________________
प्रज्ञापनासूत्रो दण्डका भवन्तीत्याह-एवं एए एगत्तपोहत्तिया सोलसदंडगा' एवम्-पूर्वोत्तरीत्या एते पूर्वप्रदर्शिता एकत्वपृथक्त्वका:-एकत्वबहुत्वविषयकाः षोडश दण्डका भवन्ति ज्ञानावरणीयादि कर्मणामष्टविधत्वेन तेषाम् एकत्वबहुत्वाभ्यां द्विगुणितत्वे षोडशभेदा भवन्तीति भावः ।। सू. ४॥
पञ्चमद्वारवक्तव्यता मूलम-"णाणावरणिजस्स णं भंते ! कम्मस्म जीवेणं बद्धस्म पुटस्स बद्धफासपुटुसम संचियस्स चियस्स उवचिपस्स आवागपत्तस्स विवागपत्तस्स फलपत्तस्स जीवेणं कयस्स जीवेणं निव्वत्तियस्त जीवेणं परिणामियस्स सयं वा उदिण्णस्स परेण वा उदीरियस्स तदुभएण वा उदीरिजमाणस्स गति पप्प ठिइं पप्प भवं पप्प पोग्गलं पप्प पोग्गलपरिणाम पप्प कइविहे अणुभावे पण्णत्ते ? गोयमा! णाणावरणिजस्स णं कम्मस्त जीवेणं बद्धस्स जाव पोग्गलपरिणामं पप्प दस विहे अणुभावे पण्णत्ते, तं जहा-सोत्तावरणे सोयविण्णाणावरणे नेत्तावरणे नेतविण्णाणावरणे घाणावरणे घाणविण्णाणावरणे रसावरणे रसविण्णाणावरणे फासावरणे फासविण्णाणावरणे, जं वेदेइ पोग्गलं वा पोग्गले वा पोग्गलपरिणामंवा वोससा वा पोग्गलाणं परिणामं तेसि वा उदएणं जाणियव्वं ण जाणइ जाणिउकामे ण जाणइ जाणित्ता वि न जाणइ, उच्छन्नणाणो याविभवइ णाणावरणिजरस कम्मस्स उदएणं, एस णं गोयमा ! णाणावरणिज्जे कम्मे, एस णं गोयमा ! णाणावरणिजस्स कम्मस्स जोवे णं बद्धस्मजाव पोग्गलपरिणामं पप्प दसविहे अणुभावे पण्णत्ते, दरिसणावरणिजस्स णं भंते! कम्मस्स जोवे णं बद्धस्स जाव पोग्गलआदि अघातिया कर्मों को कोई जीव वेदता है, कोई नहीं वेदता, अर्थात् संसारी जीव वेदन करते हैं, मुक्त जीव नहीं वेदन करते हैं।
इस प्रकार ज्ञानावरणीय आदि आठ कर्मों को लेकर एकवचन और बहुवचन से कुल मिलाकर सोलह दंडक होते हैं ।। सू. ४ ॥ આદિ અઘાતિયા કર્મોને કોઈ જીવ વેદે છે, કોઈ નથી વેદના અર્થાત્ સંસારીજીવ વેદન કરે છે, મુક્ત જીવ નથી વદન કરતા. એ પ્રકારે જ્ઞાનાવરણીય આદિ આઠ કર્મોને એકવચન मने मययनथी उस मेणवता सण ६ थाय छे. सू. ४ ॥
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫