________________
सूर्यज्ञप्तिप्रकाशिका टीका सू० २० प्रथमप्राभृते अष्टमं प्राभृतप्राभृतम् २३९ स्तस्मादनन्तरात्-तृतीयस्मान्मण्डलात् ततश्च तस्मादनन्तरात्-चतुर्थमण्ड लादनन्तरं पश्चममण्डलमेवं क्रमेण मण्डलान्मण्डलं-तृतीयस्मात् चतुर्थमण्डलं चतुर्थाच्च पञ्चमं मण्डलं पञ्चमाञ्च षष्ठमित्येवं प्रकारेण अन्तराभिमुखं प्रविशन् प्रविशन्-संक्रामन् संक्रामन् सूर्यः एकैकस्मिन् मण्डले-प्रतिमण्डले पञ्चपञ्च योजनानि पश्चत्रिंशच्चैकषष्टिभागा योजनस्ये ५७ ति निर्वेष्टयन निर्वेष्टयन्-हापयन् हापयन् विष्कम्भवृद्धि-व्यासमानवृद्धिं, व्यासप्रमाणे (५५) एतावन्मात्रं हापयन् हापयन्नित्यर्थः । प्रतिमण्डलस्य व्यासप्रमाणे एतावन्मात्र मनुक्रमेण हापयन् हापयनिर्थः तथा च परिरयवृद्धौ-परिधिप्रमाणे च अष्टदश अष्टादश योजनानि हापयन् २ क्रमेण सर्वाभ्यन्तरं मण्डलमुपसंक्रम्य-सर्वाभ्यन्तरं मण्डलमादाय चारं चरति सर्वाभ्यन्तरमण्डले भ्रमतीति ॥ _ 'ता जया णं सूरिए सयभंतरं मंडलं उपसंकमित्ता चारं चरइ तया णं सा मंडलवया मंडल में गमन करता सूर्य तीसरे मंडल के अनन्तरवें चतुर्थ मंडल में तथा चतर्थ मंडल के पश्चात् पांचवें मंडल में इस प्रकार क्रमानुसार मंडल से मंडल में माने तीसरे मंडल से चतुर्थ मंडल में, चतुर्थ मंडल से पांचवें मंडल में पांचवें मंडल से छठे मंडल में इस प्रकार के क्रम से अनन्तर अनन्तर के मंडलों में गमन करता करता सूर्य एक एक मंडल में माने प्रत्येक मंडल में पांच पांच योजन तथा एक योजन का पतोस इकसठिया भाग ५ की वृद्धि करता करता माने व्यासमान को बढाता बढाता अर्थात् व्यासमान में (५) इतना प्रमाण की वृद्धि करके माने प्रतिमंडल के व्यासप्रमाण में इतना प्रमाण अनुक्रम से बढाता तथा परिरय माने परिधि के प्रमाण में अठार अठारह योजन की वृद्धि करता सर्वाभ्यन्तर मंडल में उपसंक्रमण करके माने सर्वाभ्यन्तरमंडल को प्राप्त करके सर्वाभ्यन्तर मंडल में भ्रमण करता है।
(ता जया णं सूरिए सवभतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ तयाणं
કહેવાને ભાવ એ છે કે પૂર્વોક્ત પ્રકારથી નિશ્ચિત ઉપાયથી અનંતરના મંડળમાં ગમન કરતે સૂર્ય ત્રીજા મંડળની પછીના ચોથા મંડળમાં તથા ચેથા મંડળની પછી પાંચમાં મંડળમાં એ પ્રમાણે કમાનુસાર એક મંડળથી બીજા મંડળમાં એટલે કે ત્રીજા મંડળથી ચેથા મંડળમાં ચોથા મંડળથી પાંચમા મંડળમાં પાંચમા મંડળથી છ મંડળમાં આ પ્રમાણેના કમથી પછી પછીના મંડળમાં ગમન કરતે કરતે સૂર્ય એક એક મંડળમાં એટલે કે દરેક મંડળમાં પાંચ પાંચ જન તથા એક જનને પાંત્રીસ એકસઠિયા ભાગ પર ને વધારતા વધારતા એટલે કે વ્યાસમાનને વધારતે વધારતે અર્થાત્ વ્યાસમાનમાં પરૂy આટલા પ્રમાણની વૃદ્ધિ કરીને એટલે કે દરેક મંડળના વ્યાસ પ્રમાણમાં અનુક્રમથી આટલું પ્રમાણ વધારત તથા પરિધિના પ્રમાણમાં અઢાર અઢાર યજન વધારતા વધારતે સર્વાત્યંતર મંડળને પ્રાપ્ત કરીને સર્વાત્યંતરમંડળમાં ભ્રમણ કરે છે,
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧