Page Text
________________
३४४
प्रज्ञापना सूत्रे कार्मणशरीरनाम्नोः कर्मणोस्तु प्रत्येकं जघन्येन द्वौ सप्तभागौ । पल्योपपस्या संख्येयभागोनौ स्थितिः प्रज्ञप्ता, 'उक्कोसेणं वीसं सागरोवमकोडाकोडीभो' वीस य वाससयाई अबाहा, अबाहूणिया कम्मट्टिई कम्मनिसेगो' उत्कृष्टेन विंशतिः सागरोपमकोटी कोटयः कर्मरूपतावस्थानलक्षणा स्थितिः प्रज्ञप्ता, किन्तु विंशतिश्च वर्षशतानि यावद् अब धाकालः बन्धसमया. दारभ्य स्वोदयेन जीवस्य न किञ्चिदपि बाधामुत्पादयति, अतएर अवधिोना-अबाधाकाल. परिहीना-वर्षसहस्रद्वयरहिता विंशतिसागरोपमकोटीकोटयः अनुभवयोग्या कर्मस्थितिः कर्म दलिकनिषेकरूपा प्रज्ञप्ता, 'ओरालियवेउब्धियाहारगसरीरोवंगनामाए तिण्णि वि एवं चेव'
औदारिकक्रियाहारकशरीरोपाङ्गनाम्नां त्रयाणामति कर्मणां प्रत्येक स्थितिः एकश्चैव-तेजस. कार्मणशरीरनामकर्माक्तरीत्यैव जघन्येन द्वौ सप्तभागौ पल्योपमस्यासंख्येयभागोनौ प्रज्ञप्ता उत्कृष्टेन विंशतिः सागरोपमकोटीकोटयः कर्मरूपतावस्थानलक्षणा स्थितिः प्रज्ञप्ता, किन्तु वर्षसहस्रद्वयपर्यन्तम् अबाधाकाल:-सबन्धसमयादारभ्य स्वोदयेन जीवस्य न किनियपि बाधामुत्पादयति तावत्कालमध्ये दलिककर्मनिषकाभावात्, अतएव अबाधकालपरिहीना असंख्योतवां भाग कम सागोपम का : भाग प्रमाण कही है । उत्कृष्ट स्थिति वीस कोडाकोडी सागरोग्म की है। अबाधा काल वीस सौ वर्ष का है समग्र स्थिति में से वीस सौ वर्ष कम कर देनेपर जो स्थिति शेष रहती है, अर्थात् वीस सौ-दोहजार वर्ष कम बोस कोडाकोडी सागरोपम, वह इन का प्रत्येक का निषेक काल है या अनुभषयोग्य स्थिति का काल है। ____ औदारिकशरीरोपांग, वैक्रिययरीरोपांग और आहारकशरीरोपांग, इनकी प्रत्येक की स्थिति इसी प्रकार की है, अर्थात् तैजस-कार्मण शरीर नामकर्म के समान पल्योपम का असंख्यातयां भाग कम : भाग की तथा उत्कृष्ट योस कोडाकोडी सागरोपम की है । इनका अबाधा काल भी दो हजार वर्ष का है, अर्थात अपने बन्धसमय से लेकर दो हजार वर्ष तक अपने उदय से जीव को અસંખ્યાત િભાગ ઓછા એવા સાગરોપમના બે સપ્તમાંશ ૩ ભાગ પ્રમાણ કહેવામાં આવી છે. ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ વીસ કડાકડી સાગરોપમની કહી છે. તેને અબાધાકાલ વીસ બે હજાર વર્ષ છે. સમગ્ર સ્થિતિમાં બે હજાર વર્ષ ઓછા કરવાથી જે બાકીની સ્થિતિ રહે અર્થાત્ બે હજાર વર્ષ ઓછાં એવી વીસ કડાકોડી સાગરોપમ એટલે પ્રત્યેકને નિષેક કાલ છે અથવા અનુભવગ્ય સ્થિતિ કાલ છે.
- દારિક શરીર પાંગ, વૈક્રિપ શરીરે પાંગ અને આહારક શરીર પાંગ-એમની પ્રત્યેકની સ્થિતિ એ પ્રમાણે કહી છે, એટલે કે તેજસ-કાશ્મણ શરીર નામ કમની પેઠે પલ્યોપમનો અસંખ્યાતમ ભાગ એ છ એવા સાગરોપમને 8 ભાગ જઘન્ય સ્થિતિ છે અને ઉત્કૃષ્ટ વીસ કડાકોડી સાગરોપમની છે. તેમને અબાધાકાળ પણ બે હજાર વર્ષનો છે, એટલે કે, તે કર્મ તેને બંધસમયથી લઈને બે હજાર વર્ષ સુધી પિતાના ઉદયથી જીવને કઈ
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
| SR No. | 006350 |
| Book Title | Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 05 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1980 |
| Total Pages | 1173 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_pragyapana |
| File Size | 76 MB |