________________
९३६
प्रज्ञापनासूत्रे भाविनोऽपि केवलिसदघाताः मनुष्यस्य भावनीयाः, तथा च कस्यचिद मनुष्यस्य भाषी केवलिस मुद्घात'ऽस्ति कस्यचिन्नास्ति यस्याप्यस्ति तस्यापि अस्ति तस्यापि एक एव भावी केवलिसमुद्घातः, नो द्वि त्राः प्रागुक्तयुक्तेः । सू०२ ॥
मूलम् - नेरइया णं भंते ! केवइया बेयणासमुग्घाया अतीता ? गोयमा ! अणंता, केवइया पुरेक्खडा ? गोयमा ! अणंता, एवं जाय वेमाणियाणं, एवं जाव तेषगसमुग्घाए, एवं एएवि पंच चउबीसदंडगा, नेरइयाणं भंते ! केवइया आहारसमुग्घाया अतीता ? गोयमा! असंखेजा, केवइया पुरेक्खडा ? गोयमा ! असंखेजा, एवं जाव वेमाणिया णं, नवरं वगस्सइकाइयाणं मणूसाणय इमं णाणत्तं-वणस्सइकाइयाणं भंते ! केवइया आहारगसमुग्घाया अईया ? गोयमा ! अणता, मणू. साणं भंते ! केवइया आहारगसमुग्घाया अईया ? गोयमा ! सिय संखेजा, सिय असंखेजा, एवं पुरेक्खडा वि, नेरइयाणं भंते ! केवइया केवलिसमुग्घाया अईया ? गोयमा ! स्थि, केवइया पुरेक्खडा ? गोयमा ! असंखेजा, एवं जाव वेमाणियाणं, नवरं वणस्तई मणूसेसु इमं नाणत्तं वणस्सइकाइयाणं भंते ! केवइया केवलि समुग्घाया अतीता ? गोयमा ! गस्थि, केवइया पुरेक्खडा ? गोयमा ! सिय् अस्थि सिय णत्थि, जइ अस्थि जहण्णेणं एको वा दो वा तिपिण वा, उकोसेणं सयपुहतं, केवइया पुरेक्खडा ? सिय संखेजा सिय असंखेजा ॥सू० ३॥ ____ छाया-नैरयिकाणां भदन्त ! कियन्तो वेदनासमुद्धाता अतीताः ? गौतम ! अनन्ताः, कियन्तः पुरस्कृताः ? गौतम ! अनन्ताः, एवं यावद् वैमानिकानाम्, एवं यावत्तेजससमुद्घातः, एवम् एतेऽपि पश्च चतुर्विंशति दण्डकाः, नैरयिकाणां भदन्त ! कियन्त आहारककथन समझ लेना चाहिए । इस प्रकार किसी मनुष्य का भावी केवलिसमुद्घात होता है, किसी का नहीं होता है। जिसका होता है उसका एक ही होता है, अधिक नहीं ।।। सू०२॥
અતીત કેવલિ સમુદ્રવાતની જેમ મનુષ્યના ભાવી કેવલિ સમુદ્દઘાતનું પણ કથન સમજી લેવું જોઈએ એ પ્રકારે કોઈ મનુષ્યને ભાવ કેવલિ સમુદ્રઘાત થાય છે. કેઈને નથી થતું, જેમને થાય છે તેમને એક જ થાય છે. અધિક નહીં. સૂ૦ ૨
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫