमें से कम करे तो ८५, इस प्रकार पचासी योजन तथा एक योजन का साठिया नवभाग तथा साठिया चोवीस होता है । इसके साथ पूर्व मंडल का दृष्टिप्रासता का परिमाण को जोडने से इस मंडल का दृष्टिपथप्राप्तता का परिमाण ३१९१६, इकतीस हजार नव सो सोलह योजन तथा एक योजन का साठिया उनचालीस भाग एवं साठ का एक भाग सहित साठ shefoया भाग होता है । इस प्रकार के क्रम से सर्वत्र गणितप्रमाण समझ
३७०
ભ્યન્તરમાંડળ ચાવત્ ગુણકના અંકો હોય છે. અર્થાત્ સર્વાભ્યંતરમ’ડળના વિચારમાં એકસા ખ્યાશી ૧૮૨ ગુણુકાંક થાય છે. આ પ્રકારથી ગુણાકાર કરીને જે ગુણન ફળ આવે તેને ક્ષેપક રાશીથી ઓછા કરીને શેષ ધ્રુવરાશીની સાથે પૂર્વ પૂર્વ મડળગત દૃષ્ટિપથપ્રાપ્તતાનું પરિમાણ એ એ મંડળેામાં દષ્ટિપથપ્રાપ્તતાનું પરિમાણ થાય છે. જે આ પ્રમાણે છે, ત્રીજા મડળમાં છત્રીસને એકના ગુણાંકથી ગુણવામાં આવે છે. એકથી ચુણેલ એજ પ્રમાણે ३६+१=३६ छत्रीस ४ થાય છે. તેથી ક્ષેપક રાશિ જે ૮૫ તેમાંથી એછા કરે તે ૮૫, ૨૪ આ રીતે પચાશી યાજન તથા એક યેાજનના સાઢિયા નવ ભાગ તથા સાઢિયા ચાવીસ ભાગ થાય છે. આની સાથે પહેલાના મંડળના દૃષ્ટિપથપ્રાપ્તતાના પરિમાણુને મેળવવાથી આ મંડળના દૃષ્ટિપથપ્રાપ્તતાનું પરિમાણુ ૩૧૯૧૬, એકત્રીસ હજાર નવસે સાળ ચેાજન અને એક યેાજનના સાઠિયા એગણચાલીસ ભાગ તથા સાફના એક ભાગ સહિત સાઠે એકસડિયાભાગ થાય છે. આ
१
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૧
| SR No. | 006351 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 1076 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 74 MB |