________________
७०२
प्रज्ञापनासूत्र अनाकारोपयुक्ता अपि, नैरयिकाः खलु भदन्त ! किं साकारोपयुक्ताः ? अनाकारोपयुक्ताः ? गौतम ! नैरयिकाः साकारोपयुक्ता अपि अनाकारोपयुक्ता अपि, तत् केनार्थेन भदन्त ! एयमुच्यते ? गौतम ! ये खलु नैरयिका आभिनियोधिकज्ञानश्रुतज्ञानावधिज्ञानमत्य ज्ञानश्रुताज्ञानविभङ्गज्ञानोपयुक्तास्ते खलु नैरयिकाः साकारोपयुक्ताः, ये खलु नैरयिकाश्चक्षुर्दर्शनाचक्षुर्दर्शनाऽवधिदर्शन केवलदर्शनोपयुक्तास्ते खलु नैरयिका अनाकारोपयुक्ताः, तत् तेनायेंन गौतम ! एवमुच्यते-यावत् साकारोपयुक्ता अपि अनाकारोपयुक्ता अपि, एवं यावत् स्तनितकुमाराः,
(नेरइया णं भते ! कि सागारोव उत्ता, अणागारोव उत्ता?) हे भगवन् ! नारक क्या साकारोपयोग वाले हैं या अनाकारोपयोवाले हैं ? (गोयमा ! नेरइया सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि) हे गौतम ! नारक साकारोपयोग वाले भी, अनाकारोपयोग चाले भी हैं (से केणटेणं भंते ! एवं बुच्चइ?) हे भगवन् ! किस कारण ऐसा कहा जाता है ? (गोयमा ! जे णं नेरइया आभिणिबोहियनाणसुयनाण-ओहिनाण मइअण्णाणसुयअण्णाण विभंगनाणोवउत्ता) हे गौतम ! जो नारक मतिज्ञान, श्रुतज्ञान, अविधज्ञान, मत्यज्ञान, श्रुताज्ञान और विभंगज्ञान में उपयुक्त हैं (ते णं नेरइया सागारोवउत्ता यि) वे नारक साकारोपयुक्त हैं (जे णं नेरइया चक्खुदंसण अचक्खुदंसण ओहिदंसणोवउत्ता ते णं नेरइया अणागारोव उत्ता) जो नारक चक्षुदर्शन, अचक्षुदर्शन, अवधिदर्शन में उपयोग लगाए हुए हैं वे नारक अनाकारोपयुक्त हैं (से तेणटेणं गोयमा ! एवं युच्चइ जाव सागारोवउत्ता चि अणागारोव उत्ता वि) हे गौतम ! इस हेतु से ऐसा कहा है कि यावत् नारक साकारोपयुक्त भी और अनाकारोयुक्त भी होते हैं । (एवं जाय એમ કહેવાય છે કે જીવ સાકારોપયોગવાળા પણ છે, અનાકારપયોગ વાળા પણ છે.
(नेरइयाणं भंते ! किं सागारोव उत्ता, अणागारोवउत्ता) है भगवन् ! ना२४ शुसा॥२पयोगवा छे , मना५योगा। छ ? (गोयमा ! नेरइया सागारोव उत्ता वि अणागारो वउत्ता वि) है. गौतम ! ना२४ सा४२।५योगदाणा ५१ २११४:२१५योगवाणी ५५ हाय छे. (से केणटेणं भंते ! एवं बुच्चइ) मावन् ! शा २ सेम उपाय छ ? (गोयमा ! जेणं नेरइया आभिणिबोहियनाण सुयनाण ओहिनाण मइअण्णाण सुय अण्णाण विभंगनाणो. व उत्ता) हे गौतम ! हे ना२४ भतिज्ञान, श्रुतज्ञान, अवधिज्ञान भत्यज्ञान, श्रुताज्ञान, मने विज्ञानमा ७५युत छ (ते णं नेरइया सागारो उत्ता वि) ते ना४ सारोपयुत छ, (जेणं नेरइया चक्खुदंसण अचक्खुदसण ओहिंदसणोघउत्ता ते णं नेरइया अणागारोवउत्ता) रे નારક ચક્ષુદર્શન, અચક્ષુદર્શન, અવધિદર્શનમાં ઉપયોગ કરેલા છે તેવા નારકે અનાકારોयुत छ (से तेण टेणं गोयमा! एवं वुच्चइ-जाव सागारोवउत्ता वि अणागारोव उत्ता वि) ગતમ! એ હેતુથી એમ કહ્યું કે યાવત નારક સાકારોપયુક્ત પણ અને અનારે પયુક્ત ५५ हाय छ (एवं जाय थणियकुमारा) मे रे यावत् स्तनितमा ५यत यु.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫