________________
६९३
प्रबोधिनी टीका पद २८ सू० ९ ज्ञानवतो जीवानामाहारकत्वादिनिरूपणम् पञ्चेन्द्रियास्तिर्यञ्च मनुष्याः पुनर्भवन्ति विभङ्गे || ८ || औदारिकशरीरे च पर्याप्तीनां च पञ्च तथैव । त्रिकभङ्गा जीवमनुष्येषु भवन्ति आहारकाः शेषाः || ९ || नोभवा भव्यलेइया अयोगिन स्तथा भवन्ति अशरीरिणः । प्रथमाया अपर्याप्त्या स्तेतु नियमाद् अनाहाराः ॥ १०॥ संसंज्ञिवियुक्ता भवेदा कषायिणश्च केवलिनः । त्रिकमङ्ग एकवचने सिद्धा अनाहारका भवन्ति ॥ ११॥ इति, 'आहारपयस्स बितिय उद्देसो समत्तो' आहारपदस्य द्वितीय उद्देशः समाप्तः, 'अट्ठावीसइमं पयं समत्तं २८ ' अष्टाविंशतितमं २८ पदं समाप्तम् ॥ ०९ ॥ ॥ एकोनत्रिंशत्तमम् उपयोगवदम् ॥
मूलम् - "कइथि णं भंते! उवओगे पण्णत्ते ? गोयमा ! दुबिहे उओगे पण्णत्ते, तं जहा - सागाशेवओगे य अणागारोवओगे य, सागारोवओगे णं भंते ! कइविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! अट्ठविहे पण्णत्ते, तं जहा - आभिणिबोहियनाणसागारोवओगे य, सुयाणाणसागारोवओगे, ओहिणाणसागारोवओगे, मणपजवनाणसागारोवओगे, केवलनाणसागारोवओगे मतिअण्णाणसागारोवओगे, सुय अण्णाणसागारोचओगे, विभंग
अवधिज्ञान और विभंगज्ञान में तिर्यश्च पञ्चेन्द्रिय नियम से आहारक जानने चाहिए | और मनुष्य विभंग ज्ञानी आहारक होते हैं ||८||
औदारिकशरीर में तथा पांच पर्याप्तियों में तीन भंग होते हैं। शेष आहारक, जीव और मनुष्य पद में ही पाए जाते हैं ॥९॥
नो भव्या भव्य, अलेश्य और अयोगी, अशरीरी तथा आहार पर्याप्ति से अपर्याप्त जीव नियम से अनाहारक होते हैं ॥ १० ॥
नो संज्ञो नो असंज्ञी, अवेदी, अकषायी और केवली, इनके एक वचन में तीन भंग होते हैं सिद्ध अनाहारक होते हैं ॥ ११ ॥
आहारपद का द्वितीय उदेशक समाप्त अट्ठाईसवां पद समाप्त ।। २८- सू० ९ ॥
અવધિજ્ઞાન અને વિભગજ્ઞાનમાં તિય ચ પંચેન્દ્રિય નિયમથી આહારક જાણવા જોઇએ અને મનુષ્ય વિભગજ્ઞાની આહારક હાય છે,
ઔદારિક શરીરમાં તથા પાંચ પર્યાપ્તિમાં જીવ અને મનુષ્યમાં ત્રણ ભંગ થાય છે. શેષ આહારક, જીવ અને મનુષ્ય પદમાં જ મળે છે ॥ ॥
આહાર પર્યાપ્તથી માઁ.
ના સભ્યાભવ્ય, અલૈશ્ય અને અયાગી, અશરીરી તથા
ર્યાપ્ત જીવ નિયમથી અનાહારક હાય છે ! ૧૦ ॥
ના સ'ની-ના અસ'ની, અવેદી, અકષાયી અને કેવલી, એમને એકવચનમાં ત્રણ ભંગ થાય છે. સિદ્ધ અનાહારક હોય છે, ૫ ૧૧ ૫ આહાર પદના બીજો ઉદ્દેશક સમાપ્ત
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
