________________
१०२
प्रज्ञापनासूत्रे भवति?भगवानाह-गोयमा!' हे गौतम ! 'अण्णयरस्स वि अपमत्तसंजयस्स' अप्रमत्त संयतस्यापि अन्यतरस्य-एकतरस्य कस्यचित् जीवस्य मायाप्रत्यया क्रिया क्रियते-भवति प्रवचनोड्डाहप्रच्छादनार्थ वल्लीकरणसमुद्देशादिषु मायाप्रत्यया क्रिया सद्भावात् गौतमः पृच्छति-, अपच्चाक्खाणकिरिया णं भंते ! कस्स कज्जइ ?' हे भदन्त ! अप्रत्याख्यान क्रिया खलु कस्य जीवस्य क्रियते भवति ? भगवानाह 'गोयमा' हे गौतम ! 'अण्णयरस्स वि अपच्चक्खाणिस्स' अप्रत्याख्यानिनोऽपि अन्यतरस्य कस्यचिज्जीवस्य अप्रत्याख्यानक्रिया क्रियते-भवति तथा च अप्रत्याख्यानक्रिया अन्यतरस्यापि अप्रत्याख्यायिनो भवति, गौतमः पृच्छति-' मिच्छादसणवत्तिया णं भंते ! किरिया कस्स कज्जइ ?' हे भदन्त ! मिथ्यादर्शनप्रत्यया खलु क्रिया कस्य जीवस्य क्रियते-भवति ? भगवानाह-गोयमा !'हे गौतम !' अण्णयरस्सावि मिच्छादंसणिस्स'-मिथ्यादर्श निनोऽपि अन्यतरस्य एकतरस्य मिथ्यादर्शनप्रत्यया क्रिया भवति ता एव क्रियाश्चतुर्विंशतिदण्डकक्रमेण प्ररूपयितुमाह- ‘नेरइयाणं भंते ! कइ किरियाओ पण्णत्ताओ?' हे भदन्त ! नैरयिकाणां कति क्रियाः प्रज्ञप्ताः? भगवानाह
श्री भगवान्-हे गौतम ! किसी अप्रमत्त संयत को भी मायाप्रत्यया क्रिया होती
है, क्योंकि प्रवचन की अवहेलना को ढंकने के लिए मायाप्रत्यया क्रिया लग जाती है । यह क्रिया कषाय होने से लगती है ।
श्री गौतमस्वामी-हे भगवन् ! अप्रत्याख्यान क्रिया किस जीव को लगती हैं ?
श्री भगवान्-हे गौतम ! किसी भी प्रत्याख्यान न करने वालों को अपत्याख्यान क्रिया लगती है।
श्री गौतमस्वामी-हे भगवन्! मिथ्यादर्शनप्रत्यया क्रिया किस जीव को लगती है?
श्री भगवानू-हे गौतम ! किसी भी मिथ्यादृष्टिको मिथ्यादर्शनप्रत्यया क्रिया लगती है ?
अब चौवीस दंडकों के आधारपर इन्हीं क्रियाओं का निरूपण किया जाता हैश्री गौतमस्वामी हे भगवन् ! नारक जीवों को कितनी क्रियाएँ होती है ? શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન! માયાપ્રત્યયા કિયા કયા જીવને થાય છે?
શ્રી ભગવાન હે ગૌતમ ! કેઈ અપ્રમત્ત સંયતને પણ માયાપ્રત્યયા કિયા થાય છે, કેમકે પ્રવચનની અવહેલના ને વધારવાથી માયાપ્રત્યયા કિયા લાગે છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી–હે ભગવન્! અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા કયા જીવને લાગે છે શ્રી ભગવન–હે ગૌતમ! કેઈપણ પ્રત્યાખ્યાન ન કરનારને અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા લાગે છે. શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્! મિથ્યાદર્શન પ્રત્યયા કિયા કયા જીવને લાગે છે ? શ્રી ભગવાન–હે ગૌતમ! કઈ પણ મિથ્યાદષ્ટિને મિથ્યાદર્શન પ્રત્યયા કિયા લાગે છે. હવે વીસ દંડના આધાર પર અજિ કિયાઓનું નિરૂપણ કરાય છે શ્રી ગૌતમસ્વામી- હે ભગવદ્ ! નારક જીને કેટલી ક્રિયાઓ લાગે છે?
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૫
